Ο θεσμός των πειραματικών και των πρότυπων σχολείων, ακολούθησε την πορεία που αρμόζει στην αντιμετώπιση που είχε η έννοια της αριστείας, από το αρμόδιο υπουργείο Παιδείας.
Η ζήτηση για τα σχολεία των «αρίστων» όπου μέχρι πέρυσι σχηματίζονταν ουρές, εφέτος έπεσε αισθητά. Στην πλειονότητα των πειραματικών σχολείων η ζήτηση εφέτος εμφανίζει κατακόρυφη πτώση (στο Πρότυπο Αναβρύτων από 965 αιτήσεις που είχε πέρυσι, εφέτος κατατέθηκαν 648 αιτήσεις ενδιαφερομένων). Η καταληκτική ημερομηνία αιτήσεων των ενδιαφερόμενων ήταν η 9η Ιουνίου.
Μείωση γύρω στο 30% είναι η εικόνα που περιγράφουν οι περισσότεροι διευθυντές των πειραματικών σχολείων, σε ένα θεσμό που οδηγείται για δεύτερη φορά σε μαρασμό. Είχε βέβαια προηγηθεί η πολιτική των πρώτων κυβερνήσεων του ΠαΣοΚ του 1981 που είχε ουσιαστικά οδηγήσει σε εκφυλισμό τον θεσμό των προτύπων και πειραματικών σχολείων, τα οποία είχαν θεωρηθεί σχολεία της πνευματικής …ελίτ.
Στην Ελλάδα του 2015 που η αριστεία δεν χρειάζεται πια, σύμφωνα με την στάση που έχει κρατήσει ήδη η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, ο θεσμός οδηγείται στην απαξίωση του για μια ακόμη φορά.
Τα συνολικά στοιχεία εμφανίζουν 9.847 αιτήσεις εφέτος πανελλαδικά, ενώ πέρυσι οι αιτήσεις ήταν 13.000. Αυτό όμως δεν δίνει την ακριβή εικόνα, καθώς πέρυσι εξετάσεις δίνονταν και στα Λύκεια, ενώ εφέτος οι αιτήσεις γίνονται μόνο στην εισαγωγική τάξη του Γυμνασίου και μετά το σύστημα «κλείνει» με τα ίδια παιδιά ολοκληρώνουν το λύκειο και τους τυχόν άλλους ενδιαφερόμενους για θέσεις στις ενδιάμεσες τάξεις να κληρώνονται εάν ανοίξει μια ή δυο θέσεις ετησίως και ανάλογα με το σχολείο.
Με τα δεδομένα αυτά, οι αιτήσεις εφέτος μειώθηκαν.
Οι διευθυντές των πειραματικών, που επεδίωκαν τη δημιουργία προτύπου εκπαιδευτικού μοντέλου για όλη την δημόσια εκπαίδευση εμφανίζονται απογοητευμένοι.
Ο διευθυντής του γυμνασίου της περίφημης Ζωσιμαίας Σχολής Ιωαννίνων κ. Βασίλης Κρανάς, λέει στο «Βήμα» ότι «ποτέ το σχολείο μας δεν ήταν σε τέτοια κατάσταση. Πάντα υπήρχε μεγάλη λίστα ενδιαφερόμενων».
Ο κ. Κρανάς αναφέρει ότι εφέτος έγιναν 109 αιτήσεις για 89 θέσεις (σχεδόν οριακά) ενώ πέρυσι είχαν κατατεθεί 173 αιτήσεις.
«Είναι εμφανές ότι το ενδιαφέρον έχει μειωθεί» δηλώνει. «Στον κόσμος υπήρξε μεγάλος προβληματισμός με όλα αυτά που έγιναν με τα πειραματικά. Εκτός αυτού η διαδικασία έγινε πολύ βιαστικά, ο νόμος άλλαξε μέσα στην χρονιά, μέχρι τον Απρίλιο δεν ξέραμε τι να πούμε στους γονείς που ρωτούσαν, ενώ πέρυσι οι αιτήσεις είχαν γίνει τον Μάρτιο» λέει ο κ. Κρανάς.
Μειώνονται το ενδιαφέρον και για τα πρότυπα

Στα πέντε πρότυπα σχολεία που παραμένουν σε λειτουργία (Ιωνιδείου Σχολής, Βαρβάκειο, Ζωσιμαία Σχολή Ιωαννίνων, Αναβρύτων, Ευαγγελική Σχολή Ν. Σμύρνης), οι νέοι μαθητές τους θα μπουν με εξετάσεις στις 22 Ιουνίου και θέματα κεντρικά από το υπουργείο Παιδείας, από το οποίο και θα γίνει στην συνέχεια η επιλογή.
Στα 60 πειραματικά σχολεία της χώρας θα γίνει κλήρωση.
Ο διευθυντής της Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά, πρότυπο σχολείου επίσης, κ. Μιχάλης Ανθής, περιγράφει επίσης εικόνα πτώσης του ενδιαφέροντος. Εφέτος στο σχολείο του κατατέθηκαν 519 αιτήσεις για 108 θέσεις, ενώ πέρυσι είχαν κατατεθεί περισσότερες από 700 αιτήσεις.
«Η μειωμένη ανταπόκριση της κοινωνίας τεκμηριώνει για άλλη μια φορά το άστοχο των χειρισμών του υπουργείου Παιδείας», λέει ο κ. Γ. Αντωνίου, διευθυντής του πειραματικού σχολείου Αμπελοκήπων και πρώην αντιπρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής των πειραματικών σχολείων.
«Κλονίστηκε εμφανώς η εμπιστοσύνης της κοινωνίας σε ένα πολύ επιτυχημένο θεσμό» αναφέρει.
Στο σχολείο του κατατέθηκαν εφέτος 468 αιτήσεις για την κλήρωση 162 θέσεων, ενώ πέρυσι είχαν κατατεθεί 635 αιτήσεις.
Στο Βαρβάκειο γυμνάσιο επίσης πρότυπο εφέτος κατατέθηκαν 652 αιτήσεις (πέρυσι 702), στα Ανάβρυτα 648 (πέρυσι 965), στην Ευαγγελική Σχολή Ν. Σμύρνης 589 (πέρυσι 705), στην Ιωνίδειο του Πειραιά 519 (πέρυσι 796).
Στο πειραματικό σχολείο Αγ. Αναργύρων κατατέθηκαν 375 αιτήσεις εφέτος (522 πέρυσι).
Στην Θεσσαλονίκη και το Β’ Πειραματικό Γυμνάσιο κατατέθηκαν 317 αιτήσεις (3.338 πέρυσι), στο Ηράκλειο Κρήτης 224 (πέρυσι 279), στο πειραματικό γυμνάσιο Πάτρας 210 (πέρυσι 210).