Η μετάφραση ως δημιουργία

Η απονομή των Βραβείων Λογοτεχνικής Μετάφρασης από τα αγγλικά, τα γερμανικά και τα ισπανικά την περασμένη εβδομάδα στο Ινστιτούτο Θερβάντες μάς θύμισε την εποχή που τη διεξαγωγή των βραβείων συντόνιζε το ΕΚΕΜΕΛ και συμμετείχαν επίσης στη διοργάνωση, εκτός από το Ινστιτούτο Γκαίτε, την Ελληνοαμερικάνικη Ενωση και το Ινστιτούτο Θερβάντες, το Γαλλικό Ινστιτούτο και το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο. Αναρωτιέται κανείς αν είναι σημαντικό να διατηρηθούν τα βραβεία αυτά ως θεσμός ή υπάρχουν ουσιαστικότεροι τρόποι ενίσχυσης των διαγλωσσικών σχέσεων. Το Γαλλικό Ινστιτούτο, λόγου χάριν, έχει αποφασίσει τα χρήματα που άλλοτε διέθετε για τους σκοπούς του βραβείου να τα αξιοποιήσει στην επιχορήγηση μεταφράσεων από τα γαλλικά. Παρ’ όλα αυτά, πιστεύω πως αξίζει να υποστηριχθεί ένας διαγωνιστικός θεσμός μέσω του οποίου θα αναγνωρίζεται η επιμελής και εμπνευσμένη μεταφραστική δουλειά. Με δεδομένο ότι το 45% των βιβλίων που κυκλοφορούν στην Ελλάδα είναι μεταφρασμένα, διαβάζουμε περισσότερες μεταφράσεις παρά πρωτότυπα ελληνικά κείμενα. Είναι σημαντικό λοιπόν να επιμένουμε η μετάφραση να μην αντιμετωπίζεται διεκπεραιωτικά αλλά ως δημιουργική γλωσσική εργασία ισότιμη με την ίδια τη συγγραφή –ειδικά όταν πρόκειται για λογοτεχνικές μεταφράσεις -, και τα βραβεία αποτελούν γι’ αυτό μιαν υπενθύμιση.