Μπορεί ένας δολοφόνος να είναι ροκ σταρ; Στις «Γυναίκες», την παράσταση που υπογράφει ο Ουαζντί Μουαουάντ και θα δούμε στις 9 και 10 Ιουλίου στο Ηρώδειο στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, ο λιβανέζικης καταγωγής σκηνοθέτης περιέλαβε τις τραγωδίες του Σοφοκλή «Τραχίνιες», «Ηλέκτρα» και «Αντιγόνη». Ανάμεσα στους ερμηνευτές, δεύτερος, λόγω αλφαβητικής σειράς, είναι ο 47χρονος γάλλος μουσικός και τραγουδιστής Μπερτράν Καντά, ηγετική μορφή του ροκ συγκροτήματος Νoir Desir, το οποίο μεσουράνησε στα μέσα της δεκαετίας του ΄90 και διαλύθηκε οριστικά πέρυσι.
Είναι ο ίδιος που το καλοκαίρι του 2003 στη Λιθουανία ξυλοκόπησε μέχρι θανάτου τη σύντροφό του, ηθοποιό και ενεργή φεμινίστρια Μαρί Τρεντινιάν, κόρη του γάλλου ηθοποιού Ζαν-Λουί Τρεντινιάν και της σκηνοθέτιδας Ναντίν Τρεντινιάν (η οποία πέθανε μετά τον θάνατο της Μαρί). Το περιστατικό συνέβη τη νύχτα της 26ης Ιουλίου στο ξενοδοχείο όπου διέμενε το ζευγάρι. Τα ξημερώματα η 41 ετών Μαρί Τρεντινιάν μεταφέρθηκε σε κώμα στο νοσοκομείο. Πέθανε έπειτα από τέσσερις ημέρες από εγκεφαλικό οίδημα στο Παρίσι.
Ο Καντά ισχυρίστηκε ότι ο θάνατός της ήταν ατύχημα και όχι φόνος, καθώς δεν είχε πρόθεση να τη σκοτώσει. Η αυτοψία όμως επιβεβαίωσε 14 δολοφονικά χτυπήματα. Στο δικαστήριο της Λιθουανίας ο Καντά καταδικάστηκε σε οκταετή κάθειρξη. Ο ίδιος μέσω των δικηγόρων του ζήτησε να εκτίσει το υπόλοιπο της ποινής του στη Γαλλία. Το αίτημά του έγινε δεκτό και το 2004 μεταφέρθηκε από τη φυλακή της Βίλνα σε εκείνη του Μυρέ. Τον Οκτώβριο του 2007 αποφυλακίστηκε υπό όρους και από τις 29 Ιουλίου 2010 είναι ελεύθερος άνευ όρων. Εξι μήνες νωρίτερα είχε αυτοκτονήσει η πρώην γυναίκα του.
«Ο Μπερτράν Καντά δεν είναι ευπρόσδεκτος στο Κεμπέκ» : Με αυτή την ανακοίνωση από το κόμμα της Δημοκρατικής Δράσης του Κεμπέκ ξεκίνησαν οι αντιδράσεις, όταν έγινε γνωστό ότι το επιχορηγούμενο Θέατρο του Νέου Κόσμου είχε προ σκαλέσει για παραστάσεις τις «Γυναίκες» του Ουαζντί Μουαουάντ, όπου συμμετέχει ο Καντά. Προστέθηκαν οι φωνές γυναικείων οργανώσεων και η πολιτική κατακραυγή κορυφώθηκε. Το Θέατρο του Νέου Κόσμου αναγκάστηκε να ακυρώσει την έλευση του Καντά όχι μόνο στο Κεμπέκ, αλλά και στις άλλες πόλεις της περιοδείας, Οτάβα και Μόντρεαλ.
Εν τω μεταξύ, στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, στη Γαλλία, μια «σύμπτωση» επανέφερε ένα οικογενειακό δράμα κυριολεκτικά επί σκηνής, όταν ο Ζαν-Λουί Τρεντινιάν έμαθε τυχαία ότι στο Φεστιβάλ της Αβινιόν, εκτός από τον ίδιο, θα συμμετείχε και ο δολοφόνος της κόρης του. Με αντιδράσεις και ανακοινώσεις από όλες τις πλευρές το θέμα άνοιξε ξανά με μια μεγάλη συζήτηση για τα όρια στη δικαιοσύνη, στην ελευθερία, στην τέχνη, στη ζωή…
«Δεν μπορώ να απαγγείλω ποιήματα στην Αβινιόν γνωρίζοντας ότι ο Καντά θα βρίσκεται εκεί και θα συμμετάσχει σε παράσταση» εξήγησε ο γάλλος ηθοποιός. «Δεν μπορώ να καταλάβω πώς μπορεί να παρουσιαστεί ενώπιον του κοινού της Αβινιόν. Στο Κεμπέκ, όπου επρόκειτο να παιχτεί η παράσταση του Μουαουάντ, η Βουλή το απαγόρευσε. Γιατί εκεί, στον Καναδά, αυτό που έκανε ο Καντάδεν συγχωρείται. Σκότωσε μια γυναίκα. Είναι ο άνθρωπος που μισώ όσο κανέναν άλλον στη ζωή μου».
«Για λόγους προσωπικούς και λόγω του σεβασμού μου στο πένθος του Ζαν-Λουί Τρεντινιάνδεν θα συμμετάσχω στις παραστάσεις της Αβινιόν» έσπευσε να απαντήσει ο Καντά. «Δεν ήξερα ότι θα ήταν εκεί. Κανένας δεν με είχε ενημερώσει. Αν το ήξερα,δεν θα είχα αποδεχθεί την πρόταση». Τα ερωτήματα παραμένουν: Πώς ένας σκηνοθέτης απαιτεί από το κοινό να χειροκροτήσει έναν δολοφόνο; Πώς ο δολοφόνος ζητεί επιβράβευση; Και αυτός ο άγραφος κοινωνικός κανόνας περί «καθήκοντος της διακριτικότητας»; Στις 9 και 10 Ιουλίου οι «Γυναίκες» θα βρεθούν στο Ηρώδειο. Με ή χωρίς τον Καντά.
«Δεν πιστεύω ότι ευτελίζει το έγκλημα.Αντιθέτως,πιστεύω ότι το βάζει στη σωστή του βάσηκαι θέτει ερωτήματα για τη δικαιοσύνη» σχολιάζει ο λιβανέζικης καταγωγής σκηνοθέτης Ουαζντί Μουαουάντ (φωτογραφία), ο οποίος δραστηριοποιείται κυρίως στον Καναδά. «Η επιλογή του δεν θέτει ζήτημα δικαίου ή αδίκου από τη στιγμή που ο Καντά έχει εκτίσει την ποινή του,αλλά ζήτημα ηθικής τάξης.Ναι,ο Καντά θα είναι πάντα αυτός που σκότωσε μια γυναίκα.Αλλά δεν είναι άδικο να είναι μόνο αυτό;Αν ο Καντά ήταν υδραυλικός,δεν θα ξαναγύριζε στη δουλειά του;» αναρωτιέται.«Οταν λέμε ότι είμαστε εναντίον της θανατικής ποινής,σημαίνει ότι είμαστε εναντίον και κάθε μορφής θανατικής ποινής,είτε φυσικής είτε ψυχολογικής και επαγγελματικής.Ο Καντά είναι ένα πρόσωπο της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας.Ο Μπερτράν είχε τα πάντα και τσακίστηκε».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
