Είναι ένα είδος τουρισμού που διαφέρει από τις μαζικές μορφές και εστιάζει σε περισσότερο ποιοτικές παρά ποσοτικές πτυχές του ταξιδιού: ζητούμενο την τρέχουσα περίοδο, με τον προβληματισμό για τα μειωμένα έσοδα του ελληνικού τουρισμού κατά 914 εκατ. ευρώ στο 11μηνο του 2016 και τη σημαντική κάμψη της μέσης κατά κεφαλήν ταξιδιωτικής δαπάνης κατά 11,2%. Για την ανάπτυξη όμως των ειδικών μορφών τουρισμού και των συνοδευτικών τους εμπειριών δεν αρκεί μόνο η θεωρία. Χρειάζεται και η πράξη. «Χρειάζεται να δημιουργήσουμε το προϊόν για τον οινοτουρισμό» δηλώνει ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ενωσης Οινοπαραγωγών Βορείου Ελλάδος κ. Στέλιος Μπουτάρης. «Οι εξαγωγές μας ξεκινούν από την Ελλάδα» τονίζει αναφερόμενος στα 25 εκατ. τουρίστες που επισκέφθηκαν τη χώρα το 2016. Οπως συμπληρώνει, «παρότι το αμπέλι και το κρασί είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την κοινωνική ζωή των Ελλήνων, υπάρχει έλλειμμα οινικής παιδείας», το οποίο δεν βοηθά στην αναγνωρισιμότητα του ελληνικού κρασιού στο εξωτερικό.
«Το 60% του κρασιού που καταναλώνεται σήμερα στην Ελλάδα είναι χύμα» εξηγεί, δημιουργώντας ένα στερεότυπο ότι «κρασί στην Ελλάδα είναι μόνο η ρετσίνα». Στην κατεύθυνση αυτή «χρειάζεται να προμηθεύσουμε κάθε σημείο πώλησης/μίνι μάρκετ ανά την επικράτεια με ποιοτικό ελληνικό κρασί».
Το θεσμικό πλαίσιο «μας έχει δώσει μεγάλη βοήθεια γιατί προβλέπει και σημεία εστίασης στα οινοποιεία» λέει ο διευθυντής της Ενωσης Οινοπαραγωγών Βορείου Ελλάδος κ. Γιάννης Αλμπάνης. «Ετσι, πολλοί οινοποιοί παίρνουν άδεια για να βγάλουν και ένα συνοδευτικό πιάτο στο οινοποιείο τους» προσθέτει, αναφερόμενος στο άρθρο 25 του ΦΕΚ 155 30/7/2014 και στην ΚΥΑ με αρ. Πρωτ. 1746 21/01/2015 που υπογράφηκε μεταξύ των υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τουρισμού.
Συντονισμός δράσεων
Παράλληλα, η Ενωση Οινοπαραγωγών Βορείου Ελλάδος «μαζί με τις ενώσεις της Κρήτης, της Νότιας Ελλάδας, της Αττικής και της Κρήτης, έχουμε δημιουργήσει μια άτυπη Επιτροπή Οινοτουρισμού, εκτός υπουργείου Τουρισμού, και οργανώνουμε συναντήσεις κάθε δύο μήνες» για την ενημέρωση και τον συντονισμό δράσεων.
Στο πλαίσιο αυτό, διοργανώνεται και η μεγάλη εκδήλωση στην «Ευρωπαϊκή Ημέρα Οινοτουρισμού», κάθε δεύτερη Κυριακή του Νοεμβρίου, ενώ γίνεται προσπάθεια να εμπλακεί και το κράτος σε έναν ενιαίο σχεδιασμό ανάπτυξης. Κύριο ζητούμενο για την Επιτροπή Οινοτουρισμού είναι «να υπάρξει σήμα πιστοποίησης του οινοποιείου», κάτι που προβλέπεται στον νόμο που ψηφίστηκε, ωστόσο προς το παρόν «δίνεται ένα πιστοποιητικό που βεβαιώνει ότι το οινοποιείο πληροί τις προϋποθέσεις» εξηγεί. Ηδη η Επιτροπή έχει καταθέσει προς έγκριση ένα σχετικό σήμα στο υπουργείο Τουρισμού και αναμένει την έγκρισή του.
Ενα ακόμα ζητούμενο είναι «να δοθούν κονδύλια εξειδικευμένης προβολής για τον οινικό τουρισμό συνολικά και να μη γίνονται μεμονωμένες προσπάθειες από οινοποιούς. Μέχρι σήμερα η προβολή ήταν σε επίπεδο οινοποιείου μόνο» λέει ο κ. Αλμπάνης, από κάποιους οινοποιούς που είχαν πιο ανεπτυγμένη λειτουργία και τη δυνατότητα να διευρύνουν τη δραστηριότητά τους.
Ολοκληρωμένο προϊόν
«Τώρα προσπαθούμε να δημιουργήσουμε ένα πιο ολοκληρωμένο προϊόν. Αυτό σημαίνει τη διαμόρφωση ενός ή περισσότερων τουριστικών πακέτων». Μάλιστα, στις 14 Φεβρουαρίου θα παρουσιαστεί το επικαιροποιημένο marketing plan της Ενωσης Οινοπαραγωγών Βορείου Ελλάδος, με στόχο «τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πακέτου το οποίο θα προσελκύσει το ενδιαφέρον των ταξιδιωτικών γραφείων και των ταξιδιωτών» σημειώνει.
Οπως επισημαίνει, οι ανάγκες είναι διαφορετικές, καθώς «υπάρχουν οινοποιεία που είναι μικρά» και άλλα μεγαλύτερα. Από την άλλη, «και το ελληνικό κρασί από μόνο του δεν είναι τόσο γνωστό», οπότε χρειάζονται παράλληλες ενέργειες για την ενίσχυση του brand και της αναγνωρισιμότητάς του. Γι’ αυτό στο τέλος Μαρτίου αναμένεται να ληφθεί απόφαση και για το «Σπίτι του Κρασιού» στη Θεσσαλονίκη, ένα εγχείρημα για το οποίο έχει υποβληθεί αίτημα χρηματοδότησης και αναμένεται έγκριση από το πρόγραμμα INTERREG, με προϋπολογισμό 250.000 ευρώ.
«Θα είναι ένα εφαλτήριο για να δοκιμάσει ο επισκέπτης κάποια κρασιά και να περιηγηθεί στη συνέχεια στα οινοποιεία της Βόρειας Ελλάδας» καταλήγει ο κ. Μπουτάρης.
Υπερδιπλάσιοι οι επισκέπτες στα οινοποιεία
Η επισκεψιμότητα στα οινοποιεία παρουσιάζει αξιόλογη αύξηση τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ενωσης Οινοπαραγωγών Βορείου Ελλάδος, η επισκεψιμότητα στα οινοποιεία της περιοχής έχει υπερδιπλασιαστεί από το 2012. Πιο συγκεκριμένα, τον Μάιο του 2012 είχαμε 4.657 επισκέπτες σε 30οινοποιεία, τον Μάιο του 2013 5.585 σε 28 οινοποιεία, τον Μάιο του 2014 8.015 επισκέπτες σε 24 οινοποιεία, τον Μάιο του 2015 7.628 σε 24 οινοποιεία και τον Μάιο του 2016 10.184 επισκέπτες σε 22 οινοποιεία.
Αντίστοιχα, στην Κρήτη οι «Ανοικτές Πόρτες» διοργανώνονται εδώ και έξι χρόνια, με την επισκεψιμότητα να ανεβαίνει συνεχώς. Με βάση τα στοιχεία της τελευταίας τριετίας, το 2014 1.200 άτομα επισκέφτηκαν 20 ανοικτά οινοποιεία, το 2015 1.800 ήταν οι επισκέπτες σε 23 ανοικτά οινοποιεία και το 2016 περίπου 2.500 σε 24 ανοικτά οινοποιεία.
Το 1993, πριν από 24 χρόνια, 15 οινοπαραγωγοί υπέγραψαν την ιδρυτική πράξη της αστικής εταιρείας με την επωνυμία «Ενωση Οινοπαραγωγών του Αμπελώνα της Μακεδονίας». Το 2001, με την προσάρτηση της Ηπείρου, την επέκταση των οινοποιείων-μελών στη Θράκη και τη μετονομασία σε «Ενωση οινοπαραγωγών του Αμπελώνα της Βορείου Ελλάδος», το οινοτουριστικό δίκτυο ονομάστηκε πλέον «Δρόμοι του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος».
Το οινοτουριστικό δίκτυο «Δρόμοι του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος» δημιουργήθηκε από την κοινή προσπάθεια των μελών της Ενωσης Οινοπαραγωγών του Αμπελώνα της Βορείου Ελλάδος και την υποστήριξη της κοινοτικής πρωτοβουλίας Leader II και Leader Plus για την αναζήτηση λύσεων προσαρμοσμένων στην ανάπτυξη αγροτικών περιοχών.
Σήμερα, η ένωση αποτελείται από 26 μέλη-οινοποιίες και περιλαμβάνει 28 επισκέψιμα οινοποιεία με εγκαταστάσεις υποδοχής και ξενάγησης, με σύγχρονη τεχνολογία παραγωγής και παλαίωσης οίνων, 73 συνεργαζόμενα μέλη (ξενοδοχεία, παραδοσιακοί ξενώνες, τοπικά προϊόντα) και οκτώ οινικές διαδρομές με αμπελώνες, τοπία φυσικού κάλλους, τοπικά μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους και ένα μουσείο μοναδικό στο είδος του, το μουσείο Οίνου Γεροβασιλείου.
Αναλυτικά, οι οκτώ διαδρομές των Δρόμων του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος είναι: η Διαδρομή του Κρασιού των Θεών του Ολύμπου, η Διαδρομή του Κρασιού της Ηπείρου, η Διαδρομή του Κρασιού των Λιμνών, η Διαδρομή του Κρασιού της Νάουσας, η Διαδρομή του Κρασιού Πέλλα-Γουμένισσα, η Διαδρομή του Κρασιού της Θεσσαλονίκης, η Διαδρομή του Κρασιού της Χαλκιδικής και η Διαδρομή του Κρασιού του Διόνυσου.
Εκτός από το Δίκτυο των Δρόμων του Κρασιού της Βορείου Ελλάδος, έχουν δημιουργηθεί τέσσερις θεσμοί: η ετήσια εορταστική εκδήλωση των οινοποιείων «Ανοιχτές Πόρτες» (από το 2005), η συμμετοχή των οινοποιείων στον εορτασμό της Ευρωπαϊκής Ημέρας Οινοτουρισμού (από το 2013), οι ετήσιες εκδηλώσεις «Τα ΒορΟινά» για την παρουσίαση και γευσιγνωσία κρασιών και αποσταγμάτων (από το 2005), οι οποίες πραγματοποιήθηκαν από τις 19 έως τις 30 Ιανουαρίου στην Αθήνα, και η διοργάνωση του Διεθνούς Διαγωνισμού Οίνου και Αποσταγμάτων Θεσσαλονίκης (από το 1999).
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
