ξένη λογοτεχνία: Ενάντια στην πορεία των γεγονότων

Μάριο Βάργκας Λιόσα
Ενας διακριτικός ήρωας

Το Νομπέλ Λογοτεχνίας έχει χαρακτηρισθεί και «φιλί του θανάτου» για τους συγγραφείς. Αυτό προς το παρόν δεν φαίνεται να ισχύει για τον 77χρονο Μάριο Βάργκας Λιόσα, ο οποίος το έλαβε το 2010. Με το εφετινό μυθιστόρημά του «Ενας διακριτικός ήρωας» («El héroe discreto», 2013) ο περουβιανός συγγραφέας επιστρέφει με νοσταλγικό κέφι στον γενέθλιο τόπο, στην Πιούρα και στη Λίμα εν προκειμένω, για να προσθέσει δύο ακόμη καλοσχεδιασμένους χαρακτήρες στη λογοτεχνική πινακοθήκη του. Ο αναγνώστης ταυτοχρόνως συναντάται με παλιούς γνώριμους από το συγγραφικό σύμπαν του. Ο δον Ριγοβέρτο, η δόνια Λουκρέσια, ο Φοντσίτο, ο λοχίας Λιτούμα, οι ανίκητοι, οι οποίοι πλέον ζουν και δραστηριοποιούνται σε μια πιο εύπορη πατρίδα, είναι όλοι τους χαρακτήρες γνωστοί από παλαιότερα βιβλία του συγγραφέα και πιο συγκεκριμένα από το κορυφαίο μυθιστόρημά του «Το πράσινο σπίτι» (Καστανιώτης, 2005). Ο Μάριο Βάργκας Λιόσα ελίσσεται εδώ με αφηγηματική δεινότητα μεταξύ μελοδράματος και κωμωδίας. Αφηγείται την παράλληλη ιστορία του Φελίσιτο Γιανακέ, ενός συμπαθούς μικροεπιχειρηματία στον τομέα των μεταφορών που πέφτει θύμα εκβιασμού και παλεύει να απεμπλακεί από αυτή την άχαρη κατάσταση, και του Ισμαέλ Καρέρα, ενός επιτυχημένου ιδιοκτήτη ασφαλιστικής εταιρείας που επιχειρεί να εκδικηθεί τους δύο τεμπέληδες γιους του οι οποίοι θέλησαν, κάπως ανερυθρίαστα, τον θάνατο του πατέρα τους. Τόσο ο Φελίσιτο όσο και ο Καρέρα προσπαθούν να δικαιωθούν, χωρίς ωστόσο να γίνονται άτεγκτοι. Επιχειρούν να υπονομεύσουν το πεπρωμένο που τους έχει ορίσει η κοινωνία και να ανακτήσουν τις ζωές τους ενάντια στην πορεία των γεγονότων. Είναι, με τον τρόπο του ο καθένας, δύο διακριτικοί επαναστάτες που κατορθώνουν να σταθούν πάνω από τη μικροπρέπεια που τους περιτριγυρίζει, δύο άνθρωποι που πασχίζουν να ζήσουν σύμφωνα με τις αξίες και τις επιθυμίες τους.

Η ιστορία των αδελφών Κόλιερ
Ενα εξαιρετικό μυθιστόρημα που αναπλάθει ελεύθερα και με τρόπο αριστουργηματικό τη βιογραφία δύο εκκεντρικών Νεοϋορκέζων

Ε. Λ. Ντοκτόροου
Χόμερ και Λάνγκλεϋ
Μετάφραση Μαργαρίτα Ζαχαριάδου.
Εκδόσεις Πατάκη, 2013,
σελ. 288, τιμή 12,70 ευρώ

Δύο αδέλφια, ο Χόμερ και ο Λάνγκλεϋ, ζουν απομονωμένοι στην πάλαι ποτέ μεγαλοπρεπή έπαυλή τους στην Πέμπτη Λεωφόρο της Νέας Υόρκης. Ο ένας είναι τυφλός αλλά έχει εξημμένη διαίσθηση, ο άλλος έχει φθάσει να ισορροπεί ανάμεσα στην τρέλα και στο μεγαλείο εξαιτίας της ζημιάς που του προκάλεσαν τα δηλητηριώδη αέρια κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Επιδίδονται σε μια εκκεντρική δραστηριότητα: τριγυρνούν στους δρόμους της πόλης και συλλέγουν πάσης φύσεως αντικείμενα που θεωρούν ότι μπορεί να τους χρησιμεύσουν – ο Λάνγκλεϋ μάλιστα θέλει να δημιουργήσει μια άχρονη εφημερίδα. Ο πολυβραβευμένος αμερικανός συγγραφέας Εντγκαρ Λόρενς Ντοκτόροου, 82 ετών σήμερα, αναπλάθει ελεύθερα και με τρόπο αριστουργηματικό τη βιογραφία των περιβόητων αδελφών Κόλιερ που πασχίζουν να απαλλαγούν από τις φοβερές μυλόπετρες της Ιστορίας. Η τελευταία όμως τρυπώνει συνεχώς στη ζωή και στο παραφορτωμένο σπίτι τους, με τους πολέμους, τα πολιτικά κινήματα, τις τεχνολογικές ανακαλύψεις, ενσαρκωμένη πάντοτε από ποικίλους αλλά ενδεικτικούς ανθρώπινους χαρακτήρες. Ενα εξαιρετικό μυθιστόρημα.

Αλαν Χόλινγκχερστ
Το παιδί του ξένου
Μετάφραση Αντώνης Καλοκύρης.
Εκδόσεις Καστανιώτη, 2013,
σελ. 558, τιμή 21,30 ευρώ

Ο νεαρός αριστοκράτης ποιητής Σεσίλ Βάλανς επισκέπτεται, τέλη καλοκαιριού του 1913, τον στενό του φίλο από το Κέιμπριτζ Τζορτζ Σολ. Η παρουσία του θα αναστατώσει τον ανθρώπινο περίγυρο στα «Δύο Χωράφια», θα επηρεάσει όμως καταλυτικά τη 16χρονη αδελφή του Τζορτζ, ονόματι Δάφνη, η οποία μετατρέπεται σε πρωταγωνίστρια μιας αφήγησης για τα σεξουαλικά, λογοτεχνικά και κοινωνικά ήθη μιας ολόκληρης εποχής. Ο βραβευμένος με Μπούκερ Αλαν Χόλινγκχερστ επέστρεψε ύστερα από επτά χρόνια («The Stranger’s Child», 2011) με το καλύτερο ίσως μυθιστόρημά του.

Ζέϊντι Σμιθ
Στην καρδιά της πόλης
Μετάφραση Ιωάννα Ηλιάδη.
Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2013,
σελ. 451, τιμή 17,70 ευρώ

Η Ζέιντι Σμιθ στο νέο μυθιστόρημά της («NW», 2012) αφηγείται την ιστορία μιας πόλης μέσα από τις ιστορίες των ανθρώπων που την κατοικούν. Παρακολουθεί τέσσερις νέους ανθρώπους, τη Λία, τη Νάταλι, τον Φίλιξ και τον Νέιθαν, που προσπαθούν να ζήσουν την ενήλικη ζωή τους στο Λονδίνο. Πρόκειται για ένα μέρος αντιφατικό, πότε γοητευτικό και πότε απάνθρωπο, όπου οι ανοιχτοί δρόμοι κρύβουν τα σκοτεινά στενά και οι λεωφόροι οδηγούν σε αδιέξοδα. Η συγγραφέας ανήκει αναμφιβόλως στις νεότερες μεγάλες δυνάμεις της αγγλόφωνης λογοτεχνίας.

Τζόναθαν Ραμπ
Ρόζα
Mετάφραση Ρηγούλα Γεωργιάδου.
Εκδόσεις Πόλις, 2013,
σελ. 559, τιμή 18 ευρώ

Μετά την κατάπνιξη της εξέγερσης των Σπαρτακιστών το 1919, ο αστυνομικός επιθεωρητής Νικολάι Χόφνερ αναζητεί έναν κατά συρροήν δολοφόνου που σκοτώνει γυναίκες από τις φτωχογειτονιές του Βερολίνου. Κάποια ημέρα ανακαλύπτει το πτώμα της Ρόζας Λούξεμπουργκ που φέρει τις ίδιες τελετουργικές χαρακιές στην πλάτη. Φημολογείται ότι ο όχλος την κατακρεούργησε. Τι συνέβη; Ο Τζόναθαν Ραμπ γράφει ένα καθηλωτικό πολιτικό θρίλερ, το πρώτο μέρος μιας τριλογίας, που ξεκινά από τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης και φτάνει ως την άνοδο των ναζί στην εξουσία.

Γιούνας Γιούνασον
Ο εκατοντάχρονος που πήδηξε από
το παράθυρο και εξαφανίστηκε
Μετάφραση Γρηγόρης Ν. Κονδύλης.
Εκδόσεις Ψυχογιός, 2013,
σελ. 473, τιμή 16,60 ευρώ

Την ημέρα των εκατοστών γενεθλίων του και λίγο προτού αρχίσει ο επίσημος εορτασμός τους ο Αλαν Κάρλσον αποφασίζει να το σκάσει από το γηροκομείο. Ακολουθεί μια ξεκαρδιστική περιπέτεια με διάφορους εγκληματίες, ανίκανους αστυνομικούς και μια βαλίτσα γεμάτη μετρητά. Ο Αλαν Κάρλσον δεν είναι τυχαίος. Εχει επίσης ένα περιπετειώδες παρελθόν ως ειδικός επί των εκρηκτικών. Εχει διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο σε σημαντικές στιγμές του 20ού αιώνα, έχει γνωρίσει τον Στάλιν, τον Τσόρτσιλ, τον Μάο, τον Φράνκο, τον Τρούμαν και τον Ντε Γκωλ.

Τίμουρ Βέρμες
Κοίτα ποιος ήρθε πάλι
Μετάφραση Τέο Βότσος.
Εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2013,
σελ. 444, τιμή 16,50 ευρώ

Ενα λογοτεχνικό ντεμπούτο που μπορεί να προκαλέσει εφιάλτες! Βρισκόμαστε στο 2011, κατακαλόκαιρο, η Γερμανία έχει καγκελάριο την Ανγκελα Μέρκελ, έχει ειρήνη και πάρα πολλούς αλλοδαπούς. Ο Αδόλφος Χίτλερ, εξήντα έξι χρόνια μετά το υποτιθέμενο τέλος του, ξυπνά (χωρίς στρατό και χωρίς την Εύα Μπράουν) σε ένα άδειο οικόπεδο, στο κέντρο του Βερολίνου. Αυτή τη φορά δεν επιχειρεί να καταστρέψει την Ευρώπη, ξεκινά απλώς μια καριέρα στην τηλεόραση! Ναι, αυτός ο νέος, ιδιόρρυθμος Χίτλερ μπορεί να γίνει και πάλι θανάσιμα επικίνδυνος.

Ασάφ Γκαβρόν
Croc Attack
Μετάφραση Χριστίνα Δ. Θεοχάρη.
Εκδόσεις Μπαρτζουλιάνος, 2013,
σελ. 367, τιμή 15 ευρώ

Ο Ασάφ Γκαβρόν ξεκινάει την αφήγησή του με μια εβδομάδα βίας και αλλεπάλληλων αιματηρών βομβιστικών επιθέσεων με εξίσου αιματηρά αντίποινα. Στο τέλος της ο πρωταγωνιστής της ιστορίας αναδεικνύεται, χωρίς να το θέλει, σε σύμβολο της εβραϊκής αντίστασης. Είναι ο «Κροκ Ατάκ – ο άνθρωπος που οι βομβιστές δεν κατάφεραν να σκοτώσουν» και μοιραία μπαίνει στο στόχαστρο των αντιπάλων. Εν τω μεταξύ σε ένα νοσοκομείο κάπου στην Ιερουσαλήμ ένας νεαρός καμικάζι αυτοκτονίας ονόματι Φάχμι βρίσκεται σε κώμα. Πρώτο βιβλίο του συγγραφέα στα ελληνικά.