Σερ Μάλκολμ Ρίφκιντ: Τελείωσε η εποχή του θριάμβου για τη Δύση

«Από τον πόλεμο στην Ουκρανία ως την αναταραχή στη Μέση Ανατολή, η Δύση αντιμετωπίζει σήμερα απειλές ασφαλείας λιγότερο σαφείς και λιγότερο προβλέψιμες από την αντιπαράθεσή μας με τη Σοβιετική Ενωση, πριν από την πτώση του Τείχους» γράφει σε άρθρο γνώμης στο CNN ο σερ Μάλκολμ Ρίφκιντ, Συντηρητικός πρώην υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας.

Βουλευτής σήμερα των Τόρις και πρόεδρος της Επιτροπής Πληροφοριών και Ασφαλείας της Βουλής, ο Ρίφκιντ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι 25 χρόνια μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου «η εποχή του θριάμβου για τη Δύση, αν υπήρξε ποτέ, έχει τελειώσει».

Αλλά καθώς μόλις τιμήσαμε την 25η επέτειο από τότε, είναι σημαντικό να θυμόμαστε, επίσης, ορισμένες από τις λιγότερο ευχάριστες παρενέργειες. Πράγματι, από την περασμένη Κυριακή και στο εξής έχουμε την ευθύνη να εξετάσουμε όχι μόνο τη χαρά και την απελευθέρωση τόσο πολλών ανθρώπων στην Ευρώπη εκείνη την εποχή, αλλά και τις επιπτώσεις που αυτό το ιστορικό ορόσημο εξακολουθεί να έχει για τον κόσμο σήμερα» γράφει ο Ρίφκιντ.

Η ιδεολογική ανατροπή άρχισε από την Κίνα του Ντενγκ

«Το τέλος της ιδεολογικής πάλης άρχισε αναμφισβήτητα μια δεκαετία πριν από το 1989, με τη μερική μετατροπή, τουλάχιστον από οικονομικής απόψεως, της κομμουνιστικής Κίνας υπό τον Ντενγκ. Στην πραγματικότητα, θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι ακόμη και πριν από τα τέλη της δεκαετίας του 1980, η Σοβιετική Ενωση και οι δορυφόροι της δεν προσπαθούσαν πλέον να εξαπλώσουν μια αξιόπιστη εναλλακτική λύση στον καπιταλισμό, αλλά αντ’ αυτού πάσχιζαν να συνεχίσουν το κομμουνιστικό καθεστώς, με τη δύναμη της αδράνειας. (Αν και σοβιετικοί ηγέτες μπορεί να χαμογελούσαν ειρωνικά τώρα, που η αξιοπιστία της δημοκρατίας έχει χτυπηθεί από μια παγκόσμια οικονομική κρίση, και από τη φαινομενική δυσλειτουργία των πολιτικών θεσμών της)» τονίζει ο Ρίφκιντ.

«Ακόμη, όπως έχουμε συχνά υπενθυμίσει, η κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης ήταν μια τραυματική και ταπεινωτική εμπειρία για πολλούς από τους πολίτες της, ακόμη και αν οδήγησε σε πανηγυρισμούς άλλους τόσους ανθρώπους στον πλανήτη. Πράγματι, ακόμη και σήμερα, ο συνδυασμός της δραματικής απώλειας παγκόσμιας επιρροής, ο διαμελισμός της πρώην σοβιετικής αυτοκρατορίας και η οικονομική δυσπραγία που πολλοί Ρώσοι βίωσαν κατά τη μετάβαση προς το πολιτικό σύστημα των πρώην εχθρών της χώρας τους έχει δημιουργήσει ένα τοξικό κοκτέιλ για μεγάλο μέρος της ρωσικής κοινωνίας» προσθέτει.

«Γεγονός είναι ότι ο κυνισμός και η αυθαίρετη εξουσία έχουν εκτοπίσει τη μεθυστική αισιοδοξία της δεκαετίας του 1990, και στα μάτια πολλών Ρώσων η φιλελεύθερη δημοκρατία θεωρείται (λανθασμένα) ότι δοκιμάστηκε και απαξιώθηκε εντελώς. Τέτοιες θεωρούμενες αποτυχίες μάς έχουν οδηγήσει εδώ που είμαστε τώρα, σε μια νέα στρατηγική και ιδεολογική αντιπαράθεση μεταξύ Ρωσίας και Δύσης για την Ουκρανία. Αλλά, σε αντίθεση με τον Ψυχρό Πόλεμο, αυτή η ένταση είναι περιφερειακή, δεν είναι παγκόσμια, και ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν την παρουσιάζει ως αντιπαράθεση μεταξύ «φιλελεύθερων» και «συντηρητικών» αξιών, όχι σαν σύγκρουση μεταξύ καπιταλισμού και κομμουνισμού» γράφει ο Ρίφκιντ.

Και καταλήγει: «Γιατί αξίζει να τα θυμόμαστε όλα αυτά, τώρα; Επειδή 25 χρόνια μετά την πτώση του Τείχους, δεν είναι πλέον ικανοποιητικό να συζητούμε απλώς για το τι εξαφανίστηκε από το 1989 ως και το 1991 –θα πρέπει, επίσης, να εξετάσουμε τι το αντικατέστησε τελικά. Η σκληρή πραγματικότητα, παρά τον ενθουσιασμό και την αισιοδοξία εκείνης της στιγμής, είναι ότι η ψυχροπολεμική τάξη δεν έδωσε τη θέση της σε ειρήνη και ευημερία σε όλον τον κόσμο. Αντ’ αυτού, έχουμε μια πιο θολή εικόνα, με ποικίλους βαθμούς επιτυχίας και αποτυχίας. Αλλά αυτή είναι η πραγματικότητα που έχουμε κληρονομήσει μετά την πτώση του Τείχους. Και πρέπει να διατηρήσουμε την επαγρύπνησή μας και να γίνουμε πιο δημιουργικοί στην ανάπτυξη στρατηγικών για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε στη Δύση».