Βόμβα στα θεμέλια του ασφαλιστικού συστήματος αποτελεί το οξυμένο δημογραφικό πρόβλημα της χώρας, το οποίο ενδέχεται να ακυρώσει οποιαδήποτε προσπάθεια επίλυσης του Ασφαλιστικού με σκληρά μέτρα για ασφαλισμένους και συνταξιούχους. Σε πέντε χρόνια, δηλαδή το 2015, το εργατικό δυναμικό της χώρας θα παρουσιάζει συνεχή συρρίκνωση, η οποία σταδιακά θα οδηγήσει ως το 2050 στην εξίσωση του αριθμού των ασφαλισμένων-εργαζομένων με τον αριθμό των συνταξιούχων. Κάτι τέτοιο θα σημάνει το τέλος του ασφαλιστικού συστήματος με τη μορφή που έχει σήμερα.
Οι δυσοίωνες αυτές διαπιστώσεις περιλαμβάνονται σε έρευνα του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), η οποία κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και αναλύει τις επιπτώσεις στην οικονομία και ειδικότερα στο ασφαλιστικό σύστημα από τη γήρανση του πληθυσμού και την υπογεννητικότητα που μαστίζουν τη χώρα μας.
Οι μετανάστες
Σύμφωνα με την έρευνα, η «τονωτική ένεση» που δέχθηκε η χώρα μας με την αθρόα εισροή μεταναστών τα τελευταία χρόνια δεν στάθηκε ικανή να αναστρέψει την αρνητική κατάσταση στο δημογραφικό πρόβλημα. Τα στοιχεία του ΚΕΠΕ δείχνουν ότι η συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού από το 2015 είναι αναπόφευκτη. Η τάση αυτή δεν αναστρέφεται ακόμη και αν η χώρα μας συνεχίσει να δέχεται μεγάλο αριθμό μεταναστών, αλλά ούτε και με την αύξηση του ποσοστού συμμετοχής των Ελλήνων στο εργατικό δυναμικό της χώρας, που σήμερα φτάνει το 61%.
Το εφιαλτικό σενάριο κατάρρευσης του ασφαλιστικού συστήματος προβλέπει ότι το 2050 ένας εργαζόμενος θα αντιστοιχεί σε έναν συνταξιούχο, όταν η υγιής οικονομικά σχέση είναι τέσσερις εργαζόμενοι προς έναν συνταξιούχο. Στην περίπτωση που η εξέλιξη αυτή πραγματοποιηθεί, είναι προφανές ότι οι εισφορές των εργαζομένων δεν θα μπορούν να υποστηρίξουν οικονομικά τις παροχές των συνταξιούχων, με αποτέλεσμα το σύστημα να καταρρεύσει.
Η Εκθεση «Οικονομική και Δημογραφική Βιωσιμότητα του Κοινωνικοασφαλιστικού Συστήματος», την οποία υπογράφουν τρεις ερευνητές του ΚΕΠΕ, ο κ. Λ. Αθανασίου και οι κυρίες Φανή Ζερβού και Αγαπούλα Κώτση, παρουσιάστηκε σε χθεσινή εκδήλωση από τον επίκουρο καθηγητή του Πανεπιστημίου Πειραιώς κ. Π. Τήνιο , ο οποίος επεσήμανε ότι «οι μετανάστες και η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας δεν επαρκούν για την επίλυση του σοβαρού αυτού προβλήματος».
Υπογεννητικότητα
Ως κεντρική αιτία του δημογραφικού προβλήματος περιγράφεται στην έρευνα η παρατεινόμενη επί δεκαετίες υπογεννητικότητα του ελληνικού πληθυσμού, η οποία «δεν στάθηκε δυνατό να αναπληρωθεί από τη μεγάλη μεταναστευτική εισροή της περιόδου 1991-2001». Η αυξημένη εισροή μεταναστών δεν μπορεί να αναπληρώσει το δυνητικό έλλειμμα εργατικού δυναμικού, σημειώνουν οι συντάκτες της έρευνας, προσθέτοντας ακόμη ότι «η μεταναστευτική εργασία δεν αποτελεί πλήρες υποκατάστατο του εγχώριου εργατικού δυναμικού».
Τέλος, αναφέρονται στην ανεπάρκεια των παρεμβάσεων στο Ασφαλιστικό κατά τις τελευταίες δεκαετίες, υπογραμμίζοντας ότι οι παρεμβάσεις αυτές μπορεί να περιόρισαν τις ανισότητες και τον ρυθμό αύξησης των δαπανών, ωστόσο δεν στάθηκαν ικανές να αντιμετωπίσουν την πολυπλοκότητα του ασφαλιστικού προβλήματος.
