Κεντροαριστερά: Προσωπικές αγωνίες, συλλογικές αντιθέσεις

Η μάχη για την ανασυγκρότηση της Δημοκρατικής Παράταξης μοιάζει με τη ρήση του Τσόρτσιλ: επιτυχία είναι να περνάς από αποτυχία σε αποτυχία χωρίς να χάνεις τον ενθουσιασμό σου. Οι ευρωεκλογές διέλυσαν τις αυταπάτες, αλλά οι κομματικές ηγεσίες έχουν βολευτεί στο αδιέξοδο ενώ οι προσωπικές στρατηγικές μοχλεύουν ακόμη τον βυθό. Η φαινομενική ακινησία της παράταξης κρύβει τις βαθύτερες διεργασίες που συντελούνται -βαθύτερες από τα μυστικά δείπνα και τις συναντήσεις σε τσιπουράδικα -, τις συγκλίσεις που δεν έχουν διαπιστωθεί σε όλο το εύρος τους ακόμη και από τους ίδιους τους συμμετέχοντες. Ο ουσιαστικός διάλογος για τη φυσιογνωμία και τις θέσεις της παράταξης, η ανάδειξη νέων προσώπων, το εθνικό σχέδιο για την έξοδο από την κρίση αποτελούν ζητούμενα για σχεδόν όλες τις συνιστώσες του χώρου, οι οποίες παρ’ όλα αυτά δεν καταφέρνουν να συναντηθούν.

Το ΠαΣοΚ προαναγγέλλει πρωτοβουλίες, όμως έχουν περάσει πέντε εβδομάδες παραλυτικής ακινησίας από τις εκλογές. Η ΔΗΜΑΡ δεν άντεξε να δώσει λευκή επιταγή στον ΣΥΡΙΖΑ και απέρριψε την πρόσκληση για το παλλαϊκό μέτωπο με αφορμή τη «μικρή ΔΕΗ». Απαρατήρητη δεν περνά η έκφραση διαθεσιμότητας από τον Αλ. Παπαδόπουλο, ο οποίος εγκατέλειψε τον πολιτικό αναχωρητισμό του και περιγράφει τον ρόλο του ως εξής: «Δεν επιφυλάσσω στον εαυτό μου κανένα λειτουργικό ρόλο. Αν τυχόν προκύψει μια νέα ζωτική για τη χώρα και τους ανθρώπους της προσπάθεια στην κατεύθυνση αυτή, θα βοηθήσω όσο μπορώ, με όλες μου τις δυνάμεις». Πολιτικά αδιάφορες –το αντίθετο μάλιστα –δεν ήταν και οι ομιλίες του Σπ. Λυκούδη στον Βόλο και στη Θεσσαλονίκη. Στο ακροατήριο βρέθηκαν άνθρωποι από τη ΔΗΜΑΡ, το ΠαΣοΚ, το Ποτάμι, οι οποίοι δεν πήγαν μόνο για να ακούσουν αλλά και για να προτρέψουν «κάντε κάτι, επιτέλους! Να μη χαθούμε στην πόλωση Τσίπρα – Σαμαρά».

Ιδιαίτερης σημασίας θεωρείται η παρέμβαση του πρώην υπουργού Αντ. Μανιτάκη στην εκδήλωση στον Βόλο, ο οποίος επισήμανε ότι δεν υπάρχει μέλλον αν δεν δημιουργηθεί η μεγάλη Δημοκρατική Παράταξη και δεν στηριχθούν οι μεταρρυθμίσεις, καθώς ο λαϊκισμός διαπερνά όλα τα κόμματα.

Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να συγκροτήσει ο Ευ. Βενιζέλος την Οργανωτική Επιτροπή για τον διάλογο με τις δυνάμεις της Κεντροαριστεράς και την προετοιμασία του ιδρυτικού συνεδρίου της παράταξης. Παράλληλα η Χαρ. Τρικούπη θα επιχειρήσει να επανασυσπειρώσει τον κόσμο της αναδεικνύοντας τον καιροσκοπισμό πρώην υπουργών και βουλευτών που αναζητούν στέγη στον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι ενδεικτική η έκρηξη του Π. Ρήγα, ο οποίος χαρακτήρισε τη Θεοδώρα Τζάκρη πολιτικό γενίτσαρο που προσπαθεί να γίνει αποδεκτή από τον ΣΥΡΙΖΑ κατηγορώντας την ότι ασκεί κριτική όταν η ίδια ως υφυπουργός είχε υπογράψει τις απολύσεις στο Δημόσιο και είχε ψηφίσει υπέρ της «μικρής ΔΕΗ».

Στο εσωτερικό του κόμματος, το μόνο αμετάβλητο στοιχείο είναι ο σκληρός πυρήνας της Φώφης Γεννηματά που υπερασπίζεται την αυτόνομη πορεία του ΠαΣοΚ, με άλλη ηγεσία ασφαλώς. Ακόμη και η Κίνηση των 75 (Μιχ. Καρχιμάκης, Γρ. Νιώτης, κ.ά.), που δεν θέλει ούτε να ακούει τη λέξη «Ελιά», έχει ανοίξει τις κεραίες της σε ευρύτερες συζητήσεις. Ο Φ. Σαχινίδης και ο Θ. Μωραΐτης συντρώγουν τακτικά με στελέχη της ΔΗΜΑΡ όπως ο Ι. Πανούσης, ο Θ. Ψύρρας, η Νίκη Φούντα, κ.ά., με τον βουλευτή Αιτωλοακαρνανίας του ΠαΣοΚ να επιμένει ότι προϋπόθεση για την ανασυγκρότηση της παράταξης είναι η αλλαγή ηγεσίας στο ΠαΣοΚ.

Οι μεγάλες ομάδες, όμως, που θα διαμορφώσουν ουσιαστικά και όχι επικοινωνιακά τους όρους του παιχνιδιού είναι δύο. Η «μεταρρυθμιστική» τάση της παράταξης και η «κοινωνική».

Στη μεταρρυθμιστική τάση συμμετέχουν στελέχη του ΠαΣοΚ και της Ελιάς, τα οποία τάχθηκαν από την αρχή υπέρ του εγχειρήματος και τώρα επιδιώκουν να επισπεύσουν τις διαδικασίες ανασυγκρότησης. Ηδη ο Π. Καψής και ο Ν. Μπίστης επισήμαναν τη μεγάλη καθυστέρηση μετά τις εκλογές. Τα πρόσωπα που συνομιλούν δεν έχουν σχηματίσει ομάδα, συναντιούνται χωρίς να αποκλείουν στελέχη και από άλλες τάσεις ή από το «παπανδρεϊκό» περιβάλλον το οποίο πλέον δεν έχει καμία συνοχή. Επιπλέον, δεν θέτουν θέμα Βενιζέλου αλλά πολιτικής συγκρότησης της παράταξης. Στις συνομιλίες αυτές συμμετέχουν μεταξύ άλλων οι Ι. Μανιάτης, Εύη Χριστοφιλοπούλου, Οδ. Κωνσταντινόπουλος, Π. Ρήγας, Π. Καψής, Χρ. Πρωτόπαπας, Τόνια Αντωνίου, Αθηνά Δρέττα, Φ. Σαχινίδης, Αννυ Ποδηματά κ.ά.

Τα συνδικαλιστικά στελέχη του ΠαΣοΚ από τη ΓΣΕΕ, την ΑΔΕΔΥ, την ΠΑΣΕΓΕΣ, το ΤΕΕ, επιστημονικούς συλλόγους και επιμελητήρια οργανώνουν σιωπηλά ένα δίκτυο σε περιφερειακό και νομαρχιακό επίπεδο. Εντός του Ιουλίου θα δημοσιοποιηθούν ομάδες ανά περιφέρεια ενώ έχει ήδη συγκροτηθεί μια επταμελής Γραμματεία Συντονισμού, αποτελούμενη μεταξύ άλλων από τους Χρ. Σπίρτζη, Γ. Καββαθά, Τάνια Καραγιάννη και Π. Κορμά.

Το σχήμα αυτό δηλώνει ανοιχτό σε όλους, από την Κίνηση των 75 και την πρωτοβουλία των 58 ως τη ΔΗΜΑΡ και το Ποτάμι, με στόχο τη δημιουργία ενός νέου κοινωνικού και οικονομικού πρωτοκόλλου και την αλλαγή του πολιτικού προσωπικού.

Οι συμμετέχοντες σε αυτή την προσπάθεια ξεκαθαρίζουν ότι αυτό που επιδιώκουν είναι «οι συλλογικότητες που στα συνδικάτα, στα επιμελητήρια, στους επιστημονικούς φορείς, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση καταγράφουν ποσοστά 30%-40% να αναλάβουν πρωτοβουλίες μεγάλης κλίμακας για την επαναδημιουργία του σοσιαλιστικού δημοκρατικού χώρου».

Θεωρούν ότι η πρωτοβουλία των 58 ήταν μια ελιτίστικη προσπάθεια σε κοινωνικό κενό, χαράσσουν διαχωριστική γραμμή με τον ΣΥΡΙΖΑ και δεν σπεύδουν να απλώσουν χέρι συνεργασίας στο Ποτάμι.

Πόλο μέσα στον πόλο επιχειρούν να φτιάξουν και οι Κινήσεις που συμμετέχουν στην Ελιά ώστε να αυξήσουν τη διαπραγματευτική τους δύναμη. Στην πρώτη συνάντησή τους μετά τις εκλογές παρέστησαν οι τρεις από τις τέσσερις (Δυναμική Ελλάδα, Πολιτεία 2012, Πρωτοβουλία Β). Οι Κινήσεις επισήμαναν ότι πρέπει να τεθούν οι προτεραιότητες για την πολιτική συγκρότηση της Ελιάς και διερεύνησαν κατά πόσο μπορούν να συμβάλουν στον διάλογο, με τη ΔΗΜΑΡ και το Ποτάμι, ενδεχομένως με τη δημιουργία ενός φόρουμ διαλόγου.

Στον διάλογο αναμένεται να παρέμβει δυναμικά και η Κίνηση Θεσσαλονίκης για τη μεταρρυθμιστική σοσιαλδημοκρατία, την οποία οργανώνει ο Ι. Μαγκριώτης.