Αστοχίες στην τακτοποίηση αυθαιρέτων

Πρόσφατα η πολιτεία θέσπισε νόμο για την «τακτοποίηση αυθαιρέτων κατασκευών» για να λύσει το μεγάλο πρόβλημα της πληθώρας των πολεοδομικών και κατασκευαστικών αυθαιρεσιών. Δυστυχώς, εκτός από τα θετικά του στοιχεία, ο νόμος περιέχει διατάξεις οι οποίες θα δημιουργήσουν σειρά προβλημάτων με δυσάρεστα αποτελέσματα για τους πολίτες.

Σύμφωνα με τον νόμο, για κτίρια με χρήση κατοικίας ή τουριστικού καταλύματος τα οποία περιλαμβάνουν αυθαίρετη κατασκευή πρέπει να υποβάλλονται: συμπληρωμένο δελτίο ελέγχου δομικής τρωτότητας του φέροντος οργανισμού, συνοδευόμενο από αναλυτική τεχνική έκθεση αρμόδιου μηχανικού και φωτογραφίες. Η τεχνική έκθεση θα βασίζεται σε μακροσκοπικό οπτικό έλεγχο που θα περιγράφει το σύστημα του φέροντος οργανισμού, καθώς και τυχόν εμφανείς βλάβες.

Από τη διατύπωση του παραπάνω άρθρου προκύπτουν τα ακόλουθα ερωτήματα -προβληματισμοί:

α. Ως σήμερα για την έκδοση οικοδομικής άδειας για υπάρχουσα κατασκευή απαιτείται έκθεση αυτοψίας που υπογράφουν δύο έμπειροι πολιτικοί μηχανικοί και συνοδεύεται από τεκμηριωμένη μελέτη ελέγχου του κτιρίου. Πώς είναι δυνατόν επομένως να βεβαιώνει με οπτικό έλεγχο ένας μηχανικός ότι δεν υπάρχει πρόβλημα σχετικά με την αντισεισμική-στατική επάρκεια του κτιρίου και μάλιστα για σοβαρές επεμβάσεις, όπως είναι π.χ. η προσθήκη αυθαιρέτου ορόφου;

β. Η διαδικασία αυτή θα οδηγήσει σε μια σειρά «νομιμοποιήσεων» πολλών οικοδομών στην Ελλάδα, τη χώρα με τη μεγαλύτερη σεισμικότητα στην Ευρώπη, με αποτέλεσμα ο μεν ιδιοκτήτης να μένει με την ψευδαίσθηση ότι το κτίριό του έχει ελεγχθεί αντισεισμικά-στατικά και επομένως είναι ασφαλές, ο δε μηχανικός, να φέρει την κύρια ευθύνη για οποιαδήποτε αστοχία της κατασκευής προκύψει στο μέλλον.

γ. Επισημαίνω ιδιαίτερα ότι ο νόμος δεν αποκλείει ρητά η παραπάνω δήλωση να υπογράφεται και από αρχιτέκτονες, τοπογράφους, μηχανικούς ΤΕΙ κ.ά., οι οποίοι δεν έχουν το νόμιμο δικαίωμα και την απαιτούμενη εκπαίδευση να ελέγχουν την επάρκεια ενός κτιρίου.

Κατά την άποψή μου, θα μπορούσαν να εφαρμοστούν οι ίδιες διαδικασίες που ορίζει ο νόμος για τα αυθαίρετα που έχουν κατασκευαστεί σε κτίρια κοινωφελούς χρήσης ή εναλλακτικά να εναρμονιστεί ο νόμος σύμφωνα με τον ισχύοντα Κανονισμό Επεμβάσεων (ΚΑΝΕΠΕ), ο οποίος από τον Ιανουάριο αποτελεί και νόμο του κράτους. Με τις δεδομένες οικονομικές συνθήκες όμως και προκειμένου να αποφευχθεί η άμεση οικονομική επιβάρυνση των ιδιοκτητών, πρέπει να τους δοθεί η δυνατότητα να υποβάλουν εντός ενός εύλογου χρονικού διαστήματος τη μελέτη ελέγχου του υπάρχοντος κτιρίου και, αν προκύπτει ότι απαιτούνται επεμβάσεις, να εκτελούνται για να διασφαλιστεί η ασφάλεια των χρηστών του ακινήτου.

Προτρέπω τις Αρχές να φροντίσουν να διορθώσουν τα «κακώς κείμενα» του νόμου, αποτρέποντας την «αυθαίρετη αξιολόγηση» μεγάλου μέρους των αυθαιρέτων κατασκευών σε σεισμό. Καλώ τον Σύλλογο Πολιτικών Μηχανικών να προβεί σε μια επίσημη και διευρυμένη ενημέρωση των πολιτών. Παραινώ τους ιδιοκτήτες των αυθαιρέτων να προβαίνουν σε έλεγχο στατικής επάρκειας με τις διαδικασίες που καθορίζονται από τον νόμο για τα κτίρια κοινωφελούς χρήσης, καθώς και τους ενδεχόμενους υποψήφιους αγοραστές ή ενοικιαστές να ζητούν τον έλεγχο στατικής επάρκειας προτού προβούν σε οποιαδήποτε δέσμευσή τους για αγορά ή χρήση ενός ακινήτου.