Την απαισιοδοξία του ότι οι κυβερνήσεις θα αποδειχθούν ανίκανες να αποτρέψουν τις χειρότερες των επιπτώσεων της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης εξέφρασε την Κυριακή, μιλώντας στη Στοκχόλμη ο τιμηθείς με το Βραβείο Νομπέλ Οικονομίας Πολ Κρούγκμαν. Ο καθηγητής του Πρίνστον και αρθρογράφος των «Νew Υork Τimes», ο οποίος μετέβη στη σουηδική πρωτεύουσα για να παραλάβει το βραβείο, επαίνεσε την επιλογή του νεοεκλεγέντος προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα να διορίσει τον Τίμοθι Τζέιτνερ υπουργό Οικονομικών της κυβέρνησής του. Διαπρύσιος τιμητής της διακυβέρνησης Μπους, ο αμερικανός νομπελίστας πρόσθεσε ωστόσο ότι ο Τζέιτνερ έχει ένα πολύ δύσκολο έργο να επιτελέσει. Και στο τέλος δεν απέκλεισε κατάρρευση της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας στο… σύνολό της!
«Είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρει κανείς έναν απλό μηχανισμό διάσωσης της παγκόσμιας οικονομίας.Η ταχύτητα με την οποία επιδεινώνεται η κατάσταση είναι τόσο μεγάλη που τα μέτρα διάσωσης δεν μπορούν να αποδώσουν καρπούς…Ανησυχώ σφόδρα για το πού θα φθάσουμε την επόμενη χρονιά» δήλωσε ο Κρούγκμαν σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε. Ο Κρούγκμαν είχε κατά το παρελθόν εκφράσει την ανησυχία του για τις επιπτώσεις που θα είχε ενδεχόμενο σκάσιμο της φούσκας των ακινήτων στις ΗΠΑ. Ωστόσο, δεν είχε προβλέψει το βάθος και την έκταση του προβλήματος, όπως αυτά αποκαλύφθηκαν τους τελευταίους μήνες. Μετά τη βράβευσή του ο νομπελίστας έκανε μάλιστα την αυτοκριτική του για αυτό: «Εκείνο το οποίο δεν κατάφερα να προβλέψω ήταν η τεράστια ανάμιξη του παραδοσιακού τραπεζικού συστήματος, που είναι καλά προστατευμένο, με ένα παράλληλο τραπεζικό σύστημα το οποίο εν τέλει κατέληξε να λειτουργεί ως αντικαταστάτης του παραδοσιακού συστήματος. Πρόκειται για έναν αριθμό χρηματοοικονομικών θεσμών που λειτουργούν ως de facto τράπεζες αλλά δεν υπόκεινται στους ελέγχους που υπόκεινται οι τράπεζες».
Σε ό,τι αφορά τη συνταγή που θα επαναφέρει την ισορροπία στο σύστημα, ο Κρούγκμαν πιστεύει ότι πρέπει να έχει κεντρικό άξονα το κράτος. «Η Ιστορία δείχνει ότι οι κυβερνητικές δαπάνες αποτελούν το εργαλείο για την αντιμετώπιση της κρίσης» είπε χαρακτηριστικά ο νομπελίστας, αναφερόμενος σε δύο μείζονα γεγονότα, στη Μεγάλη Υφεση της δεκαετίας του 1930 και στον πιο πρόσφατο αποπληθωρισμό της Ιαπωνίας. «Η εμπειρία της Ιαπωνίας κατά τη δεκαετία του 1990 μάς έδειξε ότι οι κυβερνητικές επενδύσεις ίσως να μην αποτελούν ένα γιατρικό με διάρκεια,αλλά μπορούν να ανακουφίσουν σημαντικά τις αποπληθωριστικές και αντιαναπτυξιακές πιέσεις σε μια οικονομία» επισήμανε ο Κρούγκμαν. Και κατ΄ αντιδιαστολή πρόσθεσε ότι «ο ιδιωτικός τομέας στη συγκεκριμένη συγκυρία δεν μπορεί να στηρίξει ούτε τον εαυτό του».
Ερωτηθείς σχετικά ο διάσημος οικονομολόγος, εξέφρασε την αμφιβολία του για τη δυνατότητα επιβίωσης που έχουν μακροπρόθεσμα οι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες του Ντιτρόιτ General Μotors, Ford και Chrysler. Το Κογκρέσο και ο Λευκός Οίκος συμφώνησαν σε ένα σχέδιο διάσωσης των τριών επιχειρήσεων, ωστόσο ο Κρούγκμαν φοβάται ότι τα αποτελέσματα θα είναι προσωρινά. «Στο τέλος αυτές οι εταιρείες ίσως εξαφανιστούν από τον χάρτη» είπε χαρακτηριστικά. Τέλος ο Κρούγκμαν, ο οποίος θα παραλάβει σήμερα το Νομπέλ, αποκάλυψε ότι δεν έχει ακόμη αποφασίσει τι θα κάνει τις 10 εκατ. σουηδικές κορόνες (1,2 εκατ. δολάρια) που συνοδεύουν το βραβείο. Χαριτολογώντας μάλιστα, είπε ότι το πιο εύστοχο συγχαρητήριο ηλεκτρονικό μήνυμα που έλαβε για τη βράβευσή του έγραφε: «Συγχαρητήρια. Ελπίζω ώσπου να εισπράξεις τα χρήματα να έχει μείνει κάποια τράπεζα για να τα καταθέσεις»!
