Φόβοι για νέα κρίση από το χρέος των ΗΠΑ

Με τη δυναμική του ύψους 14,3 τρισ. δολ. για το 2011 χρέους των ΗΠΑ να οδηγεί, σύμφωνα με τους οικονομολόγους, την αναλογία χρέους προς το ΑΕΠ σε μη αποδεκτά επίπεδα, ο κίνδυνος μιας νέας κρίσης χρέους στα πρότυπα της ευρωπαϊκής περιφέρειας, που θα προέλθει αυτή τη φορά από τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, έχει αυξηθεί.

Αν οι αγορές δεν πειστούν ως το 2013 ότι η δημοσιονομική πολιτική των ΗΠΑ «δουλεύει», τότε δεν αποκλείεται να δούμε από τους διεθνείς επενδυτές πωλήσεις αμερικανικών ομολόγων, εκτιμούσε η Deutsche Βank, προβλέποντας ότι το χρέος των ΗΠΑ θα αυξηθεί βάσει των σημερινών δεδομένων από το 100% του ΑΕΠ το 2015 στο 200% του ΑΕΠ ως το 2040, επίπεδα πολύ υψηλότερα από αυτά του 1946 (122% του ΑΕΠ). Η Ιστορία διδάσκει εξάλλου ότι ύστερα από μεγάλες χρηματοοικονομικές κρίσεις το χρέος αυξάνεται κατά 86% σε μέσα επίπεδα.

Για να σταθεροποιηθεί το χρέος θα πρέπει ο ρυθμός αύξησης του χρέους των ΗΠΑ να μην ξεπερνά τον ρυθμό αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ και αυτό ίσως απαιτεί μια οικονομική πολιτική που να βασίζεται στη συναίνεση των Δημοκρατικών με τους Ρεπουμπλικανούς, την ώρα που η Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα προχώρησε σε διορθωτικές προς τα κάτω προβλέψεις για την ανάπτυξη, ενώ δήλωσε ότι θα συνεχίσει την πολιτική των χαμηλών βασικών επιτοκίων.

Η δημιουργία πάντως χρεών στις ΗΠΑ έχει μια μακρά ιστορία. Κατά την περίοδο της διακυβέρνησης του Ρίγκαν από το 1981 ως το 1989 μειώθηκαν οι φόροι και οι στρατιωτικές δαπάνες αυξήθηκαν, με αποτέλεσμα το βουνό των χρεών να μεγαλώσει.

Παρόμοια ήταν και η πολιτική του Τζορτζ Μπους του πρεσβύτερου: «Δεν θα υπάρξουν νέοι φόροι» έλεγε, αλλά η κακή οικονομική κατάσταση της χώρας οδήγησε τον Μπιλ Κλίντον στην εξουσία, ο οποίος, εν μέσω όμως παγκόσμιας οικονομικής ανάπτυξης, μείωσε κατά 15% το ύψους του χρέους. Ο «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας» του Τζορτζ Μπους οδήγησε το δημόσιο χρέος σε ύψη ρεκόρ, ενώ ο διάδοχός του Μπαράκ Ομπάμα ανέλαβε τα καθήκοντά του σε μια από τις πιο δύσκολες περιόδους μετά το οικονομικό κραχ του 1929.

Ο οίκος αξιολόγησης Standard and Ρoor΄s υποβάθμισε πάντως προσφάτως το πιστοληπτικό προφίλ των ΗΠΑ από «σταθερό» σε «αρνητικό», εντείνοντας έτσι τις πιέσεις στην κυβέρνησή του. Και μπορεί ο Λευκός Οίκος να μη συμμερίζεται- δημόσια τουλάχιστον- τις ανησυχίες του οίκου αξιολόγησης, οι αγορές όμως έχουν τη δική τους λογική, καθώς η διόγκωση του δημοσιονομικού ελλείμματος και του δημοσίου χρέους θέτουν σε κίνδυνο ακόμη και την ηγεμονία του δολαρίου.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ