Εσωτερική μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «αθωώνει» τα συμβόλαια παραγώγων χρηματοοικονομικών προϊόντων (Credit Default Swaps – CDS) για την εκτόξευση του κόστους δανεισμού της Ελλάδας στο πρώτο τρίμηνο του 2010. Σημειώνεται ότι την έρευνα αυτή είχαν ζητήσει – με κοινή επιστολή – οι Γ. Παπανδρέου, Αν. Μέρκελ, Ν. Σαρκοζί και Ζ.Κ. Γιούνκερ, για να αποδείξουν ότι η αγορά CDS ασκεί πιέσεις στις χώρες και τις ωθείς προς τη χρεοκοπία.

Σύμφωνα με εσωτερική μελέτη της Κομισιόν, η οποία πραγματοποιήθηκε το Μάιο και αποκαλύφθηκε χθες μετά από αίτημα Ολλανδικής εφημερίδας τα ασφάλιστρα κινδύνου των ελληνικών ομολόγων δεν εκτοξεύθηκαν από κερδοσκόπους , αλλά από την μαζική πώληση ελληνικών ομολόγων και την αύξηση της διαφοράς επιτοκίου (spread) σε σχέση με τα γερμανικά ομόλογα αναφοράς. Η ίδια μελέτη σημειώνει πως καταλυτικό ρόλο στην αύξηση των Credit Default Swaps έπαιξε η επί τα χείρω αναθεώρηση του δημοσιονομικού ελλείμματος, αλλά και η ομοβροντία πιστοληπτικών υποβαθμίσεων από τους οίκους αξιολόγησης.

Τι είναι τα CDS

Πρόκειται για συμβόλαια παραγώγων χρηματοοικονομικών προϊόντων που άρχισαν να χρησιμοποιούνται στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και αποτελούν «ασφάλιστρα» έναντι ομολόγων που εκδίδουν είτε κράτη είτε επιχειρήσεις, τα οποία οι επενδυτές αγοράζουν για να καλυφθούν από τον κίνδυνο χρεοκοπίας του κράτους ή της επιχείρησης. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 ως το 2007 η εν λόγω αγορά διογκώθηκε και η αξία των συναλλαγών (αγορές και πωλήσεις τέτοιων προϊόντων) υπολογίζεται στα 50 τρισ. δολάρια. Η εν λόγω αγορά λειτουργεί χωρίς καμία εποπτεία και με ελάχιστη διαφάνεια. Σε περίπτωση που υπάρχει η υπόνοια ή η εκτίμηση ότι ο εκδότης του ομολόγου θα δυσκολευτεί να το αποπληρώσει, τότε η τιμή του αντίστοιχου ασφαλίστρου (CDS) ανεβαίνει.

Ποιος μπορεί να αγοράσει συμβόλαια CDS

Τα συμβόλαια CDS μπορούν να αγοραστούν από επενδυτές που κατέχουν κάποιο ομόλογο, αλλά μπορούν να αγοραστούν και από επενδυτές που δεν κατέχουν το ομόλογο. Όταν ο αγοραστής δεν κατέχει ομόλογο τότε το CDS ονομάζεται «naked» CDS, δηλαδή «γυμνό». Τα «naked» (ακάλυπτα) CDS έχουν βρεθεί στο επίκεντρο των επικρίσεων το τελευταίο διάστημα. Διότι όποιος αγοράζει το ασφαλιστήριο συμβόλαιο χωρίς να κατέχει ομόλογο είναι σαν να ασφαλίζεται για να προστατευτεί από μια καταστροφή που δεν τον αφορά και από την οποία αν συμβεί θα κερδίσει.

Ποιοι τα αγοράζουν;

Τα αγοράζουν μακροπρόθεσμοι επενδυτές, π.χ. στην περίπτωση των ελληνικών ομολόγων θεσμικοί επενδυτές όπως αμοιβαία κεφάλαια, συνταξιοδοτικά ταμεία, κ.ά. που έχουν αγοράσει τίτλους του ελληνικού Δημοσίου και δεν θέλουν να τους πουλήσουν διότι τότε οι τιμές τους θα καταρρεύσουν και θα ζημιωθούν οι ίδιοι περισσότερο.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ