Oι επικίνδυνες φήμες ότι ενδεχόμενη υπαναχώρηση της καγκελαρίου της Γερμανίας κυρίας Ανγκελα Μέρκελ από τις δεσμεύσεις που ανέλαβε η χώρα της για το τεράστιο πακέτο διάσωσης των 750 δισ. ευρώ ενδεχομένως να οδηγήσει σε διάσπαση το ευρώ και ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν επιθυμεί να συνεχίσει να αγοράζει τα προβληματικά κρατικά ομόλογα, προκάλεσαν την πανικόβλητη φυγή των κεφαλαίων από όλες τις ευρωπαϊκές αξίες. Υστερα από όλα αυτά η ψυχολογία των επενδυτών από το ζενίθ της Δευτέρας βούτηξε στο ναδίρ χθες και δεν άφησε τίποτε όρθιο. Σάρωσε ευρώ, μετοχές και ομόλογα.
Μια εβδομάδα η οποία ξεκίνησε με ξέφρενο ράλι ανακούφισης όταν αποφασίστηκε το δεύτερο μεγαλύτερο πακέτο διάσωσης ύστερα εκείνο που είχε αποφασιστεί από τους ηγέτες του G20 προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο σεισμός που προκάλεσε η χρεοκοπία της Lehman Βrothers, αλλά έκλεισε με γενικό ξεπούλημα. Το ευρώ βούλιαξε χθες στα 1,2359 δολάρια, επίπεδα τα οποία ήταν τα χαμηλότερα από τον Νοέμβριο του 2008, δηλαδή μετά την πτώχευση της τέταρτης μεγαλύτερης επενδυτικής τράπεζας της Wall Street, της Lehman. Κλυδωνίστηκαν τα χρηματιστήρια της Ευρώπης και τελικά έκλεισαν με πολύ υψηλές ζημιές άνω του 3%. Το Λονδίνο και η Φραγκφούρτη έπεσαν 3,14% και 3,12%, το Παρίσι βούτηξε 4,59% και τα χρηματιστήρια της Μαδρίτης, της Λισαβόνας και του Μιλάνου έχασαν το 6,64%, το 3,97% και το 5,26% της αξία τους χθες. Ο πανικός πέρασε και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, όπου στη Wall Street ο δείκτης Dow Jones σημείωνε απώλειες 2% και ο δείκτης Νasdaq 2,50% περίπου δύο ώρες πριν από το κλείσιμο των χθεσινών συναλλαγών. Η πανικόβλητη χθεσινή αντίδραση των επενδυτών αποδίδεται στο ότι φαίνεται να πιστεύουν πως έχουν πλέον ξεφύγει από τον έλεγχο οι οικονομικοί κίνδυνοι στην Ευρώπη και συνεπώς η ζώνη του ευρώ δεν θα αντέξει και θα οδηγηθεί σε διάσπαση. Ο εφιάλτης της διάσπασης πήρε νέες διαστάσεις από ένα δημοσίευμα της έγκυρης ισπανικής εφημερίδας «Εl Ρais» ότι ο πρόεδρος της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί είχε απειλήσει το περασμένο Σαββατοκύριακο ότι θα αποσύρει τη χώρα του από την Οικονομική και Νομισματική Ενωση, δηλαδή από το ευρώ, αν δεν εγκριθεί η βοήθεια διάσωσης των υπερχρεωμένων περιφερειακών χωρών της ευρωζώνης. Η απειλή αυτή λέγεται ότι εξανάγκασε την κυρία Μέρκελ να συμφωνήσει στο πακέτο των 750 δισ. ευρώ.
Τη χαριστική βολή στον χθεσινό πανικό όμως έδωσαν οι φήμες ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα σταματήσει να αγοράζει τα κρατικά ομόλογα τα οποία βρέθηκαν στη δίνητου κυκλώνα. Λέγεται ότι στους κόλπους της ΕΚΤ υπάρχει σφοδρή αντίδραση για την απόφαση της Κεντρικής Τράπεζας να αγοράσει κρατικούς τίτλους. Χαρακτηριστικά λέγεται ότι η ΕΚΤ με την απόφαση της αυτή διέβη την κόκκινη γραμμή, διότι η κίνηση αυτή αποτελεί το κύριο βήμα για το επόμενο της ανορθόδοξης πολιτικής της ποσοτικής χαλάρωσης (quantitative easing), όπως αποκαλείται η αγορά των κρατικών τίτλων. Και τούτο διότι είναι τεράστιες οι ποσότητες χρέους τις οποίες πρέπει να αγοράσει η ΕΚΤ προκείμενου να αποτρέψει τον κίνδυνο να σκάσουν οι αγορές ομολόγων των ασθενών οικονομιών της ευρωζώνης και κυρίως της χώρας μας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας. Οι οικονομολόγοι, εκτιμώντας ότι θα πρέπει η Κεντρική Τράπεζα να αγοράσει κρατικά ομόλογα αξίας τουλάχιστον 300 δισ. ευρώ, υποστηρίζουν ότι η κίνηση αυτή αναπόφευκτα θα οδηγήσει στην ποσοτική χαλάρωση. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ Ζαν-Κλοντ Τρισέ ωστόσο έχει δηλώσει ότι τις αγορές των άρρωστων κρατικών ομολόγων θα τις χρηματοδοτήσει όχι με την εκτύπωση νέου χρήματος αλλά με την έκδοση βραχυπρόθεσμου χρέους. Δηλαδή θα αποστειρώσει (sterilise) την αγορά και συνεπώς δεν θα υπάρξει ανάλογη αύξηση της νομισματικής κυκλοφορίας.
