Συν εχίζεται ο λόγος και ο αντίλογος σχετικά με την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους στον γερμανικό και στον διεθνή Τύπο. Οικονομικές και πολιτικές εφημερίδες δημοσιεύουν καθημερινά άρθρα και αναλύσεις με τα υπέρ και τα κατά του σεναρίου.

Άρθρο του Νιλς Καντρίτσκε στους Financial Times Deutschland, με τίτλο «Ο φόβος των Ελλήνων για τον κουρέα» και υπότιτλο «Όχι μόνο για τους πιστωτές, αλλά και για την Ελλάδα θα ήταν επικίνδυνο ένα haircut. Γιατί μια τέτοια αναδιάρθρωση χρέους θα έπληττε και τα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης», αναφέρει:

Ήταν ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης εκείνος, που έσπασε το ταμπού: «Μια καλά προετοιμασμένη αναδιάρθρωση χρέους θα βελτίωνε σημαντικά την κατάστασή μας», δήλωσε στην εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ». Αμέσως ένιωσαν την ανάγκη να απορρίψουν κάτι τέτοιο τόσο ο διοικητής της ΤτΕ όσο και η κυβέρνηση. «Η δημόσια συζήτηση για την αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους δεν βοηθάει τη χώρα μας», επετίμησε τον κομματικό του σύντροφο για τις δηλώσεις του ο Υπ. Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου.

Κι όμως, η σχετική συζήτηση έχει ανοίξει προ πολλού και στην Ελλάδα. Γιατί η κυβέρνηση δυσκολεύεται όλο και περισσότερο να πετύχει τους στόχους της για λιτότητα. Η αναδιάρθρωση χρέους όμως μόνο φαινομενικά αποτελεί εύκολο δρόμο. Θα έπληττε σφοδρά τις τράπεζες και τα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης.

Σχεδόν καθημερινά αναλύονται στα ελληνικά ΜΜΕ σενάρια εδώ και δύο μήνες. Ασαφές παραμένει τι εννοούν μιλώντας για «αναδιάρθρωση χρέους». Ακόμα και ο Σημίτης αναφέρθηκε σε δύο διαφορετικά μοντέλα: τη δραστική υποτίμηση των ελληνικών ομολόγων (haircut) και την «επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής για πάρα πολλά χρόνια».

Οι πρόσφατες εξελίξεις φούντωσαν τη φημολογία. Γιατί πριν από δύο εβδομάδες η κυβέρνηση αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα δεν μειώθηκε το 2010 στο 9,5% του ΑΕΠ, όπως είχε προγραμματιστεί, αλλά μόνο στο 10,5%. Αυτή η τάση συνεχίστηκε και κατά το νέο έτος. Ήδη στον προϋπολογισμό του 2011 διαπιστώθηκε ‘τρύπα’ στα έσοδα της τάξης του 1 δις. ευρώ κατά το πρώτο τρίμηνο. Βασική αιτία αποτελεί η υστέρηση των φορολογικών εσόδων. Η μάχη κατά της φοροδιαφυγής συνεχίζεται ακόμα «με μισή καρδιά». Και το ΔΝΤ διαπιστώνει καθυστερήσεις στην καθιέρωση ταχείας διαδικασίας είσπραξης φορολογικών χρεών.

Δεν αναμένεται κλείσιμο της ‘τρύπας’ των εσόδων μέχρι το τέλος του χρόνου, λόγω της πορείας της πραγματικής οικονομίας. Γι’ αυτό οι ειδικοί θεωρούν ευσεβείς πόθους τις δηλώσεις του Υπ. Οικονομικών ότι θα φέρει στις αρχές του 2012 και πάλι ομόλογα στις διεθνείς χρηματαγορές.

Παρ’ όλα αυτά η κυβέρνηση θέλει οπωσδήποτε να αποφύγει την αναδιάρθρωση του χρέους. Γιατί ένα haircut της τάξης του 40 έως 70%, που συζητείται αυτή την περίοδο, θα κατέστρεφε τις ούτως ή άλλως αδύναμες ελληνικές τράπεζες. Κατέχουν κρατικά ομόλογα αξίας περίπου 65 δις. ευρώ. Γι’ αυτό και κατέρρευσαν τη Δευτέρα οι τιμές των τραπεζικών μετοχών στο ΧΑΑ, όταν άρχισαν να διαδίδονται έντονα οι φήμες περί αναδιάρθρωσης. Ακόμα περισσότερο θα πλήττονταν τα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης, αν η αξία των τίτλων που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους μειωνόταν δια μιας στο μισό. Τα ασφαλιστικά ταμεία διαθέτουν ομόλογα περίπου 25 δις. ευρώ. Τα ελλείμματα που θα προέκυπταν θα μπορούσαν να καλυφθούν μόνο με επιπλέον χρήματα των φορολογουμένων – ή με μεγάλες μειώσεις των συντάξεων.

Επιπλέον, θα μειωνόταν κι άλλο η αξιοπιστία της χώρας: Για πολύ καιρό οι επενδυτές δεν θα εμπιστεύονταν το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και κράτος. Η κυβέρνηση όμως ανησυχεί περισσότερο από φόβο μήπως η αναδιάρθρωση του χρέους αποτελέσει το εναρκτήριο λάκτισμα για την αποπομπή της Ελλάδας από το ευρώ.

Ή, όπως λέει ο διοικητής της ΤτΕ Γιώργος Προβόπουλος: Οι συνέπειες μιας αναδιάρθρωσης χρέους θα ήταν για την Ελλάδα «καταστροφικές».

Διαφωνία CDU – FDP για την πολιτική αντιμετώπισης της ελληνικής κρίσης

Στην εφημερίδα Die Welt δημοσιεύεται σύντομο ρεπορτάζ, σύμφωνα με το οποίο στον γερμανικό κυβερνητικό συνασπισμό υπάρχει διαφωνία για το ζήτημα μιας ενδεχόμενης αναδιάρθρωσης χρέους της Ελλάδας.

Ο ειδικός επί των οικονομικών θεμάτων του CDU Κλάους-Πέτερ Φλόσμπαχ τάχθηκε κατά της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους με παραίτηση των ιδιωτών πιστωτών από μέρος των απαιτήσεών τους και δήλωσε ότι στην Ελλάδα είναι σε εξέλιξη ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων ,το οποίο δεν θα πρέπει να εγκαταλειφθεί πρόωρα. „Με μια αναδιάρθρωση χρέους δεν θα επιτύχουμε το στόχο μας καλύτερα, ταχύτερα ή οικονομικότερα“, ανέφερε.

Ο ειδικός επί ευρωπαϊκών θεμάτων του FDP Ολιβερ Λούκσιτς τάχθηκε υπέρ της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, με το επιχείρημα ότι μόνον όταν τα ελληνικά χρέη γίνουν ανεκτά, θα καταστεί εφικτή η αποπληρωμή τους. Διαφορετικά, το μόνο που θα καταφέρναμε, όπως είπε, είναι „να ρίχνουμε καλό χρήμα πάνω σε κακό χρήμα“. Μόνον η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του χρέους δεν επαρκεί. „Μειώσεις επιτοκίων ή μια περικοπή του χρέους εμφανίζονται να αποτελούν τη μοναδική δυνατότητα, προκειμένου να μπουν οι Έλληνες ξανά σε πορεία ανάπτυξης“.

Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Allianz Μίκαελ Χάισσε θεωρεί μια αναδιάρθρωση χρέους προβληματική, για το λόγο ότι σε μια τέτοια περίπτωση „η πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές θα καθίστατο μελλοντικά πιθανώς ακόμη ακριβότερη ή και ακόμη και τελείως αποκλεισμένη“.

Το ρεπορτάζ αναφέρεται και στις δηλώσεις του Υπουργού Οικονομικών κ. Παπακωνσταντίνου, ο οποίος απέκλεισε την αναδιάρθρωση τονίζοντας ότι δεν συζητείται καθόλου ένα τέτοιο ενδεχόμενο, δεδομένου ότι „ενέχει τεράστιους κινδύνους για την οικονομία, το τραπεζικό σύστημα, τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις“. Αντί αυτού πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή το ελληνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και εξοικονόμησης πόρων, τόνισε ο Υπουργός.

Το ρεπορτάζ κλείνει με αναφορά στις απεργιακές κινητοποιήσεις της ΔΕΗ ενάντια στη σχεδιαζόμενη πώληση από το ελληνικό κράτος -το οποίο σήμερα κατέχει την πλειοψηφία των μετοχών της επιχείρησης- πακέτου μετοχών ίσου με το 17% του μετοχικού του κεφαλαίου.


«Η περικοπή του ελληνικού χρέους δεν πρέπει να αποτελεί ταμπού»

Πρωτοσέλιδο κύριο άρθρο των Financial Times Deutschland με τίτλο «Καλό ερώτημα, να τίθεται», που έχει καταχωρηθεί και στις ηλεκτρονικές σελίδες της εφημερίδας με τίτλο «Η περικοπή του χρέους για τους Έλληνες δεν πρέπει να αποτελεί ‘ταμπού’», αναφέρει μεταξύ άλλων:

Η εξέγερση των βουλευτών του CDU και του FDP εναντίον του ΕΜΣ δεν στερείται μιας κάποιας τραγικότητας. Γιατί οι περισσότεροι από αυτούς ξέρουν ότι στο τέλος, μετά από μερικές καλλωπιστικές διορθώσεις στα δικαιώματα συναπόφασης, θα συμφωνήσουν για να μην απειληθεί σοβαρά το ευρώ. Ωστόσο, οι αντιρρήσεις των βουλευτών είναι σημαντικές. Θέτουν τα σωστά ερωτήματα, έστω και αν οι περισσότεροι απ’ αυτούς δεν έχουν οι ίδιοι τις απαντήσεις.

Ένα από αυτά τα ερωτήματα είναι: Για πόσο ακόμα θα συνεχιστεί αυτή η κατάσταση έκτακτης ανάγκης της ευρω-διάσωσης;…Ο αυξανόμενος σκεπτικισμός δεν σημαίνει πια αχαλίνωτο λαϊκισμό.

Αντιθέτως, με λαϊκισμό ενεργούν όσοι πιστεύουν ότι μπορούν να δώσουν απλές απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά. Ούτε η γρήγορη αναδιάρθρωση του χρέους της Ελλάδας ούτε η επιστροφή στο γερμανικό μάρκο θα αποτελούσαν για τη Γερμανία φθηνές εναλλακτικές λύσεις. Οι βουλευτές θα πρέπει να σκεφτούν καλά ότι τα περισσότερα δικαιώματα συμβαδίζουν με περισσότερες υποχρεώσεις. Και αυτό σημαίνει να ζυγίζονται με σοβαρότητα και χωρίς προκαταλήψεις οι υπάρχουσες εναλλακτικές.

Η Γερμανία χρειάζεται μια δημόσια συζήτηση για την ευρω-διάσωση…Ένας μόνιμος μηχανισμός σαν τον ΕΜΣ, που μπορεί να σταθεροποιήσει χώρες σε κρίση, παραμένει απολύτως απαραίτητος και η προληπτική δράση του δεν πρέπει να αποδυναμωθεί από ενδεχόμενες κοινοβουλευτικές επιφυλάξεις. Αυτό όμως μόνο του δεν φτάνει.

Οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης θα πρέπει να ξανασκεφτούν τις αντιρρήσεις τους για μια περικοπή του χρέους της Ελλάδας – που θα πρέπει να γίνει κατά το δυνατόν οικειοθελώς και με καλό σχεδιασμό, για να μη συμπαρασύρει και την Ιρλανδία και την Πορτογαλία. Αν η γερμανική Βουλή δρομολογήσει αυτή την αλλαγή σκέψης, τότε άξιζε η εξέγερση.