Τα προβλήματα που προκλήθηκαν στον ελληνικό τραπεζικό κλάδο κυρίως από την εμπλοκή του στο PSI (ζημιές 37,7 δισ. ευρώ) και την αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ζημιές 46,8 δισ. ευρώ για την τριετία 2012-2014) οδηγούν στη διαμόρφωση του νέου τραπεζικού χάρτη και στη δημιουργία τεσσάρων συστημικών τραπεζικών ομίλων. Στόχος της αναδιάρθρωσης του τραπεζικού τοπίου, στην οποία στρατηγικό ρόλο έχει αναλάβει το ΤΧΣ, είναι η επαναφορά της σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος και παράλληλα η παροχή ρευστότητας στην πραγματική οικονομία.
Ενας ενδιαφέρων δεκάλογος για το νέο τραπεζικό σύστημα θα μπορούσε να είναι ο παρακάτω:

1) Eξυγίανση του δανειακού χαρτοφυλακίου. Στην περίπτωση των νέων δανείων θα πρέπει οι τράπεζες να είναι πολύ προσεκτικές για την αποφυγή νέων επισφαλειών. Σε ό,τι αφορά τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, χρειάζεται ένα τροποποιημένο νομικό πλαίσιο, το οποίο θα διευκολύνει και θα επιταχύνει τη διαδικασία αναδιάρθρωσης των δανειακών χαρτοφυλακίων των τραπεζών.

2) Μείωση της τιμολογιακής πολιτικής καταθέσεων. Η επίτευξη κερδοφορίας για τις τράπεζες περνάει από τη μείωση του κόστους κυρίως των προθεσμιακών καταθέσεων με ταυτόχρονη ανάπτυξη πωλήσεων σε προϊόντα υψηλότερου περιθωρίου.

3) Ριζική αναδιοργάνωση των εργασιών μέσω ενίσχυσης της παρουσίας σε κερδοφόρες δραστηριότητες εντός και εκτός Ελλάδος, αποχώρησης από ζημιογόνες δραστηριότητες (υπηρεσίες, δίκτυα), εξορθολογισμού των δικτύων και των κεντρικών υπηρεσιών και επένδυσης στις νέες τεχνολογίες.

4) Εξασφάλιση της κεφαλαιακής επάρκειας. Η επιτυχής έκβαση της ανακεφαλαιοποίησης συνδέεται άμεσα με την επάρκεια των νέων κεφαλαίων που χορηγήθηκαν. Η πιο σημαντική παράμετρος για τη σταθεροποίηση του συστήματος είναι ο σταδιακός περιορισμός της αυξητικής τάσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την υιοθέτηση πολιτικών ανάπτυξης και αντιμετώπισης της ανεργίας.

5) Προτεραιότητα σε χρηματοδοτήσεις επιχορηγούμενες από ευρωπαϊκούς πόρους. Η διασπορά του κινδύνου με τη συνδρομή των ευρωπαϊκών πόρων είναι προαπαιτούμενο για τηνεπανεκκίνησητων επενδύσεων.

6) Εξορθολογισμός ανθρωπίνου δυναμικού. Για να αναδιαρθρωθούν και να εξυγιανθούν οι τράπεζες θα πρέπει να προχωρήσουν σε μειώσεις προσωπικού. Μεγάλο στοίχημα γι’ αυτές βέβαια είναι να επανακτήσουν τον ρόλο τους ως χρηματοδοτών της οικονομίας, ώστε να καταφέρουν να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας, πολλαπλάσιες αυτών που πιθανόν να αναγκαστούν να καταργήσουν.

7) Προσέλκυση ξένων επενδυτών. Το μεγάλο ζητούμενο για ξένες επενδύσεις στις τράπεζες το επόμενο διάστημα είναι η σταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας. Στο κομμάτι των ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα ο ρόλος των τραπεζών εστιάζεται στην υποστήριξη των μεγάλων επιχειρήσεων στην έξοδό τους στις κεφαλαιαγορές (Τιτάν, ΟΤΕ, ΕΛΛΠΕ), στη διαχείριση των προβληματικών στοιχείων ενεργητικού και στην υποστήριξη νέων επενδυτικών σχεδίων.

8) Αξιοποίηση του μεγαλύτερου μεγέθους νέων σχημάτων και της ανακεφαλαιοποίησης για άντληση χαμηλότερου κόστους χρήματος. Οι νέοι συστημικοί όμιλοι αποκτούν υπολογίσιμα μεγέθη σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η βελτιστοποίηση της επιχειρηματικής τους αποτελεσματικότητας σε συνδυασμό με την αποτελεσματική διαχείριση των επισφαλειών δημιουργούν καλές προοπτικές για την επιστροφή τους στη διατραπεζική αγορά και την αύξηση της ρευστότητας στην ελληνική οικονομία.

9) Υλοποίηση αποτελεσματικών παρεμβάσεων στην κανονιστική συμμόρφωση και στην πιστωτική πολιτική. Δεδομένου ότι οι τράπεζες διατηρούν βάση δεδομένων με πλήθος τραπεζικών αλλά και φορολογικών στοιχείων, είναι σημαντικό να αξιοποιηθούν στην αντιμετώπιση του προβλήματος της φοροδιαφυγής. Επίσης, κατά τη χορήγηση νέων δανείων οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να εφαρμόζουν αυστηρή πιστωτική πολιτική και σε καμία περίπτωση να μην καταστρατηγούνται βασικά κριτήρια.

10) Επιστροφή καταθέσεων και αύξηση της παρεχόμενης ρευστότητας. Οι κύριοι παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν στην αύξηση της ρευστότητας είναι η επιστροφή των καταθέσεων, το άνοιγμα της διατραπεζικής αγοράς, η πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές και οι πωλήσεις δανειακών χαρτοφυλακίων.
Το παρόν αποτελεί σύνοψη μελέτης της Ομάδας Οικονομίας του Ελληνικού Συλλόγου Αποφοίτων του LSE, η πλήρης έκδοση της οποίας δημοσιεύεται στο tovima.gr. Συγγραφική ομάδα: Αθανάσιος Ζώης, Πάρις Μισερλής, Κάτια Παπαϊωάννου, Ισμήνη Παπακυρίλλου, Ιωάννης Σαρακινός, Σταύρος Φιλίνης. Συντονιστές: Αθανάσιος Ζώης, Ιωάννης Σαρακινός.

Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο της μελέτης

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ