Η τηλεφωνική επικοινωνία Μητσοτάκη – Ερντογάν, που έγινε με πρωτοβουλία της ελληνικής πλευράς, είχε προετοιμαστεί από τους Ελένη Σουρανή και Ιμπραήμ Καλίν, αλλά ήταν φανερό ότι και οι Τούρκοι την επιζητούσαν.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο τούρκος πρόεδρος κολακεύτηκε από την πρωτοβουλία του έλληνα πρωθυπουργού και ήταν πολύ φιλικός στη συνομιλία τους. Μονοπώλησε τη συζήτηση το θέμα του Αφγανιστάν και οι πιθανές προσφυγικές ροές, αλλά ταυτόχρονα συζητήθηκε το θέμα της κλιματικής αλλαγής και των πυρκαγιών στις δύο χώρες.
Συμφώνησαν στην ανάγκη να υποστηριχθούν οι χώρες της άμεσης γειτονίας με το Αφγανιστάν, ώστε οι Αφγανοί να μείνουν όσο το δυνατόν εγγύτερα στις εστίες τους, και να συνεργασθούν στον τομέα του περιβάλλοντος.
Ανησυχία Στουρνάρα για την κλιματική αλλαγή
O διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιάννης Στουρνάρας έχει απομονωθεί τούτες τις αυγουστιάτικες μέρες στην αγαπημένη του Σύρο, όπου κατά βάση εξασκεί τις κολυμβητικές του ικανότητες, παλεύοντας σχεδόν δύο ώρες την ημέρα με τα κύματα του Αιγαίου. Ωστόσο παρακολουθεί συστηματικά τα τεκταινόμενα στη χώρα και στην Ευρώπη και ιδιαιτέρως τον απασχολούν οι ακραίες εκδηλώσεις της κλιματικής κρίσης, οι μη αντιμετωπίσιμες πυρκαγιές στον Νότο και οι πρωτοφανείς πλημμύρες στο κέντρο και στον Βορρά της Γηραιάς Ηπείρου. Για τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος η παράμετρος της κλιματικής αλλαγής αλλάζει τα δεδομένα και αποτελεί μείζον θέμα για όλες τις κυβερνήσεις. Ο ίδιος θέτει θέμα επαναπροσανατολισμού των πολιτικών, μιλάει για σχέδια πρόληψης, για επάνοδο στις παλαιές πρακτικές υλοτόμησης και ελάφρυνσης των δασών, σημειώνει ότι δεν μπορούμε να αρκεστούμε σε σχέδια πυρόσβεσης από αέρος, καθώς δεν μπορούμε να διαθέσουμε ένα πυροσβεστικό αεροπλάνο για τον καθένα μας. Και βέβαια δεν παραλείπει να σημειώσει ότι η Τράπεζα της Ελλάδος έχει εγκαίρως συγκροτήσει Κέντρο Κλιματικής Αλλαγής υπό τον ακαδημαϊκό κ. Χρήστο Ζερεφό με σκοπό ακριβώς την προσέγγιση των φαινομένων και του βάρους που θα προσθέτουν κάθε χρόνο στην ελληνική οικονομία. Υπολογίζεται ότι μέχρι το τέλος του αιώνα οι ζημιές από φυσικές καταστροφές δυνητικά μπορούν να ξεπεράσουν τα 700 δισ. ευρώ. Ως εκ τούτου θεωρεί επιβεβλημένο τον επαναπροσανατολισμό των πολιτικών.
Η παρθενική ενημέρωση του Γιάννη Οικονόμου
Ο νεοτοποθετηθείς κυβερνητικός εκπρόσωπος, μέχρι πρότινος υφυπουργός Γεωργίας κ. Γιάννης Οικονόμου είχε την παρθενική του εμφάνιση την περασμένη Πέμπτη. Νευρικός και λίγο αμήχανος στην αρχή, αλλά αρκούντως πολιτικός, επέμεινε στην πρωθυπουργική εκδοχή των «megafires», εξαιτίας κυρίως της παρατεταμένης ξηρασίας και του καύσωνα μακράς διαρκείας που προηγήθηκε. Μίλησε και αυτός «για φαινόμενα εντελώς διαφορετικά» και «για πυρκαγιές που δεν μπορούν να σβήσουν τα πυροσβεστικά αεροπλάνα, όσο νερό κι αν ρίξουν». Μίλησε για λάθη, χωρίς να τα προσδιορίσει, δεν αρνήθηκε τον επερχόμενο ανασχηματισμό, ούτε βεβαίως τον προσδιόρισε χρονικά, δεν υπερασπίστηκε δεόντως τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη που βάλλεται από δεξιά και αριστερά, αλλά όταν ρωτήθηκε σχετικά παραδέχθηκε ότι «λανθασμένα υπό την πίεση της πρώτης εμφάνισης δεν ήταν τόσο υπερασπιστικός όσο θα έπρεπε». Ακόμη, είναι κι αυτός θιασώτης του επανασχεδιασμού συνολικά της πολιτικής υπό το πρίσμα της κλιματικής κρίσης, επισημαίνοντας πόσο εγκαίρως έχει τοποθετηθεί ο Πρωθυπουργός επ’ αυτών των θεμάτων. Δεν μπορούμε να ξέρουμε πόσο θα ανταποκριθεί στις απαιτήσεις και στην πίεση της θέσης. Η αντιπολίτευση τον θεωρεί κυνικό και βαθιά κομματικό, επισημαίνοντας ωστόσο ότι στα δύο χρόνια έχουν αλλάξει τέσσερις κυβερνητικοί εκπρόσωποι. Ας μην ξεχνάμε ότι προέρχεται από τα βάθη του νεοδημοκρατικού κομματικού μηχανισμού, έχει διατελέσει επικεφαλής της ΟΝΝΕΔ, υπήρξε στενός συνεργάτης της Ντόρας Μπακογιάννη και κατά πάσα βεβαιότητα δεν είναι «ευαίσθητος» σαν τον ατυχήσαντα κ. Χρ. Ταραντίλη, που δεν άντεξε παρά λίγες ημέρες…
Αισιοδοξία Σταϊκούρα για τουρισμό – ανάπτυξη
Ο μόνος πάντως τούτη την περίοδο που μπορεί να μεταφέρει θετικά νέα είναι ο υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας. Παρότι συντηρητικός στις εκτιμήσεις του, δεν κρύβει πως ο τουρισμός, παρά την πανδημία, εξελίσσεται πολύ καλύτερα του αναμενομένου. Σε πολλές νησιωτικές και ηπειρωτικές τουριστικές περιοχές, όπως λέει, οι πληρότητες προσεγγίζουν εκείνες του 2019 και αν διατηρηθούν οι τρέχουσες τάσεις και τον Σεπτέμβριο ο τουρισμός θα μας εκπλήξει. Αλλά δεν είναι η μόνη ζώνη που εξελίσσεται πέραν των προσδοκιών. Η οικοδομή, για παράδειγμα, «έτρεχε» στο επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου με ρυθμό 42%, η βιομηχανική παραγωγή ήταν αυξημένη κατά 23% και οι εξαγωγές έδειξαν τάσεις εντυπωσιακής αύξησης πάνω από 30%. Επίσης είναι απόλυτα ενθαρρυμένος από την αύξηση κατά 27,4% των ηλεκτρονικών συναλλαγών, γεγονός που κατ’ αυτόν δηλώνει σημαντική ανάκαμψη της κατανάλωσης. Ακόμη αξιολογεί την καταγραφόμενη σημαντική αύξηση των αεροπορικών αφίξεων, οι οποίες στο πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου είχαν καλύψει το 70% εκείνων του 2019. Βάσει των παραπάνω εκτιμά ότι στο δεύτερο τρίμηνο θα δώσει διψήφιο ρυθμό ανάπτυξης σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό δίμηνο, αλλά αναμένει οριστική και επίσημη επιβεβαίωση στις 7 Σεπτεμβρίου από την ΕΛΣΤΑΤ. Κατόπιν αυτών προετοιμάζεται για αναθεώρηση των προβλέψεων για την ανάπτυξη το 2021. Δημοσιονομικά θεωρεί την κατάσταση ελεγχόμενη, οι πυρκαγιές θα απαιτήσουν μεν εκταμιεύσεις για αποζημιώσεις περίπου 500 εκατ. ευρώ φέτος, αλλά οι εισερχόμενοι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης θα ενισχύσουν τη θέση του υπουργείου Οικονομικών, το πρωτογενές έλλειμμα θα κλείσει τη χρονιά κάτω του 7% του ΑΕΠ και τα ταμειακά διαθέσιμα θα διατηρηθούν υψηλά στη ζώνη των 35-36 δισ. ευρώ. Κοινώς ο κ. Σταϊκούρας ελπίζει σε ρυθμό ανάπτυξης κοντά ή και πάνω από το 5% και επίσης υπογραμμίζει ότι οι Ευρωπαίοι διατηρούν πολύ καλή εικόνα για την ελληνική ανάκαμψη.
Νέες ισορροπίες μετά τις γερμανικές εκλογές
Ο υπουργός Οικονομικών δεν κρύβει ωστόσο ότι οι συζητήσεις στην Ευρώπη για τους νέους μεταπανδημικούς δημοσιονομικούς στόχους δεν θα είναι εύκολες. Πολλά θα εξαρτηθούν από τις νέες πολιτικές ισορροπίες που θα προκύψουν στη Γερμανία μετά τις επερχόμενες εκλογές του Σεπτεμβρίου. Παραδόξως ο κ. Σταϊκούρας αποδίδει εξαιρετική σημασία στη διαμορφούμενη ανάκαμψη του SPD, την οποία αποδίδει κυρίως στην ξεχωριστή προσωπικότητα του αντικαγκελαρίου και υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας κ. Ολαφ Σολτς, με τον οποίο είχε την ευκαιρία να συνεργαστεί στο πλαίσιο των συνόδων του Eurogroup και αναγνωρίζει τον πολιτικό δυναμισμό και τις ικανότητές του. Μπορεί να πει κανείς ότι ο κ. Σταϊκούρας ποντάρει περισσότερα στον Σοσιαλδημοκράτη Σολτς παρά στον πολιτικά συγγενή πρόεδρο των Χριστιανοδημοκρατών κ. Αρμιν Λάσετ. Ιδωμεν…
Ερχονται δύσκολες μέρες για τους ανεμβολίαστους
Εκείνο που λέει ο Πρωθυπουργός στους συνομιλητές του είναι ότι θα επιμείνει, χωρίς καμία έκπτωση, στον υποχρεωτικό εμβολιασμό για ορισμένες κατηγορίες και ότι δεν πρόκειται να επιβληθεί ξανά οριζόντιο lockdown. Μέσω τηλεδιασκέψεων γίνονται τελευταίως διβουλεύσεις κυβερνητικών παραγόντων, ώστε να καθοριστούν μια σειρά από μέτρα που θα αγγίζουν όλο το φάσμα της κοινωνικής και οικονομικής ζωής και που μόλις εφαρμοστούν, από τα μέσα Σεπτεμβρίου, αναμένεται να αλλάξουν τις συνήθειες όλων μας. Θα είναι το θέμα συζήτησης όταν στις 23 Αυγούστου (εκτός απροόπτου) ανακοινωθούν αυτά τα μέτρα, πυρήνας των οποίων, όπως μαθαίνω, θα είναι ο περιορισμός της παρουσίας ανεμβολιάστων σε κλειστούς χώρους. Μάλιστα τα μέτρα δεν θα αφορούν μόνο τον τομέα της διασκέδασης που τον χειμώνα θα αποτελεί προνομιακό πεδίο για όσους έχουν εμβολιαστεί, καθώς εστιατόρια, κινηματογράφοι, θέατρα, καφετέριες, μπαρ, νυχτερινά κέντρα και γήπεδα θα δέχονται στους κλειστούς χώρους τους μόνο εμβολιασμένους, αλλά και την εκπαίδευση.
Την ανάγκη προστασίας των πολιτών του Αφγανιστάν, ιδίως των γυναικών, θα επισημάνει η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου στο πρώτο ευρωπαϊκό forum που μετέχει ως αρχηγός κράτους και θα καλέσει τη διεθνή κοινότητα να μη μείνει απαθής. Πρόκειται για το Forum Alpbach που διοργανώνει την Τετάρτη ο πρόεδρος της Αυστρίας Αλεξάντερ Φαν ντερ Μπέλεν με τίτλο «Μετά την καταιγίδα, ένα όνειρο για την Ευρώπη». Τα όσα συμβαίνουν στο Αφγανιστάν κυρίως στην αντιμετώπιση των γυναικών ανησυχούν την Πρόεδρο, η οποία αμέσως μετά την κατάληψη της Καμπούλ από τους Ταλιμπάν δήλωσε ότι «ο νους και η καρδιά μας βρίσκεται κοντά στις γυναίκες του Αφγανιστάν, αυτές που είναι στο στόχαστρο των Ταλιμπάν». Στο Forum Alpbach περιλαμβάνονται και συζητήσεις για την κλιματική αλλαγή, αλλά και για τις «πράσινες ευκαιρίες» και η Πρόεδρος θα αναφερθεί στις καταστροφικές πυρκαγιές που έπληξαν τη χώρα μας αυτό το καλοκαίρι επισημαίνοντας τις δυσοίωνες προοπτικές που επιφυλάσσει στην Ελλάδα και στη Μεσόγειο γενικότερα η κλιματική αλλαγή. Θα σκιαγραφήσει τις σύγχρονες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη και θα καταθέσει τις σκέψεις της ως προς την κατεύθυνση στην οποία πρέπει να κινηθεί στο μέλλον προκειμένου να τις υπερκεράσει.