Ένα από τα μεγαλύτερα ερωτήματα στα οποία καλούνται να απαντήσουν οι αρχές στη Χιλή είναι γιατί οι πυρκαγιές των τελευταίων ημερών στη χώρα οδήγησαν στον θάνατο 131 άτομα (με βάση τον τελευταία απολογισμό). Οι φόβοι, όσο περνάνε οι ώρες, ενισχύονται ότι ο αριθμός των θυμάτων θα γίνει πολύ μεγαλύτερος, καθώς εκατοντάδες άνθρωποι αγνοούνται.

Η μεγαλύτερη πυρκαγιά που έχει καταγραφεί στη χώρα της Νότιας Αμερικής ήταν το 2017, όταν οι φλόγες «κατάπιαν» περίπου 5.700 στρέμματα και άφησαν πίσω τους 11 νεκρούς, σύμφωνα με την Εθνική Δασική Εταιρεία (Conaf).

Οι έρευνες για το πώς οι τωρινές πυρκαγιές έγιναν η μεγαλύτερη τραγωδία στην ιστορία της χώρας συνεχίζονται. Η El Pais κάνει μια πρώτη αποτίμηση για το τι μπορεί να έφταιξε.

Ο ρόλος των alerts

Σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης οι Χιλιανοί λαμβάνουν ειδοποίηση στα τηλέφωνά τους από το Σύστημα Έκτακτης Ανάγκης (SAE), το οποίο διαχειρίζεται η κυβερνητική Εθνική Υπηρεσία Πρόληψης και Αντιμετώπισης Καταστροφών (Senapred).

Η ειδοποίηση είναι ενσωματωμένη σε όλα τα κινητά τηλέφωνα και παρέχει ειδοποιήσεις εκκένωσης σε περιπτώσεις τσουνάμι ή δασικών πυρκαγιών. Ο πρόεδρος Γκάμπριελ Μπόριτς δήλωσε ότι οι ειδοποιήσεις εστάλησαν, αλλά ότι «για διάφορους λόγους η πυρκαγιά προχωρούσε πολύ γρήγορα, με ταχύτητα άνω των 10 χιλιομέτρων την ώρα. Αυτό είναι πιο γρήγορο από ό,τι περπατούν οι άνθρωποι. Θέλουμε όμως να βεβαιωθούμε ότι τα συστήματα SAE λειτούργησαν και αν όχι, να μάθουμε τι συνέβη» είπε.

Για να μην υπάρχουν αμφιβολίες ο πρόεδρος ανέθεσε την έρευνα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και συνέλεξε πληροφορίες μέσω δορυφόρου.

Πιθανός ο εμπρησμός

Ο Alvaro Hormazabal, διευθυντής της Senapred, δήλωσε ότι ο σχεδιασμός για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών βασίζεται σε μελέτες σχετικά με τον αριθμό των γεγονότων που είναι πιθανό να συμβούν.

«Όταν έρχεσαι αντιμέτωπος με περίπου εννέα πυρκαγιές ταυτόχρονα, αναμφίβολα κάτι δεν πάει καλά. Δεν υπάρχει κανένα σύστημα στον κόσμο που να είναι προετοιμασμένο για ταυτόχρονες φωτιές σε μία πόλη» είπε, ενισχύοντας την πιθανότητα εμπρησμού, κάτι που ακόμα δεν έχει επιβεβαιωθεί.

Αύξηση των πυρκαγιών

Οι πυρκαγιές στη Χιλή αυξάνονται τόσο σε συχνότητα όσο και σε ένταση. Οι πυρκαγιές του 2017, επίσης στην κεντρική Χιλή, ανάγκασαν τις Αρχές να τροποποιήσουν την κλίμακα με την οποία μετρήθηκαν σε παγκόσμιο επίπεδο.

«Και όμως, συνεχίζουν να αντιμετωπίζονται σαν να πρόκειται για έκπληξη», όπως επισήμανε πρόσφατα σε στήλη της εφημερίδας η Andrea Bizberg, σύμβουλος για τη Λατινική Αμερική σε θέματα ποιότητας του αέρα και κλιματικής αλλαγής στο C40 Cities.

Σύμφωνα με την έρευνά της στο Global Forest Watch, ένα ψηφιακό εργαλείο που παρακολουθεί την κατάσταση των δασών σε παγκόσμιο επίπεδο, το κύριο αίτιο της αποψίλωσης στη Χιλή είναι οι δασικές φυτείες, ιδίως στην κεντρική περιοχή της χώρας. «Οι περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις της δασικής βιομηχανίας είναι καλά τεκμηριωμένες. Και αυτές επιδεινώνονται από την κλιματική αλλαγή» σημείωσε.

Η Χιλή αναμένεται να υποστεί αύξηση των θερμοκρασιών σε συνδυασμό με τα προβλήματα στην υδροδότηση. Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι η μέση βροχόπτωση είναι κατά 20% μικρότερη από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια και αυτό είναι ιδιαίτερα έντονο στα κεντρικά της χώρας.

Γιατί δεν εκκένωσαν οι κάτοικοι

Η υπουργός Εσωτερικών Carolina Toha επισήμανε ότι παρά το γεγονός ότι είχε σημάνει συναγερμός για την εκκένωση σπιτιών υπήρξαν νεκροί, είτε επειδή οι άνθρωποι καθυστέρησαν είτε επειδή δεν αντιλήφθηκαν τη φωτιά

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας στη Βίνια ντελ Μαρ αρκετοί ηλικιώμενοι πέθαναν καθώς είχαν κινητικές δυσκολίες, προκλήθηκε κυκλοφοριακή συμφόρηση και οδηγοί εγκλωβίστηκαν στις λαμαρίνες και κάηκαν, κάποιοι έλαβαν το alert στο κινητό τους ενώ ήδη η φωτιά είχε φτάσει στα σπίτια τους, ενώ άλλοι έφυγαν και επέστρεψαν για να σώσουν τα κατοικίδιά τους. Όσοι γλίτωσαν παραπονέθηκαν ότι το μήνυμα για εκκένωση δεν διευκρίνιζε προς τα πού έπρεπε να κατευθυνθούν.