Ως γνωστόν το ΕΑΠ είναι ένα από τα 24 Ελληνικά Δημόσια ΑΕΙ της χώρας μας. Η λειτουργία του καθορίζεται από το Ν.2552/97. Στην συνέχεια διατάξεις που αφορούν την λειτουργία του, τροποποιήθηκαν από σειρά νομοθετημάτων του Ν.2817/2000, Ν.3027/2002, Ν.3260/2004, Ν.3577/2007, Ν.4366/2016, Ν.4368/2016, Ν.4386/2016 και τέλος του Ν.4452/2017. (Νομοθετήματα είκοσι χρόνων που όμως δεν έδωσαν την πολυπόθυτη αυτοδυναμία σε ένα ΑΕΙ, που είναι και αυτό σαν όλα τα άλλα, Ν.Π.Δ.Δ.)

Η κύρια αποστολή του ΕΑΠ είναι η εξ’αποστάσεως παροχή προπτυχιακής και μεταπτυχιακής εκπαίδευσης και επιμόρφωσης μέσω της ανάπτυξης και αξιοποίησης κατάλληλου εκπαιδευτικού υλικού και μεθόδων διδασκαλίας. Δεν είναι μόνο αυτό, αλλά και η παραγωγή επιστημονικής έρευνας και τεχνογνωσίας από τα μέλη ΔΕΠ.

Με άλλα λόγια το ΕΑΠ εκ του νόμου, είναι και παραμένει ένα πανεπιστήμιο σαν όλα τα υπόλοιπα Δημόσια ΑΕΙ.

Μάλιστα αξίζει να αναφερθεί, ότι σε αυτό φοιτούν σήμερα περί τούς 40 χιλιάδες φοιτητές (δεύτερο δε αριθμό φοιτητών Πανεπιστήμιο) απ’ τους οποίους το 47% είναι προπτυχιακοί και το 53% μεταπτυχιακοί φοιτητές.

Οι σπουδές διαμορφώνονται σε 4 σχολές, ενώ το σύνολο των μελών ΔΕΠ ανέρχεται σε 43. Ο συνολικός αριθμός προγραμμάτων σπουδών ανέρχεται σε 35ενώ έχουν ήδη εγκριθεί περί τα δέκα (10) σύντομα προγράμματα σπουδών τα οκτώ από αυτά της Σχολής Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας.

Χαρακτηριστικό του Ε.Α.Π. είναι ο υψηλός αριθμός του συνεργαζόμενου εκπαιδευτικού προσωπικού (ετήσιες συμβάσεις, πίνακες αξιολόγησης ανα τριετία) που ανέρχεται περί τους 2.300 Σ.Ε.Π. Επίσης ο αριθμός των συμβασιούχων διοικητικών υπαλλήλων που ανέρχονται περί των 180 και που στην πραγματικότητα τελούν υπό ‘ομηρία’.

Παρ’όλα αυτά η έρευνα για τα μέλη Δ.Ε.Π. του Ε.Α.Π. απότελεί σημαντικό παράγοντα, απόδειξη ότι ο αριθμός των Υποψήφιων Διδακτόρων ανέρχεται σήμερα στους 100 από τους οποίους το 45% ανήκει στην Σ.Θ.Ε.Τ.
Ενώ όμως οι αριθμοί ευημερούν 20 χρόνια τώρα, οι πολιτικοί ηγέτες του ΥΠΕΠΘ έρχονται και παρέρχονται, μη επιτρέποντας την αυτοδιοίκηση του πανεπιστημίου. Δεν θα πρέπει να παραγνωρίζεται βέβαια το γεγονός ότι με τον Ν.4552/2017, διευρύνθηκε η Δ.Ε., του Ε.Α.Π. με την συμμετοχή ως μελών της, των τριών κοσμητόρων της Σχολής αλλά και ενός από τα μέλη ΔΕΠ που εκλέγεται. Επίσης με την συμμετοχή (χωρίς δικαίωμα ψήφου) τριών εκπροσώπων των φοιτητών (προπτυχιακών-μεταπτυχιακών-υποψήφιων διδακτόρων)

Είναι η πρώτη φορά στα είκοσι χρόνια του Ε.Α.Π. που επιχειρείται διεύρυνση του Δ.Ε. με συμμετοχή των σχολών. Το γεγονός δεν απαντά στο καθολικό αίτημα της πανεπιστημιακής κοινότητας για πλήρη αυτοδυναμία του Ιδρύματος, με εκλογή Πρύτανη και Πρυτανικού Συμβουλίου.

Το Ε.Α.Π. θα πρέπει επιτέλους να αφεθεί στις τύχες των μελών ΔΕΠ, που μέσα από τις ίδιες τους τις σχολές και τις Κοσμητείες τους θα αποφασίζουν:

• Για την πορεία των υπαρχόντων προπτυχιακών και μεταπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών
• Για την ένταξη νέων αντικειμένων σε συνεργασία με άλλα πανεπιστημιακά τμήματα Α.Ε. εσωτερικού ή εξωτερικού.
• Για την αναμόρφωση των ήδη λειτουργούντων Π.Σ.
• Για την εκλογή νέων μελών ΔΕΠ αλλά και την στελέχωση με ΕΙΔΙΠ και ΕΤΕΠ.
• Για τις αξιολογήσεις των ΣΕΠ ανά τριετία με γνώμονα Ακαδημαϊκά κριτήρια

Οι συνθήκες είναι πλέον ώριμες, απομένει η πολιτική καθοριστική απόφαση για να γίνει επιτέλους πράξη η πλήρης αυτοδυναμία του Ε.Α.Π.

Είναι πανεπιστήμιο που είναι γνώριμο σε μεγάλο ποσοστό του ελληνικού λαού, δεδομένου ότι έχει αγκαλιάσει όλους τους εργαζομένους αλλά και όσους επιθυμούν να σπουδάσουν εξ’αποστάσεως.

Η δυνατότητα της εξ’αποστάσεως διδασκαλίας είναι κύρια ευθύνη του ΕΑΠ, όσο και εάν γίνεται προσπάθεια παροχής της μέσα από Π.Σ. άλλων Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων.

Να επισημανθεί, ότι θα πρέπει να πάψει η διαφοροποίηση των μελών ΔΕΠ του ΕΑΠ σε σχέση με τα άλλα ΑΕΙ και να αναγνωρισθεί το αναφαίρετο δικαιωμά τους να διδάσκουν με επιπρόσθετο διδακτικό έργο στο πανεπιστήμιό τους, όπως ισχύει παντού.

Το Ίδρυμα κατά τους χρόνους λειτουργίας του έχει αποκτήσει ένα αξιοσημείωτο αποθεματικό, που σε συνθήκες οικονομικής κρίσης και δυσκολιών σε καμιά περίπτωση δεν θα πρέπει να περάσει στο Κράτος. Θα πρέπει να διατεθεί για την ανάπτυξη των ερευνητικών υποδομών του την προώθηση της έρευνας και των τεχνολογικών εφαρμογών της μέσα από την καινοτομία.

Τελευταία και στα πλαίσια διάφορων εξαγγελιών περί ενοποιήσεων και συγχωνεύσεων Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων άκριτα έχουν δει το φώς της δημοσιότητας απόψεις περί ίδρυσης Σχολής που θα προσφέρει εξ αποστάσεως εκπαίδευση τεχνολογικής κατεύθυνσης στην Βόρεια Ελλάδα. Το ΕΑΠ δεν καταργείται δεν συγχωνεύεται δεν περιθωριοποιείται και αυτό γιατί έχει αγκαλιάσει είκοσι χρόνια τώρα χιλιάδες φοιτητές που σπουδάζουν μέσα από την ανοικτή εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Η ίδια η κοινωνία έχει αγκαλιάσει έναν θεσμό της ανώτατης εκπαίδευσης που παρά την συνεχιζόμενη οικονομική κρίση, συμμετέχει ενεργά στα πολυάριθμα προγράμματα σπουδών με απόλυτη εμπιστοσύνη στα μέλη ΔΕΠ και ΣΕΠ και στην διδασκαλία τους.

Ο καθηγητής Ιωάννης Κ. Καλαβρουζιώτης είναι Κοσμήτορας της Σχολής Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου