Καθορίστηκαν οι διαδικασίες και τα πιστοποιητικά που χρειάζονται για να εγγραφούν και να ανοίξουν μερίδα στα δημοτολόγια οι πολίτες που έχουν συνάψει σύμφωνα συμβίωσης, περιλαμβανομένων των ομόφυλων ζευγαριών.
Η δημοτολογική αποτύπωση υλοποιείται επτά μήνες μετά τη θεσμοθέτηση από την ελληνική Βουλή, τον περασμένο Δεκέμβριο, της δυνατότητας να ρυθμίζουν μέσω συμφωνίας δύο ενήλικα πρόσωπα, ανεξάρτητα από το φύλο τους, τη συμβίωσή τους αλλά και να έχουν τα κληρονομικά, ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά δικαιώματα που αφορούν τους συζύγους.
και τα δικαιολογητικά για τη δημοτολογική τακτοποίηση των πολιτών σε περίπτωση σύναψης συμφώνου συμβίωσης βάσει του νόμου 4356/2015.
Μάλιστα περιλαμβάνεται και υπόδειγμα πιστοποιητικού οικογενειακής κατάστασης που εκδίδεται από τα δημοτολόγια και απεικονίζει την οικογενειακή κατάσταση των δημοτών.
Απαιτούμενο δικαιολογητικό για τη δημοτολογική τακτοποίηση των συμβιούντων είναι η ληξιαρχική πράξη συμφώνου συμβίωσης.
Η απόφαση για τη δημοτολογική εγγραφή συμφώνων συμβίωσης αφορά τέσσερις κατηγορίες:
1. Σύμφωνο συμβίωσης μεταξύ δημοτών του ίδιου δήμου. Δημιουργείται κοινή οικογενειακή μερίδα, είτε με μεταφορά των συμβιούντων από τις πατρικές
οικογενειακές μερίδες τους σε μία νέα μερίδα, είτε με μεταφορά του ενός στην υπάρχουσα οικογενειακή μερίδα του άλλου. Ορίζεται ότι αυτοί δεν μπορούν να διατηρήσουν ξεχωριστές οικογενειακές μερίδες όσο το σύμφωνο συμβίωσής τους είναι σε ισχύ.
2. Σύμφωνο συμβίωσης μεταξύ δημοτών διαφορετικών δήμων. Δημιουργείται ενδεικτική εγγραφή του/της συμβιούντος/ούσης, που είναι δημότης του άλλου δήμου. Εάν ο/η δημότης είναι εγγεγραμμένος/η στην πατρική μερίδα, θα μεταφερθεί σε νέα οικογενειακή μερίδα όπου θα αποτελέσει το αρχικό μέλος αυτής, με την ενδεικτική εγγραφή της συμβιούσης/του συμβιούντος στο Νο2.
Εάν ο δημότης έχει ήδη δική του οικογενειακή μερίδα, τότε σε αυτή θα εγγραφεί ενδεικτικά ο συμβιών/η συμβιούσα.
Ο ένας/η μία μπορεί να αποκτήσει τη δημοτικότητα του άλλου/της άλλης, μεταδημοτεύοντας στον δήμο όπου εκείνος/η είναι δημότης, χωρίς να απαιτείται η προϋπόθεση της διετούς κατοικίας του άρθρου 15 του Ν. 3463/2006.
3. Σύμφωνο συμβίωσης έλληνα/ελληνίδας πολίτη με αλλοδαπό/ή και δημιουργείται ενδεικτική εγγραφή.
4. Σύμφωνο συμβίωσης γυναίκας ή άνδρα σε χηρεία. Σε περίπτωση που πρόσωπο που τελεί σε χηρεία συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, εξέρχεται υποχρεωτικά της οικογενειακής μερίδας του/της αποθανόντος/ούσας συζύγου, όταν ο/η αποθανών/ούσα σύζυγος ήταν το αρχικό μέλος αυτής της μερίδας.
Σε περίπτωση που το αρχικό μέλος της μερίδας είναι το πρόσωπο που τελεί σε χηρεία, τότε ο/η συμβιών/ούσα εγγράφεται στον επόμενο ελεύθερο αύξοντα αριθμό της υπάρχουσας μερίδας, δηλαδή μετά τον διαγραφέντα/διαγραφείσα λόγω θανάτου σύζυγο και μετά τα πιθανώς υπάρχοντα τέκνα.
Επίσης με την απόφαση αυτή ορίζονται τα σχετικά με τη δημοτολογική τακτοποίηση τέκνων γεννηθέντων εντός συμφώνου συμβίωσης.
Το τέκνο ετερόφυλου ζευγαριού που γεννήθηκε μέσα στις τασσόμενες προθεσμίες του άρθρου 9 του
Ν. 4356/2015 εγγράφεται κανονικά στη μερίδα του πατέρα ή της μητέρας του.
Οι γονείς υποχρεούνται εντός της προθεσμίας προς δήλωση της γέννησης του πρώτου τέκνου τους να προσδιορίσουν με αμετάκλητη δήλωσή τους ενώπιον του ληξιάρχου του τόπου κατάρτισης της σχετικής ληξιαρχικής πράξης τη δημοτικότητά του.
Η δήλωση αυτή προσδιορίζει και τη δημοτικότητα των τέκνων που θα γεννηθούν μεταγενέστερα εντός του συμφώνου συμβίωσης. Αν για οποιονδήποτε λόγο δεν γίνει η δήλωση αυτή, το τέκνο αποκτά τη δημοτικότητα του πατέρα του.
Για τη λύση του συμφώνου συμβίωσης απαιτείται η προσκόμιση τού από κοινού των συμβληθέντων συμβολαιογραφικού εγγράφου λύσης ή του μονομερούς συμβολαιογραφικού έγγραφου λύσης ενός από τους συμβληθέντες, το οποίο οφείλει να έχει κοινοποιηθεί μέσω δικαστικού επιμελητή στον άλλον συμβληθέντα.
Ορίζονται οι διαδικασίες για την αλλαγή μερίδας και τη διαγραφή στοιχείων αλλά και τη δημοτολογική τακτοποίηση τέκνων στις περιπτώσεις λύσης του συμφώνου συμβίωσης (μη αυτοδίκαιης και αυτοδίκαιης).
Το σύμφωνο λύεται αυτοδικαίως αν συναφθεί γάμος μεταξύ των συμβληθέντων και δημιουργείται υποχρέωση στους συζύγους να προβούν στη σχετική δήλωση στον αρμόδιο ληξίαρχο. Απαραίτητο δικαιολογητικό για τη δημοτολογική τακτοποίηση είναι η προσκόμιση της ληξιαρχικής πράξης συμφώνου συμβίωσης στην οποία έχει καταχωριστεί η λύση αυτού εξαιτίας του γάμου των συμβληθέντων.
Όσον αφορά τη δημοτολογική τακτοποίηση της ακύρωσης του συμφώνου συμβίωσης απαιτείται η προσκόμιση της αμετάκλητης δικαστικής απόφασης που το κηρύσσει άκυρο. Η δημοτολογική διαδικασία ακύρωσης είναι παρόμοια με τη δημοτολογική διαδικασία λύσης του συμφώνου συμβίωσης.