Είναι δύσκολο όταν βρίσκεται κανείς στη μέση ενός πολιτικού φαινομένου να το περιγράψει με απόλυτη ακρίβεια και νηφαλιότητα. Στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες που έχουν γίνει ιδανικές, αν όχι πρωτοπόρες, στην ανάπτυξη του νεολαϊκισμού, έχουν γίνει σημαντικές προσπάθειες για τη μελέτη του. Σπάνια όμως αυτές καταφέρνουν να αποστασιοποιηθούν εντελώς από την τρέχουσα αντιπαράθεση και να πετύχουν ένα επίπεδο ψύχραιμου προσδιορισμού του.
Το βιβλίο των Cas Mudde και Rovira Kaltwasse, Λαϊκισμός. Μια συνοπτική εισαγωγή (εκδόσεις Επίκεντρο) καταφέρνει ακριβώς να προσδιορίσει με λιτό και κριτικό τρόπο μια συνθήκη πολύπλοκη, ακόμη δυναμική και πιθανότατα καθοριστική για το παρόν και το μέλλον των σύγχρονων κοινοβουλευτικών δημοκρατιών. Το βιβλίο αυτό, επαρκώς εκλαϊκευτικό αλλά όχι απλουστευτικό, δεν απευθύνεται μόνο στην επιστημονική κοινότητα που μελετά τον λαϊκισμό, αλλά σε όλους όσοι αναζητούν να κατανοήσουν τα βασικά χαρακτηριστικά, συνέπειες και προοπτικές του.
Δεν είναι σημαντικό μόνο το βασικό ιδίωμα που εντοπίζουν οι συγγραφείς στη λαϊκιστική ιδεολογία, την πολυτροπικότητά της και το γεγονός ότι αυτή πλέον πολύ συχνά συγκλίνει με τον εθνικισμό. Το κρίσιμο της προσέγγισης αυτού του συνοπτικού αλλά διαφωτιστικού βιβλίου είναι ότι μεταφέρει σημαντικά τη συζήτηση από την πολιτική προσφορά του λαϊκισμού στο γεγονός της πολιτικής του ζήτησης. Το γεγονός δηλαδή ότι υπάρχει ένα μαζικό αίτημα και λαϊκή ευθύνη για την ανάπτυξη και επιτυχία των πολύμορφων λαϊκιστικών κομμάτων στην Ευρώπη και αλλού.
Ο κ. Βασίλης Βαμβακάς είναι επίκουρος καθηγητής Κοινωνιολογίας της Επικοινωνίας στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
