ΛΟΝΔΙΝΟ

Ενα ιδιαίτερα φιλόδοξο σχέδιο εκπονεί μια ομάδα πρωτοπόρων αρχιτεκτόνων και μηχανικών. Το σχέδιο φέρει το χαρακτηριστικό όνομα «Sahara Forest Ρroject» (Σχέδιο Δασών Σαχάρα) και προβλέπει τη δημιουργία γιγαντιαίων θερμοκηπίων μέσα σε ερήμους στα οποία θα καλλιεργούνται διαφόρων ειδών προϊόντα, θα δημιουργείται πόσιμο νερό ενώ θα παράγεται ενέργεια. Το σχέδιο βασίζεται στη δημιουργία θερμοκηπίων τα οποία θα λειτουργούν με την τεχνολογία CSΡ (concentrated solar power). Η τεχνολογία αφορά τα λεγόμενα «συγκεντρωτικά κάτοπτρα», δηλαδή καθρέφτες που συγκεντρώνουν την ηλιακή ενέργεια και τη μετατρέπουν σε ηλεκτρική και θερμική.

Σύμφωνα με τους εμπνευστές του σχεδίου τα θερμοκήπια αυτά θα αποτελέσουν τεράστιες πράσινες οάσεις μέσα στις ερήμους και το πιο σημαντικό είναι ότι δεν είναι απαραίτητη η χρήση φρέσκου νερού, το οποίο σπανίζει στις ερήμους. Τα κάτοπτρα θα παρέχουν την απαραίτητη ενέργεια για να λειτουργεί το σύστημα που θα εξατμίζει θαλασσινό νερό δροσίζοντας έτσι τον αέρα στο θερμοκήπιο ενώ παράλληλα θα παράγεται καθαρό νερό επιτρέποντας έτσι στις καλλιέργειες να αναπτυχθούν φυσιολογικά.

«Τα φυτά χρειάζονται φως και θερμότητα για να αναπτυχθούν αλλά μπορούν να αντέξουν τη θερμότητα μέχρι ενός σημείου.Με τη λειτουργία του συστήματος επιτυγχάνεται η μείωση της θερμοκρασίας αλλά και η δημιουργία της απαραίτητης υγρασίας για την ανάπτυξη των καλλιεργειών» δηλώνει στον «Guardian» ο Τσάρλι Πάτον, μέλος της ομάδας και εφευρέτης του συστήματος εξάτμισης του θαλασσινού νερού. Το σύστημα σε πρώτη φάση μειώνει τη θερμοκρασία στο εσωτερικό του θερμοκηπίου κατά 15 βαθμούς Κελσίου από τη θερμοκρασία που υπάρχει έξω από αυτό. Αφού ρίξουν τη θερμοκρασία οι υδρατμοί στη συνέχεια συμπυκνώνονται και μετατρέπονται σε φρέσκο νερό με το οποίο ποτίζονται οι καλλιέργειες και καθαρίζονται οι ηλιακοί καθρέφτες.

Επιπλέον τα θερμοκήπια αυτά είναι και οικολογικά αφού χρησιμοποιώντας θαλασσινό νερό δεν εξαντλούν τις φυσικές πηγές του εδάφους. Για παράδειγμα, στην Ισπανία στην περιοχή της Αλμερίας έχουν κατασκευαστεί συμβατικά θερμοκήπια για την καλλιέργεια λαχανικών τα οποία καλύπτουν έκταση 400 χιλιάδων στρεμμάτων. Για να ποτιστούν όλα αυτά τα θερμοκήπια χρησιμοποιείται κάθε διαθέσιμη υδάτινη πηγή ενώ γίνονται συνεχώς γεωτρήσεις με αποτέλεσμα οι καλλιεργητές να παίρνουν από το έδαφος πέντε φορές περισσότερο νερό από όσο εισέρχεται σε αυτό. Οπως αναφέρουν οι ειδικοί, η Ισπανία στην κυριολεξία αποστραγγίζεται!

Σύμφωνα με τους συντελεστές του Sahara Forest Ρroject στα θερμοκήπιά τους μπορούν να καλλιεργηθούν όλα τα είδη λαχανικών. Στις δοκιμές που έχουν πραγματοποιηθεί έχουν αναπτυχθεί χωρίς κανένα πρόβλημα μαρούλια, αγγούρια, τομάτες και πιπεριές. Μάλιστα, σε αυτές τις δοκιμές το σύστημα εξάτμισης παράγει πέντε φορές μεγαλύτερες ποσότητες φρέσκου νερού από όσες απαιτούνται για το πότισμα των καλλιεργειών και έτσι το επιπλέον νερό θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε διάφορες εφαρμογές και χρήσεις έξω από τα θερμοκήπια. Το επιπλέον νερό θα μπορούσε, για παράδειγμα, να χρησιμοποιηθεί για να καλλιεργηθούν φυτά που είναι ανθεκτικά στις σκληρές συνθήκες της ερήμου. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι γύρω από τα θερμοκήπια θα μπορούσαν να καλλιεργηθούν ενεργειακά φυτά (π.χ. γιατρόφα) που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή βιοκαυσίμων.

Το ενδιαφέρον γύρω από το προτεινόμενο σχέδιο αυξάνεται συνεχώς επειδή το κόστος δημιουργίας αυτών των θερμοκηπίων δεν είναι ιδιαίτερα υψηλό και σίγουρα καθόλου απαγορευτικό για να επενδύσουν σε αυτή τη νέα τεχνολογία χώρες που βρίσκονται μέσα ή γύρω από ερήμους. Για τη δημιουργία ενός θερμοκηπίου συνολικής έκτασης 200 στρεμμάτων και καθρεφτών που θα παράγουν 10 ΜW ηλεκτρικής ενέργειας απαιτούνται 80 εκατομμύρια ευρώ. Μάλιστα, οι υπεύθυνοι του σχεδίου αναφέρουν ότι έχει εκδηλωθεί ήδη ενδιαφέρον από πολλές χώρες της Μέσης Ανατολής.