Εργασία 10 ωρών την ημέρα για τέσσερις ημέρες την εβδομάδα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, ατομικές συμβάσεις με μειωμένο ωράριο, διευθέτηση του χρόνου εργασίας ακόμη και ανά εβδομάδα, 13ωρη ημερήσια απασχόληση μόνο στις επιχειρήσεις που δεν προβλέπεται ολιγόλεπτο διάλειμμα, αλλά και μείωση του κόστους των υπερωριών περιλαμβάνει το εργασιακό νομοσχέδιο, το οποίο θα βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση έως τις 19 Σεπτεμβρίου.
Νέο μοντέλο
Πρόκειται για την καθιέρωση ενός νέου – έτι περαιτέρω – ελαστικοποιημένου εργασιακού μοντέλου το οποίο στηρίζεται στη 13ωρη εργασία για τρεις ημέρες την εβδομάδα, ή τη 10ωρη εργασία για 4 ημέρες την εβδομάδα και ρεπό την 5η εργάσιμη, ανάλογα με τις ανάγκες των επιχειρήσεων, αλλά και τις δυνατότητες των εργαζομένων.
Συνιστά την τρίτη αλλαγή του εργασιακού μοντέλου που σημειώνεται την τελευταία πενταετία, με στόχο τη λειτουργία ενός ευέλικτου μοντέλου εργασίας, καθώς οι αλλαγές των τελευταίων ετών προς αυτή την κατεύθυνση δεν πέτυχαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Αναλυτικά, οι βασικές αλλαγές είναι:
1 Η πραγματοποίηση επιπλέον εργασίας, σε έναν μόνο εργοδότη, μέχρι και τη 13η ώρα με τη συναίνεση του εργαζομένου και υπό την προϋπόθεση τήρησης των ορίων που προβλέπει η εργατική νομοθεσία (48 ώρες εβδομαδιαίας απασχόλησης κατά μέσο όρο ανά τετράμηνο, 11 ώρες ημερήσιας και 24 ώρες εβδομαδιαίας ανάπαυσης). Σήμερα, υπάρχει δυνατότητα μόνο για 12 ώρες στον ίδιο εργοδότη και συνολικά 13 ώρες, σε περίπτωση απασχόλησης σε δύο εργοδότες. Η απασχόληση πέραν του βασικού ωραρίου θα αποζημιώνεται, με προσαύξηση 20% για την 9η ώρα (σε πενθήμερη βάση) και τουλάχιστον με 40% για τις έως 3 ώρες υπερωριών την ημέρα και μέχρι 150 ώρες ετησίως (εκτός αν χορηγηθεί ειδική έγκριση).
2 Η δυνατότητα υπερωριακής απασχόλησης και στους εργαζομένους που απασχολούνται με καθεστώς εκ περιτροπής εργασίας, κυρίως σε κλάδους όπως η εστίαση και ο τουρισμός, όπου παρατηρούνται αυξημένες ανάγκες κάποιες ημέρες της εβδομάδας. Οι εκ περιτροπής απασχολούμενοι θα έχουν δικαίωμα να εργαστούν επιπλέον του οκταώρου τους, λαμβάνοντας την αντίστοιχη προσαύξηση 40% για κάθε ώρα υπερωριακής απασχόλησης, εφόσον το επιθυμούν. Θα μπορεί επίσης να γίνεται χρήση και της 13ωρης απασχόλησης. Ετσι, για παράδειγμα, κάποιος θα μπορεί να εργαστεί με 13ωρη υπερωριακή απασχόληση, εφόσον το επιθυμεί, εκ περιτροπής, για 3 ημέρες την εβδομάδα.
3 Η διεύρυνση της ευελιξίας στη χρήση της διευθέτησης του χρόνου εργασίας, παρέχοντας τη δυνατότητα διευθέτησης σε ετήσια ή ακόμη και σε εβδομαδιαία βάση, σύμφωνα πάντα με τις ανάγκες της επιχείρησης και εφόσον υπάρχει συναίνεση από τον εργαζόμενο. Αλλωστε, η εφαρμογή του θεσμού της διευθέτησης απαιτεί ατομική συμφωνία και αίτηση του εργαζομένου, ιδίως σε περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει ενεργή συλλογική σύμβαση ή συνδικαλιστική εκπροσώπηση. Να σημειωθεί ότι το μοντέλο της 4ήμερης εργασίας με 10 ώρες την ημέρα – άλλωστε στην περίπτωση διευθέτησης δεν επιτρέπεται υπέρβαση του 10ώρου ημερησίως ούτε των 40 ωρών συνολικά την εβδομάδα – μπορεί να χρησιμοποιηθεί ευρέως και από γονείς, με αυξημένες οικογενειακές υποχρεώσεις που επιθυμούν για παράδειγμα την Παρασκευή να μην εργάζονται.
4 Τροποποιείται και εισάγεται η σύμβαση εργασίας διάρκειας έως και δύο ημερών για κάλυψη έκτακτων ή προσωρινών αναγκών μιας επιχείρησης. Η πρόσληψη θα μπορεί να γίνεται με διαδικασίες fast track, ηλεκτρονικά μέσω εφαρμογής στο κινητό, χωρίς γραφειοκρατικές καθυστερήσεις.
5 Διευρύνεται το δικαίωμα που έχει ο εργαζόμενος προκειμένου να αιτείται επιμερισμό της αδείας του σε περισσότερα του ενός χρονικά διαστήματα, εφόσον βέβαια υπάρξει συμφωνία με τον εργοδότη. Αυτή η δυνατότητα εισάγεται για πρώτη φόρα και ανοίγει τη «βεντάλια» των αδειών που μέχρι σήμερα δίνονταν στους εργαζομένους κατά τη διάρκεια ενός έτους.
6 Ενισχύεται η δυνατότητα παραμονής του εργαζομένου σε αυξημένο μισθό, καθώς θα θεωρείται μονομερής βλαπτική μεταβολή η μείωση αποδοχών αμέσως μετά την εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας.
Το 13ωρο δεν είναι υποχρέωση
«Δεν πρόκειται για κατάργηση του 8ώρου» επιμένει η υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως, αλλά δίνεται όπως σε όλες τις χώρες η δυνατότητα των υπερωριών. Το 13ωρο δεν είναι υποχρέωση, αλλά εφαρμόζεται με τη σύμφωνη γνώμη εργοδοτών και εργαζομένων. Σε ό,τι αφορά την 4ήμερη εργασία, διευκρινίζει ότι «σήμερα μπορούσε κανείς να έχει 4ημερη εργασία μόνο για ένα εξάμηνο. Με το νομοσχέδιο μπορείς να δουλεύεις τέσσερις ημέρες για όλο τον χρόνο».
