«Πρώην ναζιστικό στρατόπεδο εξόντωσης πωλείται». Δεν πρόκειται για κακόγουστη φάρσα αλλά για πραγματικό γεγονός. Συμπτωματικά ή μη, έπειτα από την πρόσφατη εκλογή του συντηρητικού λαϊκιστή και εθνικιστή Αντρέι Ντούντα στην προεδρία της Πολωνίας, το μοναδικό κτίριο του στρατοπέδου εξόντωσης του Μπέλζεκ που στέκει ακόμα όρθιο –πρόκειται για το κτίριο όπου διέμενε η ηγεσία των SS και της Γκεστάπο –βγήκε σε πλειστηριασμό καθώς ο οργανισμός σιδηροδρόμων της Πολωνίας (Pkp) στον οποίο ανήκει το ιστορικό αυτό οικοδόμημα έχει άμεση ανάγκη από χρήματα. Ελάχιστη προσφορά: μόλις 38.000 ευρώ.
Αυτό το εξαιρετικής σημασίας, τόσο για την εβραϊκή όσο και για την πολωνική αλλά και την ευρύτερη ευρωπαϊκή ιστορική συνείδηση, απομεινάρι του Ολοκαυτώματος βρίσκεται μερικά μέτρα μακριά από το μουσείο που υπάρχει στην περιοχή ως ελάχιστος φόρος τιμής για τους σχεδόν 500.000 Εβραίους που βρήκαν τραγικό θάνατο στο Μπέλζεκ μέσα σε διάστημα μόλις δέκα μηνών, από τον Μάρτιο έως τον Δεκέμβριο του 1942.
Αρκετές, γερμανικές κατά κύριο λόγο, μη κυβερνητικές οργανώσεις έχουν ήδη ξεκινήσει εκστρατείες με στόχο τη συγκέντρωση χρημάτων για την εξαγορά του πρώην ναζιστικού φρουραρχείου και την παραχώρησή του στο μουσείο. Οι επιτελείς, ωστόσο, των πολωνικών σιδηρόδρομων εμφανίζονται ιδιαίτερα βιαστικοί –το κτίριο πρόκειται να πωληθεί στις 22 Ιουνίου –με αποτέλεσμα να μην υπάρχει αρκετός χρόνος για τη συλλογή του απαραίτητου για την εξαγορά του ποσού.
«Αν είναι αλήθεια, τότε είναι απαράδεκτο να μην παραχωρηθεί το κτίριο στο Μουσείο», δηλώνει στην ιταλική La Repubblica o Κονστάντι Γκέμπερτ, Πολωνός δημοσιογράφος, ιστορικό στέλεχος του συνδικάτου «Αλληλεγγύη» (Solidarnosc) του Λεχ Βαλέσα και ένας από τους πιο διακεκριμένους διανοούμενους της εβραϊκής κοινότητας της Πολωνίας.
«Μισό εκατομμύριο νεκροί μέσα σε δέκα μήνες, και μόνον ένας επιζών –μάρτυρας. Το Μπέλζεκ καταστράφηκε από τους ναζιστές κατά την υποχώρησή τους, μαζί με τη μνήμη όλων όσα συνέβησαν εκεί. Είναι απαραίτητη η διαφύλαξη κάθε κτιρίου ή αντικειμένου», προσθέτει από την πλευρά του ο Αμερικανός Μάικλ Μπερενμπάουμ, ένας από τους πιο διακεκριμένους μελετητές του Ολοκαυτώματος και ηγετική φυσιογνωμία της παγκόσμιας εβραϊκής κοινότητας, υπενθυμίζοντας ταυτόχρονα στους Πολωνούς ότι πέρα από την εβραϊκή συλλογική μνήμη για τα εγκλήματα των ναζιστών «υπάρχει και η συλλογική μνήμη των Πολωνών η οποία πρέπει εξίσου να διαφυλαχθεί».
