Εκκολαπτόμενοι επιστήμονες

Η Βιολογία έχει χαρακτηριστεί ως η επιστήµη του 21ου αιώνα. Στη σύγχρονη έρευνα η επιστήµη της ζωής συνδυάζεται µε την πληροφορική για να δώσει τεχνητά νευρωνικά δίκτυα, µε την επιστήµη των υλικών για να φτιάξει εκτυπωµένα όργανα, µε τα µεγάλα δεδοµένα (big data) για να αξιοποιηθεί ο τεράστιος όγκος πληροφορίας που προκύπτει από σύγχρονες µοριακές τεχνικές. Η έρευνα στις βιολογικές επιστήµες τροφοδοτεί επιστηµονικά πεδία και τροφοδοτείται από αυτά µε ρυθµούς µεγαλύτερους από ποτέ. Σε µια τέτοια εποχή, είναι παράλογο η διδασκαλία του µαθήµατος της Βιολογίας στο σχολείο να αρκείται στην αποστήθιση κάποιων βασικών γνώσεων και να µην περιλαµβάνει την πεµπτουσία της επιστήµης, το πείραµα. Οι µαθητές που έλαβαν µέρος στην εφετινή Ολυµπιάδα της Βιολογίας ένιωσαν και εντόπισαν τρία από τα πιο έντονα προβλήµατα της διδασκαλίας του µαθήµατος στα σχολεία: την έλλειψη διαφορετικών πεδίων στη σχολική ύλη, την απουσία εργαστηριακής άσκησης και τη µη καλλιέργεια κριτικής σκέψης.

Μια πολύ γλαφυρή εικόνα του χάσµατος στη διδασκαλία της Βιολογίας στο εξωτερικό σε σχέση µε την Ελλάδα µας έδωσε και ο κ. Ασηµάκης Ταλαµάγκας, καθηγητής Βιολογίας σε σχολείο, ο οποίος εκπονεί παράλληλα διδακτορική διατριβή µε θέµα τις ψευδοεπιστήµες και την αντιµετώπισή τους µέσα από το σχολείο: «Δεν νοείται χώρα να µην κάνει Ζωολογία ή Βοτανική. Εδώ τα παιδιά δεν ξέρουν τι είναι βλαστός» σηµειώνει, για να συµπληρώσει πως «στο Γυµνάσιο οι µαθητές παίρνουν στοιχειώδεις γνώσεις ενώ πραγµατικές βάσεις σε αυτούς τους τοµείς δεν αποκτούν ποτέ. Ακόµα και η Φυσιολογία που κάνουν ουσιαστικά περιλαµβάνει πολύ εις βάθος τρία συστήµατα οργάνων και τίποτε άλλο. Οταν µιλάνε στα σχολεία του εξωτερικού για Φυσιολογία, µιλάνε για µικρότερο βάθος αλλά υπάρχει µια ιδέα από όλα τα συστήµατα». Οσον αφορά την εργαστηριακή άσκηση στο σχολείο, αυτή παραµένει ανεπαρκής έως ανύπαρκτη. «Στο εξωτερικό ο µαθητής σίγουρα θα κάνει τέσσερις-πέντε ανατοµές σε όλη του τη µαθητική ζωή ενώ εδώ τα παιδιά δεν ξέρουν τι είναι νυστέρι. Πώς µπορούν παιδιά τα οποία προετοιµάζονται για δύο εβδοµάδες να συναγωνιστούν παιδιά τα οποία έχουν αποκτήσει µια εργαστηριακή κουλτούρα σε όλο το Λύκειο;». Οπως σηµειώνει, το πρώτο που προσπαθούν οι διοργανωτές να καλλιεργήσουν στους µαθητές κατά τη διάρκεια προετοιµασίας τους για την Ολυµπιάδα είναι η εργαστηριακή κουλτούρα, η οποία λείπει από το σχολείο.