Γιατί ανησυχεί ο κ. Βενιζέλος

Ο Ευάγγελος Βενιζέλος κινείται με την άνεση του έμπειρου πολιτικού στο μεγαλοπρεπές γραφείο του υπουργού Εξωτερικών και διαχειρίζεται ακροβατικά τα καθήκοντα του κυβερνητικού εταίρου, με το μισό ΠαΣοΚ να μην ξεπερνά τη δυσπεψία της συνεργασίας με τη ΝΔ. Εμφανίζεται απαισιόδοξος για τις εξελίξεις στη χώρα και δεν απολαμβάνει τον ρόλο του πρωταγωνιστή που είναι χρήσιμος αλλά δεν είναι αρεστός γιατί πήρε δύσκολες αποφάσεις ενώ δεν του αναγνωρίζονται η τόλμη και το κόστος που καταβάλλει. Δεν τρέφει ψευδαισθήσεις ούτε για το αγκυλωμένο ευρωπαϊκό περιβάλλον ούτε για το αποπροσανατολισμένο ελληνικό. Ωστόσο δεν είναι πρόθυμος να εγκαταλείψει την προσπάθεια ακόμη κι όταν διαπιστώνει ότι η κατάσταση θα σέρνεται μεταξύ της διάσωσης και της κατάρρευσης. «Ετσι θα πάμε, τουλάχιστον ώσπου να διευθετηθεί το θέμα του χρέους. Θα συζητάμε πέντε-έξι μήνες αν θα πάμε σε εκλογές» λέει στους συνομιλητές του.

Ο κ. Βενιζέλος ανησυχεί για το ατύχημα που παραμονεύει. Δεν περιμένει μεγάλες κινήσεις από τους χωρίς ευελιξία ευρωπαίους ηγέτες, ώστε να βγει η ευρωζώνη από την κρίση. Πιστεύει ότι η απόφαση για τα stress tests στις τράπεζες στο τέλος του έτους θα αποδειχθεί μια δεύτερη Ντοβίλ (η πρώτη αφορούσε την καταστροφική συμφωνία Μέρκελ – Σαρκοζί να δίνεται προτεραιότητα στην αποπληρωμή του Μόνιμου Μηχανισμού Στήριξης έναντι των ιδιωτών επενδυτών). Η διαδικασία αυτή κατά την άποψή του θα αυξήσει τα επιτόκια των ομολόγων και θα δυσχεράνει τον δανεισμό των κρατών. «Οι ελληνικές τράπεζες μόλις βγήκαν από την εντατική. Τι νόημα έχει να τις υποχρεώσεις να τρέξουν αγώνα δρόμου;» διερωτάται.

Αναγνωρίζει τη γερμανική κυριαρχία στην Ευρώπη και παρακολουθεί την Ιταλία και τη Γαλλία να μην μπορούν να συνδιαμορφώσουν την ευρωπαϊκή ατζέντα. «Αν πέσει η Ιταλία, θα καταρρεύσει και η Γαλλία, η οποία έχει μεγάλη παραγωγική βάση αλλά δεν μπορεί να πετύχει πολιτική συναίνεση για τις μεταρρυθμίσεις» παρατηρεί.

Δεν προσδοκά εντυπωσιακή ρύθμιση του ελληνικού χρέους. Πιστεύει όμως ότι η Ευρώπη θα βοηθήσει την Ελλάδα –«μπορεί να είμαστε μια παρωνυχίδα αλλά είμαστε σημαντική παρωνυχίδα» λέει –και ότι θα γίνουν όλες οι παραμετρικές αλλαγές που θα επιβεβαιώσουν τη βιωσιμότητά του.

Η συμφωνία για το χρέος όμως δεν αποτελεί για τον κ. Βενιζέλο επαρκές εκλογικό δίλημμα. Ο κόσμος θα ακούει από τη μια πλευρά τις περίπλοκες λεπτομέρειες μιας τεχνοκρατικής διευθέτησης και από την άλλη τον ΣΥΡΙΖΑ να επιμένει για κούρεμα και για την ανίκανη και υποταγμένη κυβέρνηση που δεν είναι σε θέση να διαπραγματευθεί. «Τι θα σημαίνει τελικά για τον κόσμο το θέμα του χρέους;» θέτει το ερώτημα. Φοβάται ότι θα επικρατήσει ο λαϊκισμός, παρότι το κούρεμα είναι ανέφικτο. «Θα πάμε δηλαδή στους Σλοβένους και θα τους ζητήσουμε να μας κουρέψουν το χρέος;» λέει.

Πιστεύει ότι οι διαφορετικές φωνές που ακούγονται στην αξιωματική αντιπολίτευση, όπως αυτή του Ι. Δραγασάκη, δεν είναι ο σοβαρός ΣΥΡΙΖΑ που επιχειρεί να διαφοροποιηθεί από τις ακραίες συνιστώσες, αλλά αποτελούν μέρος του ίδιου παιχνιδιού. Ο Δραγασάκης, λέει, απευθύνεται σε άλλο ακροατήριο για να μπορεί ο Τσίπρας να υπόσχεται κούρεμα του χρέους στον κόσμο και να δημαγωγεί.

Η μάχη με τον λαϊκισμό προβληματίζει τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, ενδεχομένως σε μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι τον Πρωθυπουργό. Ο Αντ. Σαμαράς, όπως μεταδίδεται και από τους συνεργάτες του, αντιμετωπίζει με μεγαλύτερη αισιοδοξία τις πολιτικές μάχες που έχει να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση.

Η δύναμη ουσιαστικής παρέμβασης της τρόικας ίσως να αποδυναμώνεται, αλλά καθώς η μεταρρυθμιστική προσπάθεια δεν μπορεί να εγκαταλειφθεί είτε η κυβέρνηση θα εξακολουθήσει να τη χρησιμοποιεί ως άλλοθι είτε θα προετοιμάσει ένα δικό της σχέδιο ανάκαμψης. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης έχει ταχθεί εδώ και δύο χρόνια υπέρ της δεύτερης λύσης.

Τον Νοέμβριο του 2011 ξεκίνησε μια εκρηκτική σχέση με τον κ. Σαμαρά, η οποία περνώντας από τις μυλόπετρες της συγκυβέρνησης έχει μεταλλαχθεί σε ειλικρινή φιλία. Πέρα από τις διαφορές στον χαρακτήρα και στην ιδεολογία, έχουν διαμορφώσει κοινή γραμμή, ακόμη και συγκρουόμενοι με τις λαϊκιστικές τάσεις των κομμάτων τους. Ο κ. Βενιζέλος, λένε όσοι γνωρίζουν και τους δύο, προτιμά να κινείται στο πλαίσιο ενός ευρύτερου σχεδίου, ενώ ο κ. Σαμαράς δεν ενοχλείται να βουτά στην καθημερινή μικροδιαχείριση της πολιτικής.