Μιλώντας κανείς με ξένους που κινούνται στον χρηματοπιστωτικό χώρο, αντιλαμβάνεται την ανησυχία του αμερικανού προέδρου Μπαράκ Ομπάμα για τις επιπτώσεις που θα έχει στις διεθνείς αγορές και στην εύθραυστη ανάκαμψη των δυτικών οικονομιών ενδεχόμενη ρήξη της Ελλάδας με τους πιστωτές της. Και τώρα που ο κόμπος έφθασε στο χτένι, οι ανησυχίες εκφράζονται ελεύθερα.
Τις προάλλες, εκπρόσωπος διεθνούς επενδυτικού οίκου έλεγε σε μια σχετική κουβέντα ότι στη Γερμανία, αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, στην παρούσα φάση, εξαιρετικά δύσκολα παίρνει κανείς επενδυτικές αποφάσεις. Προτιμούν να περιμένουν να ξεκαθαρίσει η κατάσταση με την Ελλάδα πριν κινηθούν. «Ολοι λένε ότι το Grexit έχει αποτιμηθεί (priced in) από την αγορά, ότι οι επενδυτές το έχουν λάβει υπ’ όψιν στην τιμολόγηση κάθε λογής αξιών. Αλλά, από την άλλη, τι σημαίνει έχει αποτιμηθεί; Και στο παρελθόν τα ίδια έλεγε η αγορά για διάφορες φούσκες, όπως η φούσκα των ακινήτων στις ΗΠΑ. Ολοι ξέρουν ότι έχουν να κάνουν με φούσκα, αλλά όταν αυτή σκάει, τα πράγματα παίρνουν άλλη δυναμική» έλεγε και αναρωτιόταν: «Εχει αποτιμηθεί ενδεχόμενη κατάρρευση του νομισματικού συστήματος;».
Είναι γεγονός ότι η ατελείωτη διαπραγμάτευση της Ελλάδας με τους πιστωτές της έχει κουράσει. Οι Ευρωπαίοι κατά πάγια τακτική τους αναβάλλουν για το μέλλον τη λύση του προβλήματος. Κάθε τρεις και λίγο κλείνουν κάποιες τρύπες, μπαλώνουν το πρόγραμμα ως την επόμενη φορά, την επόμενη αξιολόγηση, την επόμενη δόση κ.ο.κ. Ετσι έχουμε πορευτεί σχεδόν έξι χρόνια στην κρίση. Ομως το θέατρο της ατελείωτης διαπραγμάτευσης, που παρακολουθούμε μήνες τώρα, όχι από τη σημερινή αλλά και από τις προηγούμενες κυβερνήσεις (καμία αξιολόγηση δεν έκλεισε στην ώρα της, καμία δόση δεν καταβλήθηκε στην ώρα της), έχει διαμορφώσει ένα κλίμα για να ληφθεί η μεγάλη απόφαση. «Κάποιος επιτέλους να αποφασίσει στην Ευρώπη» είναι το μήνυμα που ακούγεται όλο και πιο συχνά.
Ομως το τοπίο δεν αναμένεται να ξεκαθαρίσει ούτε και τώρα. Στην καλύτερη περίπτωση θα υπάρξει, με κάποιον τρόπο, παράταση του προγράμματος. Οπως φάνηκε, οι Ευρωπαίοι δεν είχαν plan B. Θεωρούσαν ότι η χώρα θα ξέμενε από ρευστό προτού λήξει η τρέχουσα παράταση του Μνημονίου και θα προσερχόταν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων έτοιμη να υπογράψει. Η Ανγκελα Μέρκελ πίστευε ότι ο Αλέξης Τσίπρας θα άλλαζε στάση. Ομως τελικά υπήρχε πολύ «λίπος» στα ταμεία των δημοσίων οργανισμών και φορέων που τροφοδότησαν τον κρατικό κορβανά και πληρώθηκαν μισθοί, συντάξεις και τα βασικά για τη λειτουργία του κράτους όλο αυτό το διάστημα, επιτρέποντας στην κυβέρνηση να ταμπουρωθεί πίσω από τις προεκλογικές της υποσχέσεις.
Χωρίς plan B, οι πιστωτές δεν θα επιχειρούσαν τη ρήξη. Προτιμούν να επιλέξουν μια νέα παράταση, ώστε να προετοιμαστούν καλύτερα και την επόμενη φορά που θα προσέλθουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων να είναι έτοιμοι για όλα. Ακόμα και για Grexit.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
