Διάσπαση γονεϊκής προσοχής

Η πρόσκληση ήταν για τις 11.00 το πρωί του Σαββάτου. Φτάσαμε κανένα 20λεπτο αργότερα. Με το δώρο μας, τα κομψά μας T-shirts και τα καλύτερά μας χαμόγελα. Χτυπήσαμε το κουδούνι. Ενας άγνωστος κύριος μας άνοιξε την πόρτα. Είχε ένα βλέμμα περίεργο, στις διασταλμένες κόρες του αντίκρισα απορία ανάμεικτη με ελεγχόμενο πανικό. Αν εξαιρέσεις ένα μαγιάτικο στεφάνι από χαρτί γκοφρέ, η ατμόσφαιρα της υποδοχής δεν παρέπεμπε ακριβώς σε παιδικό πάρτι. Ο βόας σφιγκτήρας που εδώ και λίγα δευτερόλεπτα είχε τυλιχτεί γύρω από το ταπεινό μητρικό μου σαρκίο ήταν πια έτοιμος να με καταπιεί αμάσητη όταν το κάδρο της αμήχανης πόρτας διάνθισαν η οικοδέσποινα (μητέρα της μικρής εορτάζουσας) με φούξια robe de chambre, η γιαγιά, με ανάλογη décontractée εμφάνιση, ο πατέρας της εορτάζουσας και ο κύριος που προανέφερα.

Τη σιωπή έσπασε η φιλεύσπλαχνη οικοδέσποινα: «Ηρθατε μια μέρα νωρίτερα!». Τα απανωτά «ραπίσματα» που εξαπέλυσαν εναντίον μου ο εξάχρονος γιος μου και η οκτάχρονη κόρη μου ενώ κατεβαίναμε τις σκάλες («Μαμά, μας έκανες εντελώς ρεζίλι!») τα δέχτηκα αδιαμαρτύρητα. Επνιξα τις ενοχές μου με μια δίωρη επίσκεψη στην έκθεση «Η κατάκτηση του Διαστήματος» στον Ελληνικό Κόσμο. Ηξερα πλέον ότι είχα διαγνωστεί επισήμως με «Διάσπαση γονεϊκής προσοχής» (δικής μου εμπνεύσεως ο όρος, αλλά όχι και η «πάθηση»).

Εντάξει, στη δική μου περίπτωση το λάθος δεν ήταν μη αναστρέψιμο (στο κάτω κάτω, πήγαμε μία ημέρα πριν και όχι μία ημέρα μετά το πάρτι). Οι ειδικοί, πάντως, σήμερα κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου ότι ο υπερφορτωμένος γονεϊκός εγκέφαλος που επιδίδεται νυχθημερόν σε ένα φρενήρες multitasking (ήτοι διαχείριση πολλαπλών κρίσεων) αδυνατεί πλέον να ανταποκριθεί. Δεν απολαμβάνεις πια τη γονεϊκότητά σου, μοχθείς για αυτήν. Οταν μαγειρεύεις (γκουγκλάροντας συνταγές) και την ίδια στιγμή απαντάς στις απορίες γεωμετρίας του γιου σου και σκέφτεσαι τα bullet points της αυριανής παρουσίασης στη δουλειά, όσο δεινός multitasker και να είσαι, κάποια στιγμή θα υποπέσεις σε ένα ολέθριο γονεϊκό σφάλμα. Και το σφάλμα αυτό δεν είναι το να πας λάθος μέρα στο πάρτι ή να ξεχάσεις ποιος είναι ο μήνας για το επόμενο εμβόλιο. Το πιο ολέθριο γονεϊκό σφάλμα είναι να βλέπεις το παιδί σου να παλεύει να κερδίσει ή να διαπραγματεύεται το πλέον αυτονόητο (τουλάχιστον για κάποιες ώρες της ημέρας): την αμέριστη προσοχή σου.

Εννοείται ότι η σύγχρονη τεχνολογία έχει συμβάλει τα μάλα στην περαιτέρω διάχυση της γονεϊκής προσοχής. Στο πλαίσιο μελέτης που δημοσιεύτηκε πριν από λίγες ημέρες στην ιατρική επιθεώρηση «Pediatrics», ερευνητές που παρακολούθησαν 55 γονείς να συντρώγουν (και εν γένει να αλληλεπιδρούν γύρω από ένα τραπέζι) με τα τέκνα τους (ηλικίας έως δέκα ετών) σε εστιατόρια και φαστφουντάδικα της Βοστώνης διαπίστωσαν ότι τα διάφορα γκάτζετ (κινητά, tablets κ.ο.κ.) καταλάμβαναν υπερβολικά μεγάλο χώρο. Οι 40 (εκ των 55) χρησιμοποίησαν κάποιο εξ αυτών κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια του γεύματος, ενώ 15 χρησιμοποιούσαν κάποιο καθ’ όλη τη διάρκεια του γεύματος. Τα παιδιά όλων των ηλικιών, υπογραμμίζουν οι ειδικοί, δείχνουν πλέον εξαντλημένα από αυτή τη συνεχή υπερπροσπάθεια να κερδίσουν την προσοχή του μπαμπά, που την ώρα του πρωινού διαβάζει τις ειδήσεις στο tablet ή ποστάρει οικογενειακές φωτογραφίες στο Facebook, και της μαμάς, που την ώρα που παίζετε μαζί Monopoly, ανταλλάσσει SMS με τη φίλη της (την οποία, σημειωτέον, δεν έχει ποτέ χρόνο να δει από κοντά). «Τα παιδιά πληγώνονται από αυτό το έλλειμμα προσοχής» αποφαίνεται η αμερικανίδα κλινική ψυχολόγος Κάθριν Στάινερ-Αντερ, συγγραφέας του βιβλίου «The Big Disconnect: Protecting Childhood and Family Relationships in the Digital Age».

Ομολογώ ότι μετά το ολοσχερές φιάσκο του πάρτι (την επομένη, η οικοδέσποινα μου είπε με νόημα στο αφτί: «Μην ανησυχείς, θα είναι το μικρό μυστικό μας») μαζεύτηκα και άρχισα να εστιάζω περισσότερο. Και όταν η ατροφική γονεϊκή μου προσοχή διαχέεται εκ νέου, προσπαθώ να αγκιστρωθώ στη συμβουλή που μου είχε δώσει προ ετών ο Εντουαρντ Χάλογουελ, ο αμερικανός σελέμπριτι-ψυχίατρος που ασχολείται με τις παθογένειες της σύγχρονης παιδικής ηλικίας –και που, παρεμπιπτόντως, ειδικεύεται στην… αληθινή ΔΕΠ (διαταραχή ελλειμματικής προσοχής). «Απολαύστε τα παιδιά σας. Αν τα απολαμβάνετε, τότε σίγουρα τα μεγαλώνετε σωστά».

*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino τo Σάββατο 17 Μαΐου 2014