Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την Παρασκευή την έγκριση του νέου ΕΣΠΑ για την περίοδο 2014-2020. Το ελληνικό πρόγραμμα είναι το τρίτο μεταξύ των 28 που εγκρίνεται από την Κομισιόν (μετά της Δανίας και της Γερμανίας).
O Υπουργός Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας Κωστής Χατζηδάκης δήλωσε σχετικά:
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε σήμερα το νέο ΕΣΠΑ για την περίοδο 2014 –2020. Το ελληνικό ΕΣΠΑ είναι το τρίτο μεταξύ των 28 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εγκρίνεται, πράγμα που αποδεικνύει και τη σοβαρή δουλειά που προηγήθηκε. Το νέο ΕΣΠΑ μπορεί να αποτελέσει καταλύτη για την ανάπτυξη σε μια κρίσιμη εποχή για τη χώρα. Πρόκειται για επενδύσεις, δημόσιες επενδύσεις, συνολικού ύψους 26 δισεκατομμυρίων ευρώ. Θα δοθεί έμφαση στη στήριξη των σχεδίων, υφιστάμενων και νέων επιχειρήσεων. Με προτεραιότητα την καινοτομία και την εξωστρέφεια. Το πρόγραμμα αυτό θα είναι και το μεγαλύτερο του νέου ΕΣΠΑ».
Η ολοκλήρωση των διαδικασιών για το νέο ΕΣΠΑ από πλευράς Ευρωπαϊκής Επιτροπής δημιουργεί τις προϋποθέσεις για ταχεία έγκριση των επιμέρους Επιχειρησιακών Προγραμμάτων (τα οποία βρίσκονται ήδη υπό συζήτηση με τις Βρυξέλλες και πρόκειται να υποβληθούν επίσημα έως τα μέσα του καλοκαιριού), ούτως ώστε το ταχύτερο δυνατόν να ξεκινήσουν οι προκηρύξεις των νέων δράσεων.
Με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται ότι δεν θα υπάρχει το χρηματοδοτικό κενό που παρατηρείται συνήθως μεταξύ δύο προγραμματικών περιόδων.
Όπως έχει ήδη ανακοινωθεί οι δράσεις για την αντιμετώπιση των κοινωνικών προβλημάτων θα είναι εμπροσθοβαρείς προκειμένου να ενισχυθούν οι ομάδες πληθυσμού που αντιμετωπίζουν τώρα τα μεγαλύτερα προβλήματα.
Στο πλαίσιο αυτό και σύμφωνα με τον προγραμματισμό του ΥΠΑΑΝ, μέσα στη χρονιά θα προκηρυχθούν δράσεις για:
-Απασχόληση-εκπαίδευση-κατάρτιση νέων.
-Ενίσχυση ευπαθών κοινωνικών ομάδων (μακροχρόνια άνεργοι, ΑΜΕΑ, κ.α.)
-Αντιμετώπιση της φτώχειας
-Υποστήριξη ανέργων για δημιουργία επιχειρήσεων
-Επιταγές (vouchers) για πρόσληψη νέων ανέργων
-Απασχόληση ανέργων σε δράσεις κοινωφελούς εργασίας
-Ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών (συνέχιση του προγράμματος Εξοικονομώ κατ’ Οίκον)
Τα βασικά χαρακτηριστικά του νέου ΕΣΠΑ:
– Κοινοτική Συνδρομή ΕΣΠΑ: 19,7 δις. (Δημόσια Δαπάνη 24,6 δις) ευρώ με δυνατότητα επαύξησης κατά 2 δις. με την εφαρμογή της ρήτρας αναθεώρησης το 2016.
Σε αυτό προστίθενται:
–οι πόροι του CEF (Συνδέοντας την Ευρώπη) περίπου 580 εκ. € (ΔΔ 682 εκ. €) πόροι από Ταμείο Συνοχής που διαχειρίζονται κεντρικά από ΕΕ αλλά αποκλειστικά για έργα που θα προτείνει η χώρα
–οι πόροι για τα Προγράμματα Ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας (231,7 εκ. €) (ΔΔ 289,6 εκ. €)
–οι πόροι του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τους απόρους (FEAD) που διαχειρίζεται η χώρα περίπου 281 εκ. € (351 εκ. €)
Συνολικό ποσό κοινοτικής συνδρομής : περίπου 20,8 δις €
Εκτιμώμενη συνολική δημόσια δαπάνη: περίπου 26 δις €
-Επτά Εθνικά Επιχειρησιακά προγράμματα (μαζί με την Τεχνική Βοήθεια)
1.«Επιχειρηματικότητα –Ανταγωνιστικότητα –Καινοτομία».
Προϋπολογισμός: 3,64 δις ευρώ (ΔΔ 4,55 δις ευρώ)
Το μεγαλύτερο πρόγραμμα του νέου ΕΣΠΑ, απορροφά το 25 % των πόρων.
-9 τομείς προτεραιότητας που προέκυψαν από μελέτες του ΙΟΒΕ, του ΚΕΠΕ και της McKinsey: Τουρισμός, Αγροδιατροφικός τομέας, Logistics, Περιβαλλοντική Βιομηχανία, Φάρμακα-Υγεία, Παραγωγή και εξοικονόμηση ενέργειας, Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών, Δημιουργικές Βιομηχανίες και πολιτισμός.
Ενισχύσεις για :
εξαγωγικές επιχειρήσεις,
πιστοποίηση (branding) αγροδιατροφικών προϊόντων,
νέες επιχειρήσεις από νέους, γυναίκες
τουριστική προβολή,
εξοικονόμηση ενέργειας,
ανακύκλωση – αξιοποίηση αποβλήτων,
καινοτομία
2.«Μεταρρύθμιση του Δημοσίου»
Προϋπολογισμός: 0,4 δις. Ευρώ (ΔΔ 0,5 δις ευρώ)
Παροχή ηλεκτρονικών υπηρεσιών στους πολίτες, εκσυγχρονισμός της δικαιοσύνης, αξιολόγηση ανθρώπινου δυναμικού, αναβάθμιση ΟΤΑ Α’ και Β΄ Βαθμού, κ.α.
Αναδιοργάνωση δομών και λειτουργίας
Δράσεις διαχείρισης της μετανάστευσης
Αναδιοργάνωση των υπηρεσιών Υγείας
3.«Περιβάλλον-Μεταφορές»
Προϋπολογισμός: 3,5 δις. ευρώ (ΔΔ 4,2 δις.)
Ολοκλήρωση Διευρωπαϊκού οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου,
Μετρό Αθήνας και Θεσσαλονίκης,
Έργα αεροδρομίων, λιμενικά έργα.
Διαχείριση αποβλήτων
Νέες υποδομές αλλά και ολοκλήρωση έργων του προηγούμενου ΕΣΠΑ
4.«Εκπαίδευση-Κατάρτιση-Απασχόληση»
Προϋπολογισμός: 1,9 δις. Ευρώ (ΔΔ 2,3 δις ευρώ) συν 0,17 δις. (ΔΔ 0,214) για απασχόληση νέων
Αύξηση του ποσοστού συμμετοχής του ΕΚΤ στο ΕΣΠΑ από 25 σε 31%
-Κατάρτιση-βελτίωση δεξιοτήτων
-Κουπόνια ανέργων
-Βρεφονηπιακοί σταθμοί
-Εκσυγχρονισμός ΟΑΕΔ
-Ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης για νέους, γυναίκες , μακροχρόνια άνεργους
-Καινοτόμα προγράμματα για την ποιοτική αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος
-Σύνδεση της Εκπαίδευσης και της Κατάρτισης με την αγορά εργασίας.
-Μείωση πρόωρης εγκατάλειψης σχολείου
-Απασχόληση νέων
5. Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης
Προϋπολογισμός: 4,2 δις. Ευρώ (ΔΔ περίπου 5,2 δις €) εκ των οποίων 1,2 δις. (ΔΔ περίπου 1,5 δις €) μέσω ΠΕΠ
–Επενδύσεις για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και παραγωγικότητας του αγροδιατροφικού συστήματος και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων
–στήριξη των παραγωγών προϊόντων με συγκριτικό πλεονέκτημα και εξαγωγικό χαρακτήρα,
–στήριξη επιχειρήσεων μεταποίησης και εμπορία αγροτικών προϊόντων
–στήριξη των νέων γεωργών για τη δημιουργία βιώσιμων γεωργικών εκμεταλλεύσεων
–διαφοροποίηση των οικονομικών δραστηριοτήτων στην ύπαιθρο,
–υποστήριξη πιλοτικών προγραμμάτων για την ανάπτυξη νέων προϊόντων, προϊόντων και τεχνολογιών στον τομέα της γεωργίας και των τροφίμων
6. Πρόγραμμα Αλιείας και Θάλασσας (όταν οριστικοποιηθούν οι πόροι)
Προϋπολογισμός (εκτιμώμενο ποσό) 250 εκ. € (ΔΔ 333 εκ. €)
–επενδύσεις για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων στο σύνολο των κλάδων του τομέα (αλιεία, υδατοκαλλιέργειες, εμπόριο και μεταποίηση),
–Ενίσχυση των υδατοκαλλιεργειών για την παραγωγή ειδών με εμπορική αξία
–Προώθηση της καινοτομίας σε όλη την αλυσίδα αξίας του τομέα της αλιείας
–Βελτίωση της οργάνωσης των αγορών προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας.
Δεκατρία Περιφερειακά Επιχειρησιακά
Προϋπολογισμός: 5,2 δις. ευρώ (ΔΔ 6,75 δις €)
Αύξηση του ποσοστού των ΠΕΠ στο συνολικό πρόγραμμα από 22 στο 35 %.
-Ξεχωριστό πρόγραμμα για κάθε Περιφέρεια (ΠΕΠ) μόνο για ΕΤΠΑ και ΕΚΤ
-Όλες οι Περιφέρειες θα διαχειριστούν περισσότερους πόρους σε σχέση με το σημερινό πρόγραμμα
-Έμφαση σε αναπτυξιακά έργα αλλά και επιχειρηματικότητα, κοινωνικές δράσεις
-Πολυτομεακά και πολυταμειακά προγράμματα

Ικανοποιημένοι από την έγκριση της συμφωνίας οι αρμόδιοι Επίτροποι

Σχολιάζοντας την έγκριση της συμφωνίας, ο επίτροπος Περιφερειακής Πολιτικής, Γιοχάνες Χαν, δήλωσε: «Σήμερα, η Ελλάδα υιοθέτησε ένα επενδυτικό σχέδιο ζωτικής σημασίας, που εξασφαλίζει την παραμονή της χώρας σε τροχιά οικονομικής ανάκαμψης και ανανεωμένης ανάπτυξης για την επόμενη δεκαετία. Αυτή η συμφωνία εταιρικής σχέσης αντανακλά τη δέσμευση τόσο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσο και της Ελλάδας να αξιοποιήσουν στο έπακρο τους πολύτιμους χρηματοδοτικούς πόρους της ΕΕ και να διασφαλίσουν την επάνοδο της ελληνικής οικονομίας σε αναπτυξιακή τροχιά.»

» Οι επενδύσεις μας θα έχουν στρατηγικό χαρακτήρα, σύμφωνα με τη νέα πολιτική συνοχής, με εστίαση στην πραγματική οικονομία, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό. Αλλά ο πρωταρχικός στόχος είναι η ποιότητα και όχι η ταχύτητα. Γι’ αυτό, τους επόμενους μήνες, θα προσηλωθούμε απόλυτα στη διαπραγμάτευση των καλύτερων επιχειρησιακών προγραμμάτων για επενδύσεις από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία την περίοδο 2014- 2020. Χρειάζεται δέσμευση και από τις δύο πλευρές για να εξασφαλιστεί η υλοποίηση προγραμμάτων καλής ποιότητας».

Ο κοινοτικός επίτροπος πρόσθεσε: «Η σημερινή συμφωνία θέτει τα θεμέλια για ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης στην Ελλάδα, χάρη στις επενδύσεις της ΕΕ. Η έγκριση της συμφωνίας εταιρικής σχέσης στηρίζει, την κατάλληλη στιγμή, τις προσπάθειες που καταβάλλει σήμερα η Ελλάδα για να βγει από την κρίση. Έχουν γίνει σημαντικές στρατηγικές επιλογές για επενδύσεις στην καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, τη δημιουργία βιώσιμων θέσεων εργασίας και την αντιμετώπιση της ανεργίας μέσω της ανάπτυξης ικανοτήτων και της ενίσχυσης των ανθρώπινων πόρων.»

» Οι τομείς αυτοί, όπως επίσης η προστασία του περιβάλλοντος, ο εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης και η προώθηση των διαρθρωτικών και διοικητικών μεταρρυθμίσεων, καθώς και η ανάπτυξη και ολοκλήρωση βασικών υποδομών, συγκαταλέγονται στις βασικές στρατηγικές επιλογές που θα αποδώσουν ορατά αποτελέσματα στο εγγύς μέλλον. Η Ελλάδα έχει κάνει έξυπνες επιλογές και ιεράρχησε ανάλογα τις επενδυτικές της προτεραιότητες. Ο τουρισμός, η ενέργεια, τα γεωργικά είδη διατροφής, το περιβάλλον, η γαλάζια οικονομία και η εφοδιαστική (logistics) θα είναι οι βασικοί κινητήριοι μοχλοί της ανάπτυξης και της απασχόλησης, ενώ ο πολιτισμός, οι εξειδικευμένες υπηρεσίες υγείας, η υδατοκαλλιέργεια, τα φαρμακευτικά προϊόντα, οι ΤΠΕ, η διαχείριση των αποβλήτων, το εμπόριο και οι υπηρεσίες εμπορευματικών μεταφορών θα κατέχουν επίσης εξέχουσα θέση στο μελλοντικό μοντέλο ανάπτυξης της Ελλάδας».

Εξάλλου, σε δηλώσεις προχώρησε και ο επίτροπος Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων και Κοινωνικής Ένταξης, Λάζλο Άντορ, τονίζοντας: «Συγχαίρω την Ελλάδα για την ταχύτατη ολοκλήρωση της συμφωνίας εταιρικής σχέσης, πράγμα που οφείλεται στη συστηματική συνεργασία της με την Επιτροπή, και προσβλέπω στη συνέχιση της προσπάθειας αυτής με άλλα κράτη-μέλη όσον αφορά τα επιχειρησιακά τους προγράμματα.»

» Εκφράζω την ιδιαίτερη ικανοποίηση μου για το γεγονός ότι η Ελλάδα αποφάσισε να διαθέσει στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) το 31,13% των πόρων των διαρθρωτικών ταμείων οι οποίοι προβλέπονται στο πλαίσιο του στόχου της ανάπτυξης και της απασχόλησης -ήτοι περίπου 4 δισ. ευρώ- προκειμένου να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων που έχει θέσει η χώρα για το 2020 όσον αφορά την αύξηση της απασχόλησης και τη μείωση της φτώχειας.»

» Οι επενδύσεις του ΕΚΤ θα στηρίξουν την οικονομική ανασυγκρότηση της χώρας, με την υποστήριξη της επιχειρηματικότητας και της δημιουργίας θέσεων εργασίας, τη βελτίωση των συστημάτων εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης και τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης. Θα στηρίξουν επίσης τους πιο ευάλωτους πολίτες βοηθώντας τους να αποκτήσουν καλύτερη πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες».

Από την πλευρά του, ο επίτροπος Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης, Ντάτσιαν Τσιόλος υπογράμμισε πως «η συμφωνία εταιρικής σχέσης με την Ελλάδα είναι ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός για την εκπόνηση και την εφαρμογή μιας επιτυχούς πολιτικής για την αγροτική ανάπτυξη στην Ελλάδα, καθώς διευκολύνει την επίτευξη καλύτερου συντονισμού και συνεργιών με άλλα ταμεία της ΕΕ και, ως εκ τούτου, παρέχει αποδοτικότερες επενδύσεις.»

» Η γεωργία και οι αγροτικές περιφέρειες της Ελλάδας έχουν μεγάλες δυνατότητες και πολλά πλεονεκτήματα, αλλά αντιμετωπίζουν και σημαντικές προκλήσεις, κυρίως λόγω της οικονομικής κρίσης. Η συμφωνία εταιρικής σχέσης αναγνωρίζει τον σημαντικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η γεωργία και η βιομηχανία γεωργικών τροφίμων στην οικονομική ανάκαμψη, ενώ παράλληλα θέτει τις βάσεις για τη διαφύλαξη των φυσικών πόρων της χώρας και την αντιμετώπιση κοινωνικών ζητημάτων στις αγροτικές περιοχές της.»

» Εναπόκειται τώρα στην Ελλάδα να προτείνει φιλόδοξο, ισορροπημένο και καλά στοχευμένο σχέδιο αγροτικής ανάπτυξης που μπορεί να προσφέρει στους αγρότες και τις αγροτικές περιοχές τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν με επιτυχία αυτές τις προκλήσεις».

Τέλος, η επίτροπος Θαλάσσιων Υποθέσεων και Αλιείας, Μαρία Δαμανάκη, δήλωσε: «Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας επενδύει σε τοπικές παράκτιες κοινότητες για να τις βοηθήσει να δημιουργήσουν την ανάπτυξη και τις θέσεις εργασίας που χρειάζονται για την αντιμετώπιση της κρίσης. Η μεγάλη αλλαγή που επιφέραμε ήταν να αυξήσουμε την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για την αλιεία μικρής κλίμακας και την τοπική οικονομία, προκειμένου να εξασφαλίσουμε καλύτερο μέλλον για τους αλιείς και τις παράκτιες κοινότητές μας.»

» Για την Ελλάδα, ειδικότερα, η μεγαλύτερη πρόκληση, αλλά και η πιο ελπιδοφόρα ευκαιρία, είναι να ενισχυθεί το δυναμικό γαλάζιας ανάπτυξης της χώρας, αξιοποιώντας τη μακρόχρονη παράδοση και πείρα της στους τομείς της θάλασσας και της ναυτιλίας: θαλάσσιος τουρισμός, θαλάσσια ενέργεια, εκμετάλλευση του θαλάσσιου βυθού και υδατοκαλλιέργεια, πέραν των θαλάσσιων μεταφορών και της ανάπτυξης των λιμένων.»

» Δεν θα καθορίσουμε εμείς τον τρόπο με τον οποίο θα δαπανηθεί το κάθε ευρώ. Υπάρχει ευελιξία που επιτρέπει στις ελληνικές Αρχές και σε εκείνους που γνωρίζουν τη δουλειά τους καλύτερα -σχετικοί κλάδοι και τοπικές περιφέρειες- να εργαστούν για την εξασφάλιση ενός βιώσιμου μέλλοντος για τις δικές τους κοινότητες».