«Πολύ φτωχή» θεωρείται μια οικογένεια που το μηνιαίο κατά κεφαλήν εισόδημά της είναι μικρότερο των 23 ευρώ και γι΄ αυτό λαμβάνει και ένα έξτρα επίδομα ύψους 23,7 ευρώ, ανεξαρτήτως του αν έχει ή όχι παιδιά
« Χ ωρίς τα χρήματα αυτάο μήνας θα περνούσε δύσκολα…» λέει η 46χρονη Μαρία, η οποία είναι άνεργη. «Για μένα είναι μια απαραίτητη βοήθεια» σημειώνει η 43χρονη Σάντρα, η οποία εργάζεται ως μοδίστρα. «Χάρη σε αυτά τα λεφτά τα παιδιά μου μπορούν να σπουδάσουν» αναφέρει η 45χρονη Σοκόρο.
Τρεις πάμπτωχες βραζιλιάνες μητέρες έχουν μόνο καλά λόγια να πουν για τη μεγαλύτερη κοινωνική επιτυχία της κυβέρνησης Λούλα, το οικογενειακό επίδομα (bolsa familia- κατά λέξη, το «πουγκί της οικογένειας»), το οποίο δίνεται σε άπορες οικογένειες υπό δύο απλούς όρους: να στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο και να τους κάνουν τα εμβόλιά τους.
Το μέτρο ετέθη σε εφαρμογή το 2003. Το ποσό του επιδόματος μοιάζει ελάχιστο με τα μέτρα του δυτικού κόσμου, ωστόσο για τη Βραζιλία είναι υπολογίσιμο. Κυμαίνεται ανάλογα με τα εισοδήματα της κάθε οικογένειας και τον αριθμό των παιδιών της.
«Πολύ φτωχή» θεωρείται μια οικογένεια που το μηνιαίο κατά κεφαλήν εισόδημά της είναι μικρότερο των 23 ευρώ και γι΄ αυτό λαμβάνει και ένα έξτρα επίδομα ύψους 23,7 ευρώ, ανεξαρτήτως του αν έχει ή όχι παιδιά. Μια «φτωχή» οικογένεια, το κατά κεφαλήν εισόδημα της οποίας κυμαίνεται από 23 ως 46 ευρώ, δεν λαμβάνει το έξτρα επίδομα.
Και οι δύο τύποι οικογενειών πάντως λαμβάνουν 8 ευρώ για κάθε παιδί κάτω των 15 ετών που πηγαίνει σχολείο- οι δικαιούχοι μπορεί να είναι ως τρεις – και 12 ευρώ για κάθε έφηβο μαθητή κάτω των 17 ετών- οι δικαιούχοι μπορεί να είναι ως δύο. Ετσι, λοιπόν, μια «φτωχή» οικογένεια μπορεί να λάβει ως 46 ευρώ τον μήνα ενώ μια «πολύ φτωχή» οικογένεια ως και 70 ευρώ. Ο κόσμος που ωφελείται είναι πολύς: συνολικά 46 εκατομμύρια άνθρωποι (δηλαδή, ένας Βραζιλιανός στους τέσσερις!) που ανήκουν σε 12 εκατ. οικογένειες λαμβάνουν το οικογενειακό επίδομα.
Και επειδή «οι γυναίκες κρατάνε τα σπίτια», τα χρήματα αποδίδονται κατά προτίμηση στη μητέρα της οικογένειας, η οποία λαμβάνει επίσης έναν λογαριασμό και μια χρεωστική κάρτα που εκδίδει η κρατική τράπεζα Caixa Εconomica Federal, η δεύτερη μεγαλύτερη της Βραζιλίας. Αυτή η άμεση απόδοση των χρημάτων μειώνει την πιθανότητα διαφθοράς και πελατειακών σχέσεων. Ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λούλα ντα Σίλβα έχει ξεκαθαρίσει και δημοσίως ότι έχει περισσότερη εμπιστοσύνη στις γυναίκες απ΄ ό,τι στους άνδρες για τη διαχείριση αυτού του επιδόματος. «Ενας άνδρας» εξηγεί «μπορεί να σταματήσει σε ένα μπαρ και να ξοδέψει τα χρήματα για να πιει.Μια γυναίκα δίνει προτεραιότητα στα παιδιά της».
Το «πουγκί της οικογένειας» είναι το πρώτο κοινωνικό πρόγραμμα που προκύπτει από τη στενή συνεργασία μεταξύ των τριών επιπέδων εξουσίας 
Τα χρήματα αυτά βοηθούν στην καταπολέμηση της φτώχειας και στη μείωση των ανισοτήτων, ενώ βελτιώνουν την καθημερινή ζωή εκατομμυρίων Βραζιλιανών προτού αλλάξει το μέλλον των νεοτέρων δίνοντάς τους τη δυνατότητα να μορφωθούν σε τέτοιον βαθμό ώστε να τους ανοιχθεί ένας επαγγελματικός ορίζοντας.
Η αναλογία των φτωχών μειώθηκε από το 34% το 2003 στο 25% το 2006, ενώ κατά την ίδια περίοδο μειώθηκαν σημαντικά και οι κοινωνικές ανισότητες. Η βελτίωση χάρη σε αυτό το πρόγραμμα της ζωής ενός μέρους του λαϊκού εκλογικού σώματος επέτρεψε στον πρόεδρο Λούλα να επανεκλεγεί εύκολα το 2006 και να αυξήσει τη δημοφιλία του στο 65%.
Η βραζιλιανική κυβέρνηση επιθυμεί να κάνει το οικογενειακό επίδομα ένα μέσο μεταξύ άλλων για την κοινωνική ένταξη, η οποία θα ενθαρρύνει τα δάνεια και την αποταμίευση, την επένδυση και την αναζήτηση εργασίας. Η κάρτα της Caixa επιτρέπει, π.χ., να αποκτούν μια μικροπίστωση, μια πρακτική που είναι ακόμη πολύ λίγο διαδεδομένη στη Βραζιλία.
Το οικογενειακό επίδομα αυξάνει την πρόσβαση στην εκπαίδευση, το καλύτερο όπλοτόσο στη Βραζιλία όσο και αλλού στον κόσμο – ενάντια στη φτώχεια. Πρόκειται για έναν τομέα στον οποίο σημειώνεται αργή πρόοδος. Σύμφωνα με μια πρόσφατη δημοσκόπηση, το δικαίωμα στην εκπαίδευση για όλους έρχεται έβδομο στις προτεραιότητες των βραζιλιάνων πολιτών, μετά την εργασία, την υγεία, την ασφάλεια, την καταπολέμηση των ναρκωτικών και της διαφθοράς, καθώς και την πείνα.
Οπως σημειώνει ο βραζιλιάνος οικονομολόγος Μαρσέλο Νέρι, το οικογενειακό επίδομα έχει μια συμβολική αξία: καταδεικνύει πώς μια αριστερή κυβέρνηση προσπαθεί να βγάλει τον λαό από τη φτώχεια παρακινώντας τον να ενταχθεί στην αγορά. Χορηγεί στο πρόγραμμα αυτό ένα μικρό ποσό της τάξεως του 0,8% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος. «Είναι αυτό που θα χαρακτηρίζαμε, υπό άλλες συνθήκες, μια επιστροφή στην επένδυση,μόνο που εδώ επένδυση είναι οι ίδιοι οι βραζιλιάνοι πολίτες» καταλήγει ο κ. Νέρι.
