Χριστίνα Πουλίτση: «Δεν θέλω να είμαι η επόμενη σοπράνο που θα εξαφανιστεί»

Είναι διαρκώς με μια βαλίτσα στο χέρι. Και με το σπαρτίτο του «Μαγικού αυλού» στο άλλο. Ως Βασίλισσα της Νύχτας, με τον πιο ονομαστό ρόλο της όπερας του Μότσαρτ και έναν από τους απαιτητικότερους ρόλους του διεθνούς ρεπερτορίου, η Χριστίνα Πουλίτση κάνει το ένα ντεμπούτο μετά το άλλο σε σημαντικά θέατρα. Εμπλουτίζοντας, την ίδια στιγμή, το ρεπερτόριό της και με νέους ρόλους, όπως αυτόν της «Λουτσία ντι Λαμμερμούρ» του Ντονιτσέτι που θα ερμηνεύσει για πρώτη φορά στην Εθνική Λυρική Σκηνή στις 14 Μαρτίου. Λίγο αργότερα, στις 31 Μαρτίου, πάλι στη Λυρική, θα ξαναβρεί τη Βασίλισσα της Νύχτας σε μια νέα για την Ελλάδα παραγωγή του «Μαγικού αυλού». Και μετά, τη βαλίτσα της και δρόμο, για κάποιο άλλο θέατρο, σε κάποια άλλη γωνιά του κόσμου. «Μου αρέσουν όμως πολύ τα ταξίδια» λέει, «από παιδί τα αγαπούσα».

«Εχω κουραστεί λίγο. Πέρυσι δυο-τρεις φορές την εβδομάδα έμπαινα στο αεροπλάνο. Εφέτος προσπάθησα να έχω μία πτήση ανά δύο εβδομάδες. Αλλιώς, εξαντλείσαι και δεν απολαμβάνεις ούτε το ταξίδι ούτε το τραγούδι».

«Δεν μπορείς να έχεις τη ζωή που έχει όποιος εργάζεται σε ένα γραφείο. Αν οργανωθείς, όμως, τα καταφέρνεις».

«Ναι, παντρεύτηκα το καλοκαίρι που μας πέρασε».

«Θεωρώ ότι με την οργάνωση και με τη θετική σκέψη μπορούν όλα να γίνουν. Ηθελα πάντα να κάνω καριέρα, ήταν το όνειρό μου που τώρα γίνεται πραγματικότητα. Από μικρή όμως ήθελα και να κάνω παιδιά. Θεωρώ πως αυτό, ο συνδυασμός επαγγέλματος και οικογένειας, θα φέρει στη ζωή μου την ισορροπία. Ξέρετε κάτι, όσο φιλόδοξη και αν είμαι, και όσο και αν αγαπώ τη δουλειά μου (γιατί την αγαπώ πάρα πολύ!) δεν ξεχνώ πως η ζωή είναι απρόβλεπτη. Και ότι επαγγελματικά μπορεί τη μία μέρα να βρεθείς στην κορυφή και την άλλη να έχεις εξαφανιστεί. Γι’ αυτό δεν συμφωνώ με τους καλλιτέχνες που αφιερώνουν όλη τη ζωή τους στη δουλειά. Είναι σημαντικό να σε περιμένουν οι δικοί σου στο σπίτι. Θεωρώ πως πρέπει να δίνεσαι όσο πρέπει, εκεί που πρέπει».

«Είμαι πειθαρχημένος άνθρωπος».

«Κάνω πολύ γιόγκα».

«Δεν φαντάζεστε πόσο! Την ξεκίνησα γι’ αυτόν τον λόγο, ώστε όταν έχω παραστάσεις να μπορώ να βγαίνω πάνω από το άγχος μου. Με έχει, μάλιστα, βοηθήσει πολύ και στο τραγούδι».

«Επειδή με έχει βοηθήσει να κατανοήσω καλύτερα το σώμα μου και τη λειτουργία του».

«Ούτε κολορατούρες είχα ούτε ιδιαίτερα καλές ψηλές νότες. Οταν βρέθηκα με την Υποτροφία Μαρία Κάλλας στο Βερολίνο, η εκεί δασκάλα μου αποφάσισε ότι αυτό είναι το ρεπερτόριό μου. Δούλεψα μαζί της πολύ σκληρά και ξαφνικά άνοιξε μια μαγική πόρτα πίσω από την οποία κρύβονταν όλες οι ψηλές νότες!».

«Αυτός ο ρόλος έγινε το διαβατήριό μου για όλα σχεδόν τα θέατρα. Ο ανταγωνισμός δεν είναι τόσο μεγάλος όσο με άλλους ρόλους, γιατί δεν υπάρχουν πολλές που μπορούν να τον κάνουν. Τον τραγουδάς καλά; Αυτό μαθαίνεται από στόμα σε στόμα, έτσι ακόμη και χωρίς ακροάσεις ανοίγουν πόρτες που αλλιώς θα έμεναν κλειστές».

«Σε κάθε παράσταση, όταν στη δεύτερη άρια ξεκινάς να λες τις περίφημες κολορατούρες, αντιλαμβάνεσαι ξαφνικά ότι το κοινό σταματάει να ψιθυρίζει, σταματάει να αναπνέει, δεν ακούγεται τίποτε! Περιμένουν όλοι να δουν αν θα καταφέρεις να πεις τα φα ή όχι. Αυτό στην αρχή ήταν πολύ αγχωτικό. Οχι πια. Με την εμπειρία, ξέρω πολύ καλά τι κάνω. Εχω ήδη τραγουδήσει περί τις 13 ή 14 παραγωγές του «Μαγικού αυλού»».

«Δεν έχω αγαπημένους ρόλους, αγαπώ τον ρόλο που κάθε φορά ερμηνεύω, να, όπως τώρα αγαπώ τη «Λουτσία ντι Λαμμερμούρ». Απλώς, επειδή η Βασίλισσα είναι πολύ εξτρίμ, προσπαθώ τις περιόδους που την τραγουδάω να είμαι σε άριστη φυσική κατάσταση. Την αποκαλώ… Ολυμπιακούς Αγώνες. Μου αρέσει όμως αυτή η αίσθηση δύναμης που σου δίνει όταν είσαι στη σκηνή και γνωρίζεις πως μπορείς να την πεις!».

«Ναι, τραγούδησα για πρώτη φορά τη «Σκηνή της τρέλας» το περασμένο καλοκαίρι, στο Ισραήλ, με τον Ζούμπιν Μέτα. Εκεί μου δόθηκε η ευκαιρία να μελετήσω σχεδόν όλο τον ρόλο μαζί του».

«Εξαιρετική! Μου έχει γράψει και αφιέρωση πάνω στην παρτιτούρα. Tου είπα πως αυτό θα είναι το γούρι μου».

«Εχουμε πάρα πολύ καλή σχέση! Σε εκείνον χρωστάω ό,τι έχω κάνει μέχρι σήμερα. Οταν ήμουν φοιτήτρια με είχε ακούσει και μου είχε δώσει μια συστατική επιστολή χάρη στην οποία ξεκίνησα να εργάζομαι ως ελεύθερη επαγγελματίας. Οταν έπειτα από δύο χρόνια ξαναζήτησε να κάνω ακρόαση για να δει την πρόοδό μου, μου πρότεινε την Τζίλντα από τον «Ριγκολέτο». Την κάναμε μαζί, στη Φλωρεντία».

«Υπάρχουν, βεβαίως, και τώρα σημαντικοί νέοι μαέστροι, όμως για να συλλέξεις όλη αυτή την εμπειρία που έχει ο Μέτα χρειάζονται πολλές δεκαετίες. Σήμερα όλα γίνονται πολύ γρήγορα, σε σπρώχνουν να προχωρήσεις ακόμη και όταν εσύ δεν αισθάνεσαι έτοιμος, ακόμη και όταν δεν μπορείς».

«Είναι! Πρέπει λοιπόν να αναπτύξεις αντιστάσεις. Και χρειάζεται διπλωματία. Είναι παράδοξο και σκληρό: σου ζητούν να έχεις την ευαισθησία του καλλιτέχνη, να ανοίγεις την καρδιά σου, να γυμνώνεσαι μπροστά σε όλους, και την ίδια στιγμή πρέπει να γίνεις σκληρόπετσος για να αντέξεις. Είναι και η επαφή με τους ατζέντηδες… Σκληρό και άγριο περιβάλλον. Απ’ ό,τι καταλαβαίνετε, εκτός από ταλέντο, για να παραμείνεις μέσα στο παιχνίδι χρειάζονται και άλλα πράγματα: να κινείσαι έξυπνα, να «πουλάς» καλά τον εαυτό σου, να συγκρατείς τα νεύρα σου, να μην αφήνεις το άγχος να σε κυριεύει».

«Μου τα είχαν πει. Ομως είναι διαφορετικά όταν τα ζεις».

«Με απασχολεί γιατί έχω κι εγώ αντιμετωπίσει συμπεριφορές που δεν ήταν πρέπουσες. Δεν θεωρώ όμως πως συμβαίνει μόνο στις γυναίκες, μπορεί να συμβεί στον καθένα. Επίσης συμβαίνει σε όλα τα επαγγέλματα. Παντού παίζεται ένα παιχνίδι δύναμης και υπεροχής. Δεν είμαι των συγκρούσεων, δεν είμαι όμως και άνθρωπος που θα με πατήσεις κάτω».

«Μέχρι τώρα, όσες φορές έτυχε μια δύσκολη περίπτωση –ευτυχώς δεν ήταν πολλές –ήμουν ευθεία».

«Πάρα πολύ. Γιατί αν δεν είσαι ευθύς και αν δεν θέσεις τα όρια, την πάτησες. Πρέπει να δείχνεις στον άλλο πώς θα σου συμπεριφερθεί, ακόμη και αν πρόκειται για τον μαέστρο ή τον σκηνοθέτη που μπορεί να είναι πιο ψηλά από εσένα. Αν βλέπεις πως κάποιος καταπατά τα όρια της αξιοπρέπειάς σου, τα ξαναθέτεις ευγενικά. Μέχρι τώρα, όλα λύθηκαν με αυτόν τον τρόπο. Ημουν ξεκάθαρη και σαφής».

«Εκτός από τη «Λουτσία» που πλησιάζει, θέλω να εξερευνήσω περισσότερο το μπελκάντο, να τραγουδήσω «Πουριτανούς» και «Υπνοβάτιδα» του Μπελίνι. Θέλω να τραγουδήσω και Ρίχαρντ Στράους, τη Ζερμπινέτα από την «Αριάδνη στη Νάξο». H Κονστάντζα επίσης, από την «Απαγωγή από το σεράι» είναι ρόλος αγαπημένος. Ονειρα υπάρχουν, υπάρχουν όμως και ανειλημμένες υποχρεώσεις. Εχω συμβόλαια για παραστάσεις με τη Βασίλισσα της Νύχτας μέχρι το 2020».

«Η Βασίλισσα της Νύχτας με έχει μεγαλώσει. Θέλω όμως σιγά-σιγά να αρχίσω να απογαλακτίζομαι, να ανεξαρτητοποιούμαι από αυτήν».

«Κάνω μια πολύ συγκεκριμένη διαδικασία: Πρώτα διαβάζω το λιμπρέτο σαν να διαβάζω θεατρικό έργο. Αρχίζω να το μαθαίνω μουσικά και παράλληλα κάνω έρευνα, μελετώ π.χ. τα ιστορικά γεγονότα που μπορεί να αναφέρονται σε μια όπερα. Η φαντασία δουλεύει, διαμορφώνεις άποψη… Πρέπει όμως να είσαι ευέλικτη γιατί μπορεί να σου τα ανατρέψουν όλα».

«Ακριβώς. Εγώ όμως είμαι ευέλικτη. Προσπαθώ να προσαρμοστώ σε αυτό που μου δίνεται. Κάνω αυτό που ζητούν, βάζοντας μέσα του και ένα κομμάτι του εαυτού μου».

«Αν τίθεται θέμα της υγείας της φωνής μου, δεν το συζητώ, είμαι πολύ εύκολη στο όχι. Θέλω να έχω διάρκεια, αυτό είναι το σημαντικότερο για εμένα. Εχω δει συναδέλφους να γίνονται σε μια νύχτα σταρ και μετά να εξαφανίζονται. Δεν θέλω να είμαι η επόμενη σοπράνο που θα εξαφανιστεί. Προτιμώ να πάω σιγά-σιγά. Ετσι αποκτάς και την απαραίτητη ωριμότητα, κάνεις πιο σωστές επιλογές».

«Τι να την κάνεις την ευκαιρία αν την αρπάξεις και κάνεις κακό στη φωνή σου;».

«Κοιτάω πάντα μακριά. Θέλω να είμαι προετοιμασμένη και για το καλό και για το κακό. Είμαι οργανωμένη. Λένε πως οι Τοξότες –αυτό είναι το ζώδιό μου –βάζουν στόχους. Και εγώ, αν δεν βάλω στόχο δεν μπορώ να λειτουργήσω. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν είμαι ένας άνθρωπος που θέλει τις ελευθερίες του και που δεν απολαμβάνει τις μικρές, ευχάριστες εκπλήξεις της ζωής. Δεν μπορείς να μην έχεις εμπειρίες, τις χρειάζεσαι ακόμη και για να ερμηνεύσεις τους ρόλους. Ομως, πολλές φορές δεν έχω πιει το ποτήρι κρασί που θα ήθελα, δεν έχω ξενυχτήσει όπως θα ήθελα. Οι θυσίες του επαγγέλματος. Πρέπει, είπαμε, να λειτουργείς σαν αθλητής».

«Πολύ. Ομως δεν υπήρχε περίπτωση να μη φύγω. Στην Ελλάδα δεν θα μπορούσα να κάνω αυτό που ονειρευόμουν».

«Εχει ο άνδρας μου ένα ιστιοπλοϊκό και μου αρέσει όποτε ξεκλέβουμε λίγο χρόνο να ανοιγόμαστε στη θάλασσα, να πηγαίνουμε στα νησιά, στις παραλίες που δεν μπορείς να πας με τα πόδια. Μου αρέσει η επαφή με τη φύση!».

«Οποτε μπορεί, γιατί έχει και εκείνος τις δουλειές του. Αποφασίσαμε, όμως, ότι δεν θα είμαστε ποτέ πάνω από τρεις εβδομάδες χώρια».

«Το πιστεύω. Είμαστε δέκα χρόνια μαζί και αισθάνομαι ότι, πράγματι, αυτοί οι μικροί χωρισμοί μάς γλιτώνουν από τη ρουτίνα. Αντί να δημιουργούν απόσταση, μας φέρνουν πιο κοντά».

* «Λουτσία ντι Λαμμερμούρ»: Εθνική Λυρική Σκηνή –ΚΠΙΣΝ, Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, στις 14, 16, 17, 18, 21, 23, 24 και 28 Μαρτίου (Λουτσία: Χριστίνα Πουλίτση, Βασιλική Καραγιάννη).

** «Ο μαγικός αυλός»: Εθνική Λυρική Σκηνή –ΚΠΙΣΝ, Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, στις 31 Μαρτίου και στις 1, 11, 13, 14, 15, 18, 20, 22, 25, 27 και 29 Απριλίου (Βασίλισσα της Νύχτας: Χριστίνα Πουλίτση, Βασιλική Καραγιάννη, Δήμητρα Κωτίδου).