Η χώρα βρίσκεται και πάλι σήμερα σε ένα πολιτικό μεταίχμιο.
Οι πολιτικές δυνάμεις εισέρχονται σε μια νέα φάση αναδιάταξης καθώς το θρυμματισμένο πολιτικό σύστημα εμφανίζει σημεία ανασύνθεσης.
Στη μία πλευρά του πολιτικού φάσματος η εκλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη ως νέου ηγέτη της ΝΔ αποτελεί θετικό γεγονός στην προοπτική εκσυγχρονισμού των κομμάτων και των προγραμματικών τους θέσεων. Απομένει βεβαίως να διαπιστωθεί εάν οι διακηρύξεις του θα μεταφραστούν σε πράξεις και σε ποιον βαθμό. Είναι λογικό με βάση τα διακηρυσσόμενα να αναμένονται από τη νέα ηγεσία πρωτοβουλίες και μετακινήσεις προς τον μεσαίο χώρο με τη λογική συγκρότησης μιας ευρύτερης «κεντροδεξιάς» συσπείρωσης, τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της οποίας όμως δεν γνωρίζουμε ακόμη.
Πάντως η πολιτική πόλωση που έχει ανάγκη ο Κ. Μητσοτάκης για να εμφανιστεί ως αξιόπιστη εναλλακτική λύση στον Αλ. Τσίπρα είναι ιδιαιτέρως πιθανό να αφήσει στην άκρη τις μεταρρυθμιστικές του εξαγγελίες.
Στην άλλη πλευρά του πολιτικού φάσματος υπάρχει ο ΣΥΡΙΖΑ και κυρίως η οργανωμένη ομάδα περί τον Αλ. Τσίπρα. Οι πολιτικοί σχεδιασμοί αυτού του κέντρου ισχύος είναι ήδη ευδιάκριτοι. Πρωτεύει η διατήρηση στην εξουσία, πάση θυσία, με οποιονδήποτε σύμμαχο. Γι’ αυτό ο διπολισμός είναι και δική τους επιδίωξη. Τους εξυπηρετεί θαυμάσια και γι’ αυτό έχουν ήδη αρχίσει να χαράζουν νέες, επικίνδυνες διαχωριστικές γραμμές. Από εδώ η Αριστερά, από εκεί η Δεξιά. Το φως και το σκότος. Από τη δεξαμενή αυτή άλλωστε άντλησαν και θα αντλήσουν, για να περιχαρακώσουν το δικό τους στρατόπεδο. Βασισμένοι στις ίδιες ιδεοληψίες. Πρεσβεύοντας τα ίδια παρωχημένα οικονομικά και ιδεολογικά δόγματα.
Το σχήμα γνωστό. Ο «λαός», άμωμος, αγνός και κυρίως ανεύθυνος, έναντι των διεφθαρμένων και ανάλγητων «ελίτ» και του τρισκατάρατου «νεοφιλελευθερισμού». Δυστυχείς και πένητες εναντίον πλουσίων και άκαρδων. Ολες οι στερεοτυπικές εμμονές του δοκιμασμένου λαϊκιστικού οπλοστασίου της παραπλάνησης εύπιστων πολιτών, εύκολη πολιτική λεία των εμπόρων ελπίδας. Θα ξανακούσουμε σε όλους τους τόνους για το «σύστημα», τη διαπλοκή και τα συναφή.
Εκτιμώ ότι δεν πρόκειται να υπάρξει καμία πολιτική μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ. Απλώς, έχοντας ερμητικά κλειστή την πόρτα εξ ευωνύμων, αναγκαστικά ο μόνος ζωτικός πολιτικός χώρος που του απομένει είναι ο μεσαίος. Το πόσος χρόνος θα χρειαστεί για να στρίψει το αριστερό τάνκερ και με ποιους όρους απομένει να το δούμε.
Διαπιστώνεται επομένως ότι ο μεσαίος χώρος με τη δημοκρατική παράδοση και τις τεράστιες αξιόλογες, σημαντικές και δημιουργικές δυνάμεις που διαθέτει έχει ήδη αρχίσει να αποτελεί το μήλον της έριδος μεταξύ των δύο υπό διαμόρφωση πόλων.
Νομίζω ότι μπροστά στις διαφαινόμενες αυτές τάσεις, που ήδη έχουν δυστυχώς δημιουργήσει κάποιον αδικαιολόγητο πανικό και ανώφελη σύγχυση και έχουν προκαλέσει βεβιασμένες και σπασμωδικές κινήσεις, έχουμε υποχρέωση, ηθική και πολιτική, να πούμε στους πολίτες ορισμένες βασικές αλήθειες.
  • Οτι ο διπολισμός δεν έλυσε ούτε πρόκειται να λύσει τα κρίσιμα προβλήματα της χώρας.
  • Οτι θα ήταν ολέθριο αν επιστρέφαμε στην εποχή των «γαλάζιων» και «πράσινων», τώρα δε «κόκκινων» καφενείων.
  • Οτι είναι και πάλι υποχώρηση του πολιτικού ήθους η προσωποποίηση και υποβάθμιση της πολιτικής διαμάχης στη σύγκρουση κάποιων ανύπαρκτων δύο κόσμων που δήθεν θα εκπροσωπούν από εδώ και πέρα ο Κυριάκος και ο Αλέξης επί το λαϊκότερο.
Για όλους αυτούς τους λόγους έχω υποστηρίξει νομίζω με επιμονή από καιρό και υποστηρίζω με θέρμη και τώρα τη δημιουργία μιας μεγάλης Προοδευτικής και Μεταρρυθμιστικής Δημοκρατικής Παράταξης ως ενός ανεξάρτητου, αυτόνομου και αυτοπροσδιοριζόμενου πολιτικού πόλου. Μόνο ένας τέτοιος ισχυρός πόλος μπορεί να ανατρέψει τις σημερινές τάσεις και να αναδιατάξει ριζικά τις πολιτικές δυνάμεις.
Είναι άλλωστε ο μόνος που μπορεί να βάλει φρένο στον κατήφορο της παρακμής και να δημιουργήσει ρεαλιστικές προσδοκίες, που μπορεί να σηκώσει το βάρος της ευθύνης μιας μεγάλης προσπάθειας προοδευτικών μεταρρυθμίσεων παντού, στο κράτος, την κοινωνία, την οικονομία και το πολιτικό σύστημα. Να επιφέρει έναν αναπτυξιακό και μεταρρυθμιστικό σεισμό.
Οι πρωτοβουλίες για τη συγκρότησή του είναι ευπρόσδεκτες, αρκεί να είναι ειλικρινείς, πειστικές και λειτουργικές. Χωρίς να παραιτείται κανείς από τον βασικό στόχο, πρέπει να αρνείται ευθέως και κατηγορηματικά προσχηματικές προσκλήσεις συγκολλήσεων μηχανισμών και εξυπηρέτησης προσωπικών σχεδίων. Οπως επίσης και κάθε προσπάθεια αναστήλωσης πολιτικών σχημάτων που έκλεισαν τον κύκλο τους και «συμπαρατάξεων» που δεν έπεισαν ως τέτοιες.
Αντιθέτως, νομίζω ότι υπάρχει προφανές έδαφος συνεννόησης, διαλόγου και κοινών δράσεων που πρέπει να επιδιωχθεί από όλες τις πλευρές σε κάθε δυνατή ευκαιρία και με καλή πίστη. Χωρίς ηγεμονισμούς και χωρίς αποκλεισμούς.
Η μείζων στόχευση πρέπει να είναι τελικά ο δημοκρατικός κόσμος να πεισθεί ότι αξίζει τον κόπο να συστρατευθεί σε μια τέτοια υπόθεση. Την έχει άμεσα και απόλυτα ανάγκη η χώρα.
Το Ποτάμι με τον επικεφαλής του θα πρέπει να διακηρύξει με ευθύτητα, σαφήνεια και ευθύνη ότι αποσκοπεί να αποτελέσει ισχυρή δύναμη για την ενότητα του χώρου αυτού. Μόνο του δεν μπορεί να αποτελέσει τον πόλο έλξης όλων των δυνάμεων όπως θα επιθυμούσε, όχι διότι δεν θα του άξιζε, αλλά διότι οι ισχυροί πόλοι απαιτούν άλλες προϋποθέσεις και είναι μάλλον αργά για αυτές. Εχει χαθεί πολύτιμος χρόνος, ο οποίος δεν μπορεί να ανακτηθεί.
Αυτό όμως που παραμένει σήμερα ως μεγάλη δυνατότητα για το Ποτάμι είναι να συμβάλει με πρωταγωνιστικό ρόλο, γιατί το δικαιούται, στη συγκρότηση του νέου και μεγάλου. Ελπίζω αυτή τη δυνατότητα να την αξιοποιήσει.

Ο κ. Σπύρος Λυκούδης είναι βουλευτής Α’ Αθήνας με το Ποτάμι.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ