«Στυλ είναι να ξέρεις ποιος είσαι, τι θέλεις να πεις, και να μη δίνεις δεκάρα» έλεγε ο Ορσον Γουέλς. Αποψη που φαίνεται να ενστερνίζεται απόλυτα ο εκκεντρικός 40χρονος Μάνος Σαμαρτζής, ο οποίος έχει χαράξει το δικό του, ιδιαίτερο μονοπάτι στον διεθνή χώρο της μόδας τα τελευταία χρόνια. Με βάση του το Μιλάνο, ο ελληνικής καταγωγής fashion editor και art director αποφάσισε να προτείνει τη δική του εκδοχή στον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τον κόσμο, καθώς και στο πώς εκτιμούμε την ομορφιά που υπάρχει γύρω μας. Μετά την αποφοίτησή του από το Instituto Europeo di Design και την πρώτη συνεργασία του με τον διάσημο φωτογράφο μόδας Μάριο Τεστίνο, ο Μάνος Σαμαρτζής εδραιώθηκε στον χώρο της μόδας. Το 2011 αποτέλεσε σημαντική χρονιά για τον ίδιο, καθώς τότε, μαζί με τον συνεργάτη του, φωτογράφο Στρατή Καστρισιανάκη, άρχισε την έκδοση του περιοδικού «Naked Βut Safe». Το ανατρεπτικό εξαμηνιαίο έντυπο κυκλοφορεί σε περισσότερες από εξήντα χώρες. Επιχειρεί να παντρέψει τη μόδα με την τέχνη και το γυμνό. Οι φωτογραφίες στις σελίδες του παρουσιάζονται ανεπεξέργαστες, χωρίς τη χρήση Photoshop, καθώς ο δημιουργός του πιστεύει ακράδαντα ότι «η τελειότητα κρύβεται στις μικρές ατέλειες». Επειτα από οκτώ επιτυχημένα τεύχη τα τελευταία τέσσερα χρόνια, ο Μάνος Σαμαρτζής μιλάει στο BHMΑgazino για την αρχαιοελληνική ομορφιά και την απειλή του Διαδικτύου.
Μεγάλωσες σε μια πόλη 22.000 κατοίκων, το Αργος. Πιστεύεις ότι η μόδα και οι πτυχές της είναι παρεξηγημένες στην Ελλάδα; «Ο Ελληνας αγαπά την καλή αισθητική, απλώς καταλαβαίνει λίγο πιο αργά σε σχέση με άλλες χώρες ότι οι τάσεις της μόδας είναι πιο γρήγορες από τις επικρατούσες αντιλήψεις. Εγώ ντυνόμουν όπως ήθελα, με παρεξηγούσαν, αλλά με κατάλαβαν στην Ιταλία, και αυτό μου φτάνει».
Τα τελευταία χρόνια ζεις μόνιμα στην Ιταλία. Τι είναι αυτό που σε μαγεύει στη γείτονα χώρα; «Είμαι εδώ και 21 χρόνια στην Ιταλία, στην οποία έφτιαξα τη ζωή μου πολύ όμορφα. Σε αυτή τη χώρα μού αρέσουν τα πάντα: το φαγητό, οι πόλεις, η αρχιτεκτονική και ο κόσμος, που με αποδέχτηκε».
Πώς αποφάσισες να «βουτήξεις» στον χώρο της μόδας, παραμερίζοντας τις νομικές σπουδές που είχες ξεκινήσει εκεί; Υπήρξαν στιγμές που μετάνιωσες για αυτή σου την επιλογή; «Ηταν πολύ απλό… Ηρθα ένα καλοκαίρι στην Ελλάδα και ενημέρωσα τους γονείς μου ότι έπειτα από έξι χρόνια «διακοπών» στη Ρώμη ήθελα να κάνω κάτι που μου άρεσε πολύ, και τα κατάφερα τόσο καλά που δεν μου πέρασε ποτέ από το μυαλό να αλλάξω κάτι».

Από πού αντλείς την έμπνευσή σου; «Από την καθημερινή ζωή, από τις πιο απλές στιγμές και από τα όνειρά μου».

Ποια είναι τα στοιχεία εκείνα που κατά τη γνώμη σου χαρακτηρίζουν ένα fashion icon; «Η αυθεντικότητα, το καλό γούστο και η ωραία εμφάνιση, που δημιουργούν ένα όμορφο αισθητικό σύνολο».

Τα τελευταία χρόνια αρκετοί είναι εκείνοι που τάσσονται υπέρ της άποψης ότι η μόδα είναι ανούσια και ανώφελη. Ποια πιστεύεις εσύ ότι είναι η σημασία της μόδας και η προσφορά της στη ζωή μας; «Η μόδα, όπως και η τέχνη, είναι τρόπος έκφρασης. Η αισθητική πλευρά κάθε τέχνης είναι θέμα γούστου και δεν μπορούμε να πείσουμε κάποιον να έχει γούστο. Αν κάποιος θέλει και έχει την ικανότητα να καταλάβει τη μόδα, ας την ακολουθήσει. Η μόδα μπορεί να προκαλέσει χαρά, καλή ή κακή διάθεση, εμείς όμως θα πρέπει να είμαστε σε θέση να υιοθετήσουμε αυτό που μας αντιπροσωπεύει. Οπως η αρχιτεκτονική για τα σπίτια, έτσι και η μόδα για τα κορμιά προσφέρει μια αισθητική εικόνα και ομορφιά».

Οι επικρατούσες τάσεις στη μόδα αλλάζουν με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Μέσα σε αυτόν τον κατακλυσμό των διαφοροποιήσεων υπάρχει κάτι το σταθερό; Μία κοινή συνισταμένη; «Η προσωπικότητα του κάθε σχεδιαστή αποτελεί το αισθητικό του DNA. Δεν αλλοιώνεται καμία τάση από εξωτερικούς παράγοντες. Μόνο τα χρώματα και οι όγκοι αλλάζουν. Η μόδα μεταβάλλεται συνέχεια, αλλά πάντα σε λεπτομέρειες. Επίσης, ένα στοιχείο που παραμένει σταθερό είναι το μαύρο χρώμα».

Ενας πολυδιάστατος και διευρυμένος κόσμος, όπως αυτός της μόδας, διαθέτει και ορισμένα μελανά σημεία. Ποιους κινδύνους εγκυμονεί; «Η μόδα είναι ένα τεράστιο εργοστάσιο που παρουσιάζει τάσεις ζωής και αισθητικής. Οπως η Εκκλησία, ένα δόγμα ή ένα πολιτικό κόμμα μπορούν να δώσουν λανθασμένα μηνύματα, έτσι και η μόδα θα μπορούσε να μας τα περάσει οποιαδήποτε στιγμή. Για παράδειγμα, όσον αφορά τα αδύνατα μοντέλα, ένα αδύνατο κορμί δίνει τον πρώτο λόγο στο ρούχο».

Πώς δημιουργήθηκε το «Naked Βut Safe»; Ποια είναι τα μηνύματα που θέλεις να περάσεις στους αναγνώστες σας; «Το «Naked Βut Safe» δημιουργήθηκε έπειτα από πολλά χρόνια δουλειάς για άλλα περιοδικά και λόγω μιας φιλίας με τον φωτογράφο Στρατή Καστρισιανάκη, ο οποίος εν μέσω μιας φωτογράφισης στο Μιλάνο μού έκανε την πρόταση. Ετσι, φύγαμε για έναν μήνα στη Νέα Υόρκη και το Λος Aντζελες, προκειμένου να ετοιμάσουμε το πρώτο τεύχος. Το κυρίαρχο μήνυμα του «Naked Βut Safe» είναι η αλήθεια, η καλή διάθεση και η χαρά της καλλιτεχνικής πλευράς των πραγμάτων. Δεν επεξεργαζόμαστε τις φωτογραφίες, δεν αλλάζουμε τα πρόσωπα, δεν μεταλλάσσουμε την πραγματικότητα, γιατί κάθε ελάττωμα έχει την ομορφιά του».

Το Διαδίκτυο φαίνεται να αποτελεί το μέλλον στην προώθηση ιδεών, αγαθών και πληροφοριών. Οσον αφορά τη μόδα, έχουν τα έντυπα καμία τύχη; «Το Διαδίκτυο είναι εικόνες που εναλλάσσονται πολύ γρήγορα. Βομβαρδιζόμαστε μέσω Internet από εικόνες και βίντεο που μένουν στη μνήμη μας για πολύ λίγο, ενώ μέσω των εντύπων αποτυπώνονται για πάντα. Ο κόσμος σιγά σιγά θα επιστρέψει στα έντυπα και στα βιβλία, όπως τον παλιό καλό καιρό».

Από το 1 μέχρι το 10, πώς θα βαθμολογούσες τη σημασία που έχει η εξωτερική εμφάνιση και το στυλ για την προσέλκυση ερωτικού συντρόφου; «Πέντε είναι ο βαθμός που δίνω. Το υπόλοιπο 50% βρίσκεται στην κίνηση, στην ομιλία και στην ενέργεια που κάποιος αποπνέει».

Πώς θα χαρακτήριζες το στυλ σου; Ποιο ήταν το κίνητρο και πώς προήλθε η σκέψη για τη δημιουργία αυτού του ιδιαίτερου και εκκεντρικού παρουσιαστικού; «Εδώ και καιρό, το στυλ μου το χαρακτηρίζω κλοουνίστικο, όπως το φιλμ «Patch Adams», που δίνει χαρά σε άτομα που έχουν ανάγκη το χαμόγελο. Τα χρώματα, τα σχέδια και η γραφιστική πλευρά της μόδας σού δίνουν τη δυνατότητα να χαμογελάς και να ονειρεύεσαι».

Ποιο όνομα θεωρείς ότι τάραξε τα νερά της μόδας και συνέβαλε καθοριστικά στη μετέπειτα πορεία της; «Μετά τη δεκαετία του ’80, που η μόδα διέθετε μια ιδιαίτερα υπερβολική αισθητική, εμφανίστηκε η Prada με τη μίνιμαλ άποψη, η οποία στη δεκαετία του ’90 άλλαξε τα δεδομένα, ακόμη μέχρι και σήμερα».

Η οικονομική κρίση επηρεάζει τα αισθητικά κριτήρια του κοινού; «Επηρεάζει την τσέπη του και η τσέπη είναι μέρος του παντελονιού… Ας αγοράσει ρούχα χωρίς τσέπες! Υπάρχουν κολεξιόν και εταιρείες με χαμηλότερο κόστος. Μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να επηρεαστεί η ποιότητα των ρούχων, ωστόσο οι άνθρωποι δεν πρέπει να χάνουν το γούστο και την ομορφιά τους».

Πιστεύεις ότι η θρησκεία επηρεάζει τη μόδα; «Κάποια χρόνια νωρίτερα οι άνθρωποι ακολουθούσαν πιστά τη θρησκεία και τα δόγματά της. Από τη στιγμή όμως που συνειδητοποίησαν ότι πρόκειται για ένα ίδρυμα συμφερόντων, άρχισαν να απομακρύνονται. Μη ακολουθώντας την, απελευθερώνονται από τους κανόνες και τους ηθικούς νόμους που αυτή επιβάλλει και παράλληλα απελευθερώνουν και την αισθητική ομορφιά».

Μέσα από τα κορμιά που προβάλλονται, τα ρούχα που σχεδιάζονται και τις απόψεις που διακινούνται, πολλοί είναι εκείνοι οι οποίοι, αδυνατώντας να ακολουθήσουν τις τάσεις και τα στερεότυπα περί «όμορφου» όπως αυτό αποτυπώνεται στα media, εμφανίζουν έντονο άγχος, οδηγούνται στην κατάθλιψη, ακόμη και στην απομόνωση. Υπάρχει ρατσισμός στη μόδα; «Οι νέες τάσεις της μόδας αρχίζουν να προβάλλουν και άλλα στοιχεία, όπως τα παραπανίσια κιλά, τα μούσια, τις φακίδες και τα κενά μεταξύ των δοντιών. Σε λίγο καιρό η μόδα θα αγκαλιάσει ακόμη και το πάχος (παρότι δεν αντιπροσωπεύει την υγεία). Αυτό δεν δηλώνει ρατσισμό, αλλά φυγή από ένα διαφορετικό πρότυπο».

Θα μπορούσε να υπάρξει προοπτική για την ανάπτυξη της βιομηχανίας μόδας στην Ελλάδα; «Ο Ελληνας διαθέτει αισθητική, απλώς η νοοτροπία του δεν θα μπορέσει να τον βοηθήσει. Δεν είναι σε θέση να δημιουργήσει μόδα, γιατί ακόμη την ακολουθεί. Παρ’ όλα αυτά, τα τελευταία χρόνια διακρίνω αξιόλογους νέους καλλιτέχνες που χρειάζονται όμως βοήθεια ώστε να προβληθούν».
Πέρα από το αρχαιοελληνικό ιδεώδες και τα αριστουργήματα της κλασικής αρχαιότητας, η σημερινή Ελλάδα και τα επιτεύγματά της μπορούν να αποτελέσουν έμπνευση για τη μόδα; «Η Ελλάδα θα πρέπει να αρχίσει να πουλάει κουλτούρα. Μέσω αυτής θα μπορεί να πουλήσει μόδα ελληνική, βασισμένη στην κλασική αρχαιότητα, το αρχαιοελληνικό στυλ ζωής και την ομορφιά της μυθολογίας μας. Θα πρέπει να αντλήσει στοιχεία από την αρχαία ελληνική ομορφιά, που θα γίνουν η νέα μελλοντική τάση μόδας».

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino το Σάββατο 15 Αυγούστου 2015

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ