Βλαστικά κύτταρα από τα ίδια μας τα μάτια ίσως στο μέλλον να μπορούν να μας σώσουν από την τύφλωση. Την υπόσχεση αυτή δίνει μια πρωτοποριακή μέθοδος που εφαρμόστηκε στη Βρετανία αποκαθιστώντας μερικώς την όραση σε ποντικούς με γλαύκωμα.

Προς το παρόν η μέθοδος βρίσκεται ακόμη σε πολύ αρχικό στάδιο και έχει εφαρμοστεί μόνο σε πειραματόζωα. Οι ειδικοί ελπίζουν όμως ότι στο εγγύς μέλλον θα είναι σε θέση να πραγματοποιήσουν δοκιμές και σε ανθρώπους.

Αντικατάσταση των νεκρών κυττάρων

Το γλαύκωμα είναι μια πάθηση που μπορεί να οδηγήσει στην τύφλωση και προκαλείται από την αύξηση της ενδοφθάλμιας πίεσης η οποία «σκοτώνει» τα γαγγλιακά κύτταρα του αμφιβληστροειδούς. Αυτά ακριβώς τα κύτταρα, τα οποία μεταφέρουν πληροφορίες στο οπτικό νεύρο, προσπάθησαν να αποκαταστήσουν οι επιστήμονες με τη μέθοδό τους.

Οι ερευνητές του University College του Λονδίνου και του Οφθαλμιατρικού Νοσοκομείου Μούρφιλντ πήραν δείγματα κυττάρων από το πίσω μέρος ανθρώπινων οφθαλμών που είχαν δωρηθεί για μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς. Από τα δείγματα αυτά εξήγαγαν μια σπάνια ομάδα βλαστικών κυττάρων γλοίας που ονομάζονται Muller και τα καλλιέργησαν στο εργαστήριο μετατρέποντάς τα σε γαγγλιακά κύτταρα του αμφιβληστροειδούς.

Μεταμοσχεύοντας τα καλλιεργημένα κύτταρα σε ποντικούς με γλαύκωμα οι οποίοι δεν είχαν καθόλου γαγγλιακά κύτταρα στους αμφιβληστροειδείς τους, οι επιστήμονες είδαν ότι τα πειραματόζωα άρχισαν να αντιδρούν ακόμη και σε χαμηλά επίπεδα φωτός.

Νέες νευρικές «γέφυρες»

Όπως περιγράφεται στη μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Stem Cells Translational Medicine», τα νέα κύτταρα δεν συνδέθηκαν απευθείας με το οπτικό νεύρο, όπως συμβαίνει με τα ήδη υπάρχοντα. Αντ΄αυτού δημιούργησαν «γέφυρες» με άλλα νεύρα του αμφιβληστροειδούς τα οποία μπορούσαν να μεταβιβάσουν πληροφορίες σε αυτό.

Τα αποτελέσματα αυτά κρίνονται ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. «Αν και απέχουμε ακόμη πολύ από την κλινική εφαρμογή, πρόκειται ένα σημαντικό βήμα προς τον απώτερο στόχο μας, την εξεύρεση μιας θεραπείας για το γλαύκωμα και άλλες συναφείς παθήσεις» τόνισε η δρ Αστριντ Λιμπ του University College, μια από τους ερευνητές που διεξήγαγαν τη μελέτη, μιλώντας στο BBC.

Μια έστω και μικρή βελτίωση μπορεί να προσφέρει πολλά σε ανθρώπους που δεν έχουν το φως τους, «Βλέπουμε ασθενείς με γλαύκωμα που η ζωή τους θα μπορούσε να αλλάξει εντελώς αν βελτιωνόταν έστω και ένα μικρό ποσοστό της λειτουργίας των νευρικών κυττάρων τους» τόνισε ο Πενγκ Κο του Νοσοκομείου Μούρφιλντ.

«Τα αποτελέσματα των πειραμάτων αυτών δείχνουν ότι στο μέλλον ίσως αυτό είναι δυνατόν χρησιμοποιώντας κύτταρα που όλοι έχουμε στα μάτια μας» πρόσθεσε ο ειδικός.