Των Δανάης Δάλκα, Σωτηρίας Παπιώτη
Στην πόλη της Λιβαδειάς μεγάλωσαν πολλοί καλλιτέχνες που σημάδεψαν με τον δικό τους τρόπο τον τομέα τους, είτε αυτός είναι οι εικαστικές τέχνες είτε είναι η μουσική.
Στην πρώτη κατηγορία ανήκει ο γεννημένος το 1882 Θεόδωρος Λαζαρής. Ασχολήθηκε ερασιτεχνικά και από μικρή ηλικία με τη ζωγραφική. Εκανε την πρώτη καλλιτεχνική του εμφάνιση στη Λαχειοφόρο Αγορά της Φιλοδασικής Εταιρείας, που είχε ως αποτέλεσμα να πάρει υποτροφία από το Δημοτικό Συμβούλιο της Λιβαδειάς και να σπουδάσει στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών.
Μετά τις σπουδές του, τον καλλιτέχνη ώθησαν μεγάλοι ζωγράφοι της εποχής. Στα έργα του σταδιακά διαμορφώνεται μια αντίληψη για τη θεώρηση της φύσης όπου συνδέεται ο ιμπρεσιονισμός της υπαίθρου με έναν ιδιότυπο εξπρεσιονισμό. Βέβαια, εκτός από τοπία, ο Λαζαρής ασχολήθηκε και με την ανθρώπινη μορφή. Δημιούργησε τη σειρά Γυμνά, στην οποία αποδίδει με ρεαλιστική μορφή τη γυναικεία μορφή στον τύπο της Αφροδίτης του Τισιανού ή του Βελάσκεθ. Δεν σταμάτησε να παίρνει μέρος σε εκθέσεις, ενώ συμμετείχε στην Μπιενάλε της Βενετίας (1934) με έργα σχετικά με την Ακρόπολη.
Πέθανε το 1978, αφήνοντας πίσω του μεγάλο καλλιτεχνικό πλούτο. Πριν τον θάνατό του, παρέδωσε στον Δήμο της Λιβαδειάς 72 έργα. Η πόλη κράτησε τη μνήμη του ζωντανή με την έκδοση λευκώματος και είναι βέβαιο ότι η κληρονομιά που πρόσφερε στον καλλιτεχνικό κόσμο θα ζήσει για πολύ καιρό.
Η φωνή
Αντίστοιχα, μεγάλο αποτύπωμα στον χώρο της μουσικής άφησε ο Κώστας Πασχάλης. Ο βαρύτονος, γνωστός διεθνώς με το εκλατινισμένο όνομα Kostas Paskalis, γεννήθηκε στη Λιβαδειά την 1η Σεπτεμβρίου 1929 και πέθανε στην Αθήνα στις 9 Φεβρουαρίου 2007. Υπήρξε διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, έχοντας παρουσιάσει εντυπωσιακή δραστηριότητα στα μουσικά θέατρα της Ευρώπης και των ΗΠΑ. Είχε τραγουδήσει στην Κρατική Οπερα της Βιέννης, στη Μετροπόλιταν Οπερα της Νέας Υόρκης, στην Οπερα του Βερολίνου, στο Αλμπερτ Χολ και στο Κόβεντ Γκάρντεν του Λονδίνου, στην Οπερα της Βοστώνης και αλλού. Είχε τιμηθεί από την Ακαδημία Αθηνών και το υπουργείο Πολιτισμού της Αυστρίας, ενώ τον Ιανουάριο του 2003 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστήμιου Αθηνών. Ανήκε σε μια γενιά ελλήνων ερμηνευτών του λυρικού θεάτρου, γεννημένων κατά τον Μεσοπόλεμο, η οποία γνώρισε παγκόσμια καταξίωση στις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες και συμπεριελάμβανε τη Μαρία Κάλλας, τον Νίκο Ζαχαρίου, τη νεότερη Ελενα Σουλιώτη κ.ά. Οταν αποσύρθηκε εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελλάδα και ασχολήθηκε με τη διδασκαλία. Καλλιτεχνικός διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής διετέλεσε το διάστημα 1988 – 1990, ενώ η τελευταία του εμφάνιση πάνω στη σκηνή του μοναδικού ελληνικού λυρικού θεάτρου ήταν το 1995/96 ερμηνεύοντας τον ρόλο του Σιμόν Μποκανέγκρα στην ομώνυμη όπερα του Βέρντι.
