Το βασικό πρόβλημα της χώρας, που έγινε εμφανές κατά την οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας, δεν ήταν πρώτα και κύρια δημοσιονομικό αλλά αναπτυξιακό. Επικράτησε επί δεκαετίες ένα παραγωγικό μοντέλο εσωστρεφές, στηριγμένο στην ανάπτυξη κάποιων τομέων που συνηθίζουμε να ονομάζουμε παραδοσιακούς (της ναυτιλίας, του τουρισμού και των κατασκευών), και στην αντίληψη ότι τα δημόσια έργα, η κατανάλωση και οι ιδιωτικοποιήσεις διασφαλίζουν μια συνεχή ροή πόρων στην οικονομία. Η αδυναμία αυτού του μοντέλου να συμβαδίσει με τις οικονομίες της Δύσης και της Ασίας, εξασφαλίζοντας ένα ικανό μερίδιο παραγωγής κυρίως στον δευτερογενή τομέα και στις νέες τεχνολογίες, εκτόξευε το εμπορικό έλλειμμα. Διαδοχικές κυβερνήσεις όχι μόνο δεν αναγνώρισαν και αντιμετώπισαν το πρόβλημα αλλά, έχοντας χάσει τη δυνατότητα χρήσης νομισματικών εργαλείων εξαιτίας της εισόδου της χώρας στη ζώνη του ευρώ, δανείζονταν για να διατηρήσουν προσωρινά ένα επίπλαστο επίπεδο ευμάρειας με επίκεντρο την κατανάλωση. Τα περίφημα δίδυμα ελλείμματα (εμπορικό και δημοσιονομικό), ως αποτέλεσμα ενός αποτυχημένου παραγωγικού μοντέλου, είχαν καταστήσει ευάλωτη τη χώρα. Δεν απέμενε παρά μια αιτία πυροδότησης, που ήταν τελικά το ξέσπασμα της διεθνούς οικονομικής κρίσης του 2007-2008.
Στο πρόβλημα αυτό συνέβαλαν τα μέγιστα το πρότυπο του πελατειακού κράτους και το έλλειμμα εμπιστοσύνης ευρύτατων στρωμάτων της κοινωνίας, και κυρίως της οικονομικής και πολιτικής ελίτ, στην ικανότητα των θεσμών να ρυθμίζουν τις κοινωνικές και οικονομικές σχέσεις καλύτερα από ό,τι οι πελατειακές λογικές και πρακτικές. Το κράτος χρησιμοποιήθηκε ως λάφυρο και αποψιλώθηκε σταδιακά από την ικανότητα να σχεδιάζει και να υλοποιεί δημόσιες πολιτικές παρά τις φιλότιμες προσπάθειες μιας μερίδας στελεχών του Δημοσίου σε διάφορα επίπεδα ιεραρχίας που με προσωπικό κόπο και κόστος κρατούν ζωντανούς συγκεκριμένους κρίσιμους μηχανισμούς του δημοσίου τομέα.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
