ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ, ΜΑΪΟΣ. Την άμεση εκταμίευση των 110 δισ. ευρώ στην Ελλάδα, αλλά και τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού που θα στηρίξει όλες τις ασθενείς οικονομίες της Ευρώπης και θα κηρύξει τον πόλεμο στους κερδοσκόπους, στα hedge funds και στους διεθνείς οίκους αξιολόγησης αποφάσισαν χθες οι ηγέτες των χωρών της ευρωζώνης. Επειτα από ένα δείπνο που διήρκεσε πέντε ώρες, με έντονες παρασκηνιακές διαβουλεύσεις, οι ευρωπαίοι ηγέτες αποφάσισαν να συνεδριάσουν σήμερα το απόγευμα οι υπουργοί Οικονομικών και των 27 χωρών της ΕΕ, έτσι ώστε να υπάρξει ένα άμεσο και συντονισμένο μήνυμα αποφασιστικότητας της Ενωσης, προτού ανοίξουν ξανά αύριο οι αγορές και συνεχιστούν οι ομαδικές επιθέσεις κατά του ευρώ. Βλέποντας τις αγορές να «ποντάρουν» καθ΄ όλη τη διάρκεια της περασμένης εβδομάδας στο ενδεχόμενο πτώχευσης όχι πλέον μόνο της Ελλάδας, αλλά και της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, της Ιταλίας και- γιατί όχι;- της Ιρλανδίας και της Βρετανίας, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των 16 χωρών της ζώνης του ευρώ δήλωσαν προχθές αποφασισμένοι αφενός μεν να θέσουν τάξη στα του οίκου τους ενισχύοντας τη δημοσιονομική πειθαρχία, αφετέρου δε να θέσουν ένα τέλος στα κερδοσκοπικά παιχνίδια περιορίζοντας με σειρά νομοθετικών ρυθμίσεων τις δυνατότητες ανάπτυξής τους.
Το γεγονός ότι δεν ήταν πλέον μόνο η Ελλάδα στη δίνη του κυκλώνα, αλλά επί της ουσίας η νομισματική ένωση της Ευρώπης, δηλαδή το ευρώ, ανάγκασε τους ευρωπαίους ηγέτες να θέσουν τέλος στις αμφίσημες δηλώσεις και στις παλινωδίες που τόσο ταλάνισαν την ελληνική οικονομία και να δηλώσουν έτοιμοι να προχωρήσουν στη δημιουργία ενός σταθερού και μόνιμου συστήματος διαχείρισης των κρίσεων.
Ειδικότερα, συμφώνησαν στη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού ο οποίος θα δραστηριοποιείται με ταχύτητα, όταν μια χώρα του ευρώ αντιμετωπίζει ανυπέρβλητα οικονομικά προβλήματα, και θα περιορίζει στο ελάχιστο τα κερδοσκοπικά παιχνίδια. Το σύστημα αυτό, μέσω ενός πλέγματος συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας με τις κεντρικές τράπεζες των χωρών του ευρώ, θα ενεργοποιείται υπό αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις όταν μια χώρα του ευρώ βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Ωστόσο, επειδή την Παρασκευή το βράδυ δεν ήταν δυνατό να συμφωνηθούν όλες οι πτυχές του μηχανισμού, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ζώνης του ευρώ αποφάσισαν τη σύγκληση ενός έκτακτου Συμβουλίου των υπουργών Οικονομίας της ΕΕ σήμερα το απόγευμα στις Βρυξέλλες.
Ως προς την αντιμετώπιση των κερδοσκοπικών παιχνιδιών, στο στόχαστρο των κυβερνήσεων της ζώνης του ευρώ τίθενται εφεξής οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης, τα επενδυτικά κεφάλαια υψηλού κινδύνου και οι τράπεζες.
Σε ό,τι αφορά τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης θα τεθούν κανόνες διαφάνειας, αφού οι περισσότεροι εξ αυτών δεν αποκαλύπτουν πλήρως τις μεθοδολογίες βάσει των οποίων αξιολογούν κράτη, επιχειρήσεις και οργανισμούς. Κατά κάποιο τρόπο επιμένουν να λειτουργούν όπως ορισμένοι καλοί οδηγοί εστιατορίων, οι οποίοι συνήθως αρνούνται να δημοσιοποιήσουν βάσει ποιων κριτηρίων επιλέγουν τα εστιατόρια που προτείνουν. Λαμβανομένου όμως υπόψη του ότι τα «μαγειρέματα» των τελευταίων ετών από τους οίκους αυτούς έφεραν την παγκόσμια οικονομία σε κρίσεις που κατά πολλούς δεν ήταν αναπόφευκτες, έχει ωριμάσει πλέον η ιδέα της δημιουργίας ενός κοινά αποδεκτού πλαισίου που θα ορίζει τον τρόπο λειτουργίας τους. Η ιδέα της δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού οίκου αξιολογήσεων, στον οποίο θα μπορεί να στηρίζεται και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, είναι ασφαλώς μεταξύ των θεμάτων που θα συζητηθούν σήμερα στις Βρυξέλλες.
Ως προς τα κερδοσκοπικά κεφάλαια υψηλού κινδύνου έχει επίσης ωριμάσει η ιδέα ότι δεν μπορούν να δρουν ανεξέλεγκτα και ότι θα πρέπει να έχουν την ίδια διαφάνεια, ως προς τις επενδύσεις και τους στόχους τους, με αυτήν που έχουν οι εισηγμένες στα χρηματιστήρια επιχειρήσεις.
Ο ελληνικός μονόδρομος
Οι ιθύνοντες της ζώνης του ευρώ δήλωσαν έτοιμοι να ακολουθήσουν- άλλοι λιγότεροι και άλλοι περισσότερο- τον δρόμο της Ελλάδας,δηλαδή να εφαρμόσουν όλα τα αναγκαία περιοριστικά μέτρα που θα οδηγήσουν στη δραστική μείωση των χρεών και των ελλειμμάτων τους,το ύψος των οποίων κατά κοινή ομολογία βρίσκεται πλέον σε εξαιρετικά ανησυχητικά επίπεδα.Σε επίπεδα που επιτρέπουν τη διατύπωση αμφιβολιών ως προς τις μελλοντικές δυνατότητες πολλών κρατών της ζώνης του ευρώ να είναι εντάξει προς τις διεθνείς και εσωτερικές οικονομικές υποχρεώσεις τους.