Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της Συνόδου Κορυφής ένα είναι σίγουρο: Οτι τα χαμηλά επιτόκια τα οποία απολαμβάναμε από τη σύσταση της ευρωζώνης μέχρι πρότινος αποτελούν οριστικά παρελθόν. Ανεξάρτητα με το αν θα συμμετέχουν ή όχι οι ιδιώτες (τράπεζες και επενδυτές) στο κόστος διάσωσης μιας χώρας, οι αγορές έχουν πάψει πλέον να θεωρούν ότι το ρίσκο στην ευρωζώνη είναι ενιαίο για όλες τις χώρες που έχουν το ευρώ για νόμισμά τους.
Με την είσοδο της Ελλάδας στην ΟΝΕ, το κόστος δανεισμού, αρχικά για το Δημόσιο και στη συνέχεια για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, υποχώρησε σημαντικά. Είχαμε φθάσει στο σημείο να δανειζόμαστε μόλις 0,2%-0,3% ακριβότερα από τη Γερμανία και φθηνότερα από την Αγγλία και τις ΗΠΑ! Χαμηλά επιτόκια απολάμβαναν (και συνεχίζουν να απολαμβάνουν) και οι ιδιώτες. Για παράδειγμα όσοι πήραν στεγαστικό δάνειο πριν την κρίση πληρώνουν σήμερα δόσεις με επιτόκιο μία μονάδα πάνω από το Euribor, δηλαδή κάτω από 2,5%, όταν το αντίστοιχο δάνειο σήμερα χορηγείται με διπλάσιο επιτόκιο.
Τα χαμηλά επιτόκια, που ήταν αδιανόητα πριν την είσοδο της χώρας στην ευρωζώνη, δεν πρόκειται να τα ξαναδούμε εκτός βεβαίως και αν γίνουμε… Γερμανία. Διότι το φθηνό χρήμα θα είναι πλέον προνόμιο μόνο των ισχυρών χωρών της ευρωζώνης. Οι επενδυτές και γενικότερα οι πιστωτές των περιφερειακών χωρών θεωρούν πλέον ότι η συμμετοχή και μόνο στο κλαμπ του ενιαίου νομίσματος δεν αποτελεί εγγύηση ότι θα πάρουν πίσω στο ακέραιο τα χρήματά τους.
Αλλωστε και το κυοφορούμενο νέο πλαίσιο διάσωσης τωνχωρών που αναγκάζονται να καταφύγουν στην ευρωπαϊκή βοήθεια το οποίο θα προκύψει από τη Σύνοδο Κορυφής (τώρα ή τον προσεχή Μάρτιο) θα προβλέπει διαφορετικά βάρη και υποχρεώσεις για τους πιστωτές της κάθε χώρας. Ως εκ τούτου χώρες με δημοσιονομικά προβλήματα, όπως η Ελλάδα, θα πληρώνουν υψηλότερο επιτόκιο.
Αυτό ήδη φαίνεται στο κόστος δανεισμού των περιφερειακών χωρών που βρίσκονται ακόμα στις αγορές. Η Πορτογαλία π.χ. δανείζεται πλέον με επιτόκιο πάνω από 3% για τρεις μήνες, η Ισπανία πάνω από 5,4% για δέκα χρόνια, επίπεδα που διαμορφώθηκαν μεν μέσα στην κρίση αλλά όπως όλα δείχνουν θα παραμείνουν υψηλά, ιδιαίτερα αν αποφασιστεί _και όλα δείχνουν πως θα αποφασιστεί_ η συμμετοχή των ιδιωτών στο κόστος διάσωσης μιας χώρας της ευρωζώνης.
gpapai@dolnet.gr
