Ο Μάρκους Ντόλε, διευθύνων σύμβουλος του μεγαλύτερου εκδοτικού οίκου του κόσμου Penguin Random House
O Μάρκους Ντόλε μίλησε βέβαια για την αλλαγή παραδείγματος στην αγορά του βιβλίου, επισημαίνοντας κυρίως το στοιχείο της άμεσης πρόσβασης στους αναγνώστες, που θα γίνεται όλο και πιο έντονο. Αυτό το συνέδεσε με ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα ο Penguin Random House, της εύρεσης των βιβλίων του (discoverability ήταν η λέξη που χρησιμοποίησε), σε έναν κόσμο όπου ο αριθμός των φυσικών βιβλιοπωλείων φθίνει. Αλλά στη διάρκεια της ωριαίας εκδήλωσης δεν έπαψε να είναι ο απολογητής του εντύπου. «Το έντυπο βιβλίο θα είναι η κύρια επιχειρηματική δραστηριότητα του PRH» είπε. «Στο Ηνωμένο Βασίλειο τα ψηφιακά προϊόντα μας έχουν φθάσει στο 25% του συνολικού μας τζίρου. Αλλά ακόμη κι αν αυτή η σχέση γίνει 60/40 (έντυπο/ψηφιακό), το έντυπο θα εξακολουθεί να έχει το μεγάλο μερίδιο της δραστηριότητάς μας. Η βασική στρατηγική ιδέα μας είναι ότι το έντυπο θα είναι πάντα σημαντικό, όπως και το ψηφιακό θα είναι επίσης σημαντικό». Για να χρωματίσει περισσότερο αυτή τη θέση του, ο Μάρκους Ντόλε κατέφυγε σε μια υπερβολή: «Μπορούμε να πούμε ότι ακόμη και στα επόμενα 100 χρόνια το έντυπο θα είναι σημαντικό».
Ο Τζον Σάρτζεντ, διευθύνων σύμβουλος του εκδοτικού οίκου Macmillan
Ενας άλλος διευθύνων σύμβουλος μεγάλου εκδοτικού οίκου, ο Τζον Σάρτζεντ του Macmillan, ήρθε, με τη δική του παρέμβαση σε άλλη εκδήλωση της Εκθεσης, να ενισχύσει αυτά που είπε ο Μάρκους Ντόλε, και μάλιστα να δώσει μια ενδιαφέρουσα διάσταση. «Είμαστε στο σημείο που οι άνθρωποι που διαβάζουν ψηφιακά επιστρέφουν στο μελάνι των χάρτινων βιβλίων. Είναι φανερό ότι η μεγάλη πλειονότητα των ανθρώπων που διαβάζουν ψηφιακά διαβάζει και έντυπα» είπε ο Τζον Σάρτζεντ, καταρρίπτοντας έτσι τις θέσεις ορισμένων δογματικών των νέων τεχνολογιών για το τέλος του εντύπου. Ανάμεσα στους δύο κόσμους δεν υπάρχουν όρια. Το ψηφιακό καλύπτει το 30% του τζίρου του Macmillan, όπως είπε ο διευθύνων σύμβουλός του. Και έκανε μια ενδιαφέρουσα επισήμανση που συχνά την αγνοούμε: «Η αγορά ως σύνολο έχει χτυπήσει κορυφή. Και αν κοιτάξετε τα τελευταία στοιχεία για τις πωλήσεις ψηφιακών βιβλίων (e-books) που δίνει η Ενωση Αμερικανών Εκδοτών (Association of American Publishers), αυτές βαίνουν μειούμενες».
Ο Ρας Γκραντινέτι, το νούμερο 2 της Amazon
Την αμφίπλευρη σχέση μεταξύ ψηφιακού και εντύπου επιβεβαίωσε και το νούμερο 2 της Αmazon, o Ρας Γκραντινέτι, μιλώντας σε άλλη εκδήλωση της Εκθεσης. Η επιβεβαίωση έγινε μέσα από την παρουσίαση του νέου προγράμματος της Amazon, του MachBook, που θα επιτρέπει στους χρήστες να αγοράζουν σε πολύ χαμηλότερη τιμή απ’ ό,τι τώρα ένα ψηφιακό βιβλίο εφόσον αγοράσουν και το ίδιο βιβλίο ως έντυπο. Ορισμένοι σχολίασαν ότι η Amazon ομολογεί έτσι έμμεσα πως τη μερίδα του λέοντος στις πωλήσεις της έχουν τα έντυπα βιβλία. Αυτό ενισχύεται και από το ότι ο Γκραντινέτι δεν έδωσε οικονομικά στοιχεία για τη συμμετοχή του ψηφιακού και του έντυπου βιβλίου στον συνολικό τζίρο της Amazon. Πάντως η Amazon επιμένει με πάθος στο e-book και πολλά από τα γραφήματα που παρουσίασε ο Γκραντινέτι στην εκδήλωση αυτή είχαν σχέση με τα μοντέλα της ψηφιακής διείσδυσης. Είπε για παράδειγμα ότι σε σχέση με τη διείσδυση του ψηφιακού βιβλίου πολλές αγορές βρίσκονται σήμερα στο σημείο στο οποίο ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες το 2009/2010. Και ότι δεν έχει λόγους να αμφισβητήσει πως αγορές όπως η βρετανική, η ιαπωνική και η γερμανική θα πλησιάσουν σε λίγο το αμερικανικό μοντέλο. Παρουσίασε επίσης ένα άλλο γράφημα για να δείξει ότι η Αmazon είναι σήμερα το κύριο όχημα διείσδυσης μη αγγλόφωνου ηλεκτρονικού βιβλίου στις αγγλόφωνες αγορές. Είπε μάλιστα ότι είναι διαθέσιμοι στην Amazon το 77% των ισπανικών ψηφιακών τίτλων, το 51% των γερμανικών, το 25% των ιταλικών αλλά μόνο το 5% των γαλλικών.
Η σχέση έντυπου/ψηφιακού βιβλίου ήταν 80/20 στη Διεθνή Εκθεση της Φραγκφούρτης αλλά το buzz, όπως λέμε στην ιντερνετική γλώσσα, το δημιούργησαν τα νέα μέσα και οι νέες τεχνολογίες. Διάσπαρτη η έκθεση με «καυτά σημεία» (hot spots, όπως τα έλεγαν) για τα νέα μέσα. Τον τόνο τον έδωσαν η πρώτη διεθνής έκθεση start up και τα συνέδρια της Frankfurt Akademy CONTEC (Περιεχόμενο Τεχνολογίας) και StoryDrive με θέμα «Fiction is Real» («Η μυθοπλασία είναι πραγματικότητα»). Το τελευταίο συνέδριο ήταν από τα πιο ενδιαφέροντα καθώς έδειξε τις δυνατότητες της αφήγησης μιας ιστορίας σε ποικίλα μέσα (από το βιβλίο και την τηλεόραση ως ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι). Στον διαγωνισμό start up βραβείο πήρε το ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο Paperight (www.paperight.com).
Πολλοί νέοι παίκτες της έκθεσης είχαν σχέση με τις νέες τεχνολογίες. Ηταν οι creative players, οι tech specialists και άλλοι. Υπήρχαν και πολλοί παραδοσιακοί νέοι παίκτες, κυρίως μικροί εκδοτικοί οίκοι, ακόμη και αμερικανικοί –στο περίφημο Χολ 8, όπου κυριαρχούσε το τεράστιο περίπτερο του Penguin Random House -, σε αντίστιξη με το φαινόμενο της συγκέντρωσης στον χώρο των μεγάλων εκδοτικών οίκων.
Ο μπλόγκερ, συγγραφέας και ακτιβιστής Σάσα Λόμπο, ένα από τα πρόσωπα του buzz της Φραγκφούρτης
Δεν έλειψαν βέβαια και οι μιντιακές παρουσίες όπως ο μπλόγκερ Σάσα Λόμπο, με την κατακόκκινη μοϊκάνα, περιζήτητος φυσικά στα πάνελ. Ηταν ένα από τα πρόσωπα του buzz. To περίπτερο της τιμώμενης χώρας, της Βραζιλίας, φτιαγμένο όλο από χαρτί, ήταν χαρούμενο και διαδραστικό, αποκαλυπτικό επίσης για ό,τι συμβαίνει στη λογοτεχνία και στην κοινωνία της λατινοαμερικανικής χώρας. Ο πλέον αναγνωρίσιμος από τους βραζιλιάνους συγγραφείς, ο Πάουλο Κοέλιο, αναρτημένος ως αφίσα στα πουλμανάκια της έκθεσης, μας καλούσε να τον ακολουθήσουμε.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
