Για ένα… μακροβούτι στον τακτικισμό και στην επικοινωνιακή διαχείριση ετοιμάζονται το Μέγαρο Μαξίμου και η ομάδα περί τον Αλ. Τσίπρα, σε μια προσπάθεια έγκαιρης καλλιέργειας πολιτικής ατμόσφαιρας εν μέσω καλοκαιριού και εν όψει της επόμενης πολιτικής περιόδου.
Στο επίκεντρο της εκστρατείας αυτής, η οποία ξεκίνησε ήδη από το βράδυ της προηγούμενης Πέμπτης, με τη φιέστα για την… υποδοχή της ανάπτυξης στο Μουσείο της Ακρόπολης, θα βρεθεί κατ’ αρχάς η συζήτηση για την αλλαγή του εκλογικού νόμου και δευτερευόντως η συνταγματική αναθεώρηση. Κατά τα όσα αφήνουν δε να εννοηθούν κυβερνητικές πηγές, τα δύο ζητήματα θα τεθούν στο τραπέζι των συζητήσεων ταυτόχρονα και θα «τρέξουν» παράλληλα, αρχής γενομένης από τις επόμενες εβδομάδες και με πρώτη ημερομηνία δημοσιοποίησης των προθέσεων της κυβέρνησης την 25η Ιουλίου.
Ευφάνταστα σχέδια και «ευσεβείς πόθοι»
Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Τσίπρας αναμένεται πως θα επιχειρήσει να οργανώσει και έναν κύκλο κατ’ ιδίαν συναντήσεων με τους πολιτικούς αρχηγούς το αμέσως προσεχές διάστημα, με στόχο την ενεργοποίηση διαδικασιών και συζητήσεων στο εσωτερικό των κομμάτων –και πιθανώς πυροδότησης κάποιων διαδικασιών εσωστρέφειας στους πιο ασταθείς (ως προς τη στρατηγική τους) σχηματισμούς, όπως το ΠαΣοΚ και το Ποτάμι.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα σενάρια που βρίσκονται στο τραπέζι της συζήτησης στο Μέγαρο Μαξίμου περιλαμβάνουν διάφορες ευφάνταστες εκδοχές, κάποιες από τις οποίες τείνουν στο όριο της πολιτικής ακρότητας ή πάντως της δημιουργίας ενός κλίματος παρατεταμένης ρευστότητας στο πολιτικό σκηνικό –και ιδίως στις τάξεις της αντιπολίτευσης, μείζονος και ελάσσονος.
Κατά τα όσα μεταδίδουν κυβερνητικές πηγές και ειδικότερα παράγοντες με περγαμηνές στην ίντριγκα και στην παρασκηνιακή μεθόδευση, ένα από τα σενάρια που εξετάζεται για τον εκλογικό νόμο αναμένεται να προκαλέσει πολλές και έντονες συζητήσεις. Εκτιμάται δε πως στην περίπτωση που αυτό το σενάριο τεθεί εν τέλει επισήμως προς συζήτηση, θα φανερωθούν οι πραγματικές προθέσεις της κυβέρνησης ως προς το ανακάτεμα της πολιτικής τράπουλας και την πρόκληση προβλημάτων στην αντιπολίτευση.
Κυβερνητικοί παράγοντες με επίγνωση κάποιων συζητήσεων που εξελίσσονται επιβεβαιώνουν ότι η πρόταση της κυβέρνησης για την αλλαγή του εκλογικού συστήματος θα εστιάζεται στο μπόνους και στο πώς θα δίδεται.
Η έκπληξη, που έως τώρα συζητείται μόνο πίσω από κλειστές πόρτες, θα είναι η πριμοδότηση να δίνεται αποκλειστικά και μόνο σε κόμματα που έχουν προαναγγείλει ή συνάψει συνασπισμό, ακόμη και αν ο νικητής των εκλογών είναι άλλος και ακόμη και αν οι συνεργαζόμενοι κατέλθουν στις εκλογές με ξεχωριστά ψηφοδέλτια!
Ετσι, σε ένα υποθετικό σενάριο κατά το οποίο η ΝΔ αναδεικνύεται νικήτρια των εκλογών με ένα ποσοστό, π.χ. 33%, και ο ΣΥΡΙΖΑ συγκεντρώνει 26%-27%, αλλά έχει προσυμφωνήσει για μετεκλογική συνεργασία με τους ΑΝΕΛ ή και άλλα κόμματα, το μπόνους των 28-30 εδρών θα απονέμεται στον δεύτερο και στις συνεργαζόμενες δυνάμεις, με αναλογία 2 προς 1. Το ζήτημα εν προκειμένω θα στρέψει τη συζήτηση στις δυνατότητες της ΝΔ να συνάψει έναν αντίστοιχο ex ante συνασπισμό. Πρόκειται φυσικά για σενάριο που κατά κάποιους προσκρούει στην πολιτική ηθική και στη συνταγματική λογική, όμως η επεξεργασία του και μόνο δείχνει πως η κυβέρνηση Τσίπρα -Καμμένου μελετά κάθε δυνατότητα ώστε να επηρεάσει σε βάθος χρόνου την πολιτική διαδικασία στη χώρα.
Οπως αναφέρουν κυβερνητικά στελέχη, θεωρητικώς η αρχική επιδίωξη της κυβέρνησης θα είναι να αποσπάσει κάποια συμφωνία ως προς αυτό το σχέδιο και από άλλα κόμματα της Βουλής. Το ενδεχόμενο αυτό μοιάζει απίθανο υπό τις παρούσες συνθήκες.
Σχέδιο-τρικλοποδιά στην αντιπολίτευση
Αυτό όμως που στην πραγματικότητα ενδιαφέρει τη σημερινή κυβέρνηση είναι να ψηφίσει το συγκεκριμένο σχέδιο, έστω και μόνο με 151 ψήφους, ώστε να ισχύσει στις μεθεπόμενες εκλογές.
Ελπίδα του Αλ. Τσίπρα σε αυτή την περίπτωση θα είναι πως ακόμη και αν κερδίσει η ΝΔ μία πρώτη εκλογική αναμέτρηση, δεν θα εξασφαλίσει αυτοδυναμία, δεν θα είναι σε θέση να σχηματίσει κυβέρνηση και μοιραία θα καταλήξει να εφαρμοστεί το αλλόκοτο αυτό εκλογικό σύστημα. Από την άλλη πλευρά, αυτή θα είναι η μείζων πρόκληση για τη ΝΔ.
Κατά τον τρόπο αυτόν –και στον βαθμό που το υπό εξέταση σχέδιο αποτελέσει εν τέλει και επίσημη πρόταση –η σημερινή κυβέρνηση δείχνει ποιες είναι οι πραγματικές της βλέψεις και με ποιον τρόπο εξετάζει και αντιλαμβάνεται την πολιτική διαδικασία. Υπό αυτούς τους όρους, η δημοσιοποίηση της πρότασης για τον εκλογικό νόμο είναι μία από τις παραμέτρους που θα καθορίσουν την πολιτική συζήτηση των επομένων εβδομάδων –έστω και ερήμην των πολιτών.
Τακτικισμοί Κυβερνητικοί παράγοντες επιβεβαιώνουν ότι η πρόταση της κυβέρνησης για την αλλαγή του εκλογικού συστήματος θα εστιάζεται στο μπόνους και στο πώς θα δίδεται.
Η έκπληξη, που έως τώρα συζητείται μόνο πίσω από κλειστές πόρτες, θα είναι η πριμοδότηση να δίνεται αποκλειστικά και μόνο σε κόμματα που έχουν προαναγγείλει ή συνάψει συνασπισμό, ακόμη και αν ο νικητής των εκλογών είναι άλλος.
Η ιστορική στήλη του Βήματος στο inbox σου
Γίνε μέλος του καθημερινού newsletter που αποκαλύπτει όσα συμβαίνουν στο πολιτικό παρασκήνιο και απόκτησε πρόσβαση σε αποκλειστικό περιεχόμενο. Ελπίδα του Αλ. Τσίπρα είναι πως ακόμη και αν κερδίσει η ΝΔ μία πρώτη εκλογική αναμέτρηση, δεν θα εξασφαλίσει αυτοδυναμία, δεν θα είναι σε θέση να σχηματίσει κυβέρνηση και μοιραία θα καταλήξει να εφαρμοστεί το αλλόκοτο αυτό εκλογικό σύστημα.
Εσωκομματικό μέτωπο
Αντίθετοι με αναθεώρηση και μπόνους οι «53»
Εν αναμονή της ολοκλήρωσης των προκαταρκτικών συζητήσεων και της τελικής διαμόρφωσης της κυβερνητικής πρότασης για το εκλογικό σύστημα και το Σύνταγμα, την επανεμφάνισή τους έκαναν και οι «53» του ΣΥΡΙΖΑ, με αιχμηρές ενστάσεις, επισημάνεις και προειδοποιήσεις προς την κυβέρνηση.
Σύμφωνα με όσα σημειώνονται από τη συγκεκριμένη τάση του ΣΥΡΙΖΑ, ούτε η συνταγματική αναθεώρηση είναι θέμα προς συζήτηση αυτή την στιγμή ούτε ο εκλογικός νόμος θα πρέπει να αλλάξει, αν δεν αντικατασταθεί από απλή αναλογική. Επιπλέον, οι «53» σπεύδουν να δηλώσουν την αντίθεσή τους με οποιαδήποτε αλλαγή στον τρόπο εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας και ζητούν επιτακτικά η πρόταση για τη συνταγματική αναθεώρηση να συζητηθεί στην ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ.
Αναλυτικότερα, οι ενστάσεις των «53» εν όψει των συζητήσεων για τη συνταγματική αναθεώρηση και τον εκλογικό νόμο περιλαμβάνουν αρκετά αιχμηρές επισημάνσεις.
Οπως λένε, «η κυβέρνηση οφείλει να προχωρήσει τόσο στις μεγάλες μεταρρυθμιστικές τομές που υποστήριζε πάντοτε η Αριστερά όσο και στην αντιμετώπιση προβλημάτων της καθημερινότητας. Η συζήτηση για τη συνταγματική αναθεώρηση, αυτή τη στιγμή, μας απομακρύνει από αυτόν τον κεντρικό στόχο».
Σχετικά με τη συνταγματική αναθεώρηση οι «53» επικαλούνται απόψεις «σοβαρών συνταγματολόγων», όπως λένε, και σημειώνουν ότι τα προβλήματα που προκύπτουν απορρέουν από τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος και όχι από τις υπάρχουσες συνταγματικές ρυθμίσεις. Στο πλαίσιο αυτό υπογραμμίζουν ότι «ουσιαστικό πρόβλημα, το οποίο συνδέεται ευθέως με το Σύνταγμα, είναι μόνο αυτό της ποινικής ευθύνης των υπουργών, που ρυθμίζεται με απαράδεκτο τρόπο και όντως πρέπει να αναθεωρηθεί».
Σε ό,τι αφορά τον τρόπο εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας δηλώνουν εντελώς αντίθετοι στην άμεση εκλογή του από τον λαό, καθώς, απ’ ό,τι λένε, μια τέτοια διαδικασία προσδίδει στο πρόσωπο του Προέδρου αυξημένες αρμοδιότητες και άμεση εμπλοκή του, με διακριτό ρόλο, στην άσκηση πολιτικής εξουσίας. Σε κάθε περίπτωση ζητούν η πρόταση να συζητηθεί στην ΚΕ του κόμματος, «διότι εκ του Συντάγματος τα κόμματα διά των βουλευτών τους κινούν τη διαδικασία αναθεώρησης».
Για το θέμα του εκλογικού νόμου δε, εκτιμούν ότι ορθώς τίθεται τώρα, όμως τονίζουν ότι πάγια θέση του ΣΥΡΙΖΑ, όπως και της Αριστεράς, είναι η απλή αναλογική και δηλώνουν «εντελώς αντίθετοι σε προτάσεις που απλώς μειώνουν το μπόνους ή προδικάζουν –προαναγγέλλουν συμμαχίες κ.τ.λ.».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ