Κλείσιμο των εκκρεμοτήτων της αξιολόγησης και της ένταξης στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) έως τον Μάιο και ώθηση της οικονομίας από την αναμενόμενη εκρηκτική εφετινή τουριστική σεζόν, ώστε μέχρι το φθινόπωρο να επιβεβαιωθεί η επιστροφή της σε υψηλούς αναπτυξιακούς ρυθμούς, περιλαμβάνει το αφήγημα που «παρουσίασε» στους τραπεζίτες ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.
Στη συνάντηση που είχαν την περασμένη εβδομάδα μαζί του στο Μέγαρο Μαξίμου, οι τραπεζικές διοικήσεις έμειναν ικανοποιημένες από τις υποσχέσεις του καθώς θεωρούν ότι εάν τα πράγματα εξελιχθούν με αυτήν την ταχύτητα υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες για ανάπτυξη κοντά στο 2% εφέτος.

Πάγος λόγω ασυλίας
Τα χαμόγελά τους ωστόσο «πάγωσαν» όταν ο Πρωθυπουργός τούς ενημέρωσε ότι στην παρούσα φάση δεν «περνά» από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ η ρύθμιση για την απαλλαγή των τραπεζικών στελεχών από ποινικές ευθύνες για ρυθμίσεις δανείων με «κούρεμα» της οφειλής. Πρόκειται για καθοριστική διάταξη, προκειμένου να επιταχυνθεί το έργο της αναδιάρθρωσης του εγχώριου ιδιωτικού χρέους το οποίο έχει ήδη μείνει πίσω από την αρχή του χρόνου λόγω της αβεβαιότητας αλλά και των νομοθετικών κενών.
Τραπεζικό στέλεχος που βρέθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου, αναφερόμενος στον Πρωθυπουργό κάνει λόγο πάντως για έναν «γλυκύ και συμπαθή άνθρωπο» που έχει συνειδητοποιήσει ότι η επιστροφή σε βιώσιμους ρυθμούς ανάπτυξης περνά μέσα από την ενίσχυση της εμπιστοσύνης και την αξιοποίηση κάθε διαθέσιμου μέσου για τη χρηματοδότηση μεγάλων επιχειρηματικών πρωτοβουλιών.

Οι υποσχέσεις
Το προεδρείο της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών υπό τον επικεφαλής του Νίκο Καραμούζη «άκουσε» με ανακούφιση τη δέσμευση του κ. Τσίπρα για έγκαιρη συμφωνία της κυβέρνησης με τους δανειστές, σε τεχνικό επίπεδο ως τα τέλη Μαρτίου, για να ακολουθήσει 15 – 20 ημέρες αργότερα η επικύρωσή της από το Eurogroup.
Ο Πρωθυπουργός μάλιστα εμφανίστηκε σίγουρος ότι ο επικεφαλής της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι θα δώσει το «πράσινο φως» για το QE ως το καλοκαίρι, εξέλιξη καθοριστική για τη μείωση του κινδύνου της χώρας και κατ’ επέκταση την υποχώρηση των επιτοκίων δανεισμού κράτους, τραπεζών και επιχειρήσεων.
Αλλαγή ατζέντας
Ο κ. Τσίπρας υποστήριξε ότι κεντρικός στόχος της στρατηγικής του οικονομικού του επιτελείου είναι μέχρι και το τέλος του τρίτου τριμήνου του 2017 να αλλάξει η ατζέντα, δηλαδή η συζήτηση να φύγει από τα μέτρα και να επικεντρωθεί στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, ώστε σε ένα πιο ευνοϊκό περιβάλλον να υλοποιηθεί το σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας.
Οπως είπε στους συνομιλητές του, εκτιμά ότι η βελτίωση του οικονομικού κλίματος θα συμβάλλει στην επιστροφή των καταθέσεων και θα διευρύνει τους χρηματοδοτικούς πόρους των τραπεζών. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την αξιοποίηση των κοινοτικών κονδυλίων και την ουσιαστική ενεργοποίηση του Εθνικού Ταμείου Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης θα δώσει ανάσα ρευστότητας στις επιχειρήσεις.
Επιπλέον, ο Πρωθυπουργός υποσχέθηκε στους συνομιλητές του τη σύσταση ενός Ανωτάτου Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής στο οποίο θα συμμετέχουν τόσο οι τράπεζες όσο και οι λοιποί παραγωγικοί φορείς. Οπως είπε, θα δημιουργηθεί ένα φόρουμ «Εθνικής Συνεννόησης», το οποίο θα έχει ως αποστολή τη διαμόρφωση των κατευθυντήριων γραμμών για τον μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας και την υιοθέτηση ενός νέου περισσότερο εξωστρεφούς μοντέλου ανάπτυξης. Επίσης, το Συμβούλιο θα δίνει άμεσα λύσεις σε προβλήματα που καθυστερούν την υλοποίηση μεγάλων επενδύσεων.
Τα αιτήματα των τραπεζών
Από την πλευρά τους, οι τραπεζίτες υπογράμμισαν την ανάγκη να ολοκληρωθεί άμεσα η αξιολόγηση, σημειώνοντας ότι εάν υπάρξουν σοβαρές καθυστερήσεις ελλοχεύει ο κίνδυνος εκτροχιασμού των επιχειρησιακών πλάνων των τεσσάρων συστημικών ομίλων.
Ενημέρωσαν τον κ. Τσίπρα για την αντιστροφή μέσα στο πρώτο δίμηνο του 2017 των θετικών τάσεων που είχαν καταγραφεί στα τέλη του 2016 στα μέτωπα της ρευστότητας και των «κόκκινων» δανείων. Από τις αρχές του έτους τα υπόλοιπα των καταθέσεων έχουν μειωθεί κατά 3 δισ. ευρώ περίπου, ενώ τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα αυξήθηκαν το ίδιο διάστημα κατά 1,5 δισ. ευρώ..
Το προεδρείο της ΕΕΤ ζήτησε επίσης την άμεση νομοθέτηση των εργαλείων που είναι απαραίτητα για την ανάκτηση των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων, όπως ο εξωδικαστικός συμβιβασμός, οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί και ρυθμίσεις που σχετίζονται με τη λογιστική αντιμετώπιση των διαγραφών προβληματικών δανείων.
Καθυστερεί η νομική κάλυψη των τραπεζικών στελεχών

Οι εκπρόσωποι των τραπεζών υπογράμμισαν στη συνάντηση με τον Πρωθυπουργό τη σημασία της ψήφισης από τη Βουλή της ποινικής κάλυψης των στελεχών που θα υπογράψουν συμβάσεις αναχρηματοδότησης και διαγραφής χρεών. Η απάντηση του κ. Τσίπρα στο τελευταίο ζήτημα δεν άφησε ικανοποιημένους τους τραπεζίτες.

Οπως είπε ο Πρωθυπουργός το «ακαταδίωκτο» για τους τραπεζικούς κολλά στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ και υποσχέθηκε ότι θα το επαναφέρει το συντομότερο δυνατόν. Ωστόσο, εκτίμησε ότι πολύ δύσκολα θα μπορούσε να περάσει ένα τέτοιο μέτρο μαζί με το κλείσιμο της αξιολόγησης.
Το γεγονός αυτό δημιουργεί έντονο προβληματισμό στα διοικητικά επιτελεία των τεσσάρων συστημικών ομίλων καθώς δυσχεραίνει το έργο της ανάκτησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων μέσω βιώσιμων διακανονισμών. Οι τράπεζες έχουν ήδη αναθεωρήσει ατύπως τον αρχικό τους στόχο για μείωση των «κόκκινων» ανοιγμάτων τους από 10 δισ. στα 8 δισ. ευρώ, και φοβούνται ότι εάν δεν υιοθετηθεί ένα ευέλικτο θεσμικό πλαίσιο για τη διαχείριση των επισφαλειών υπάρχει κίνδυνος νέας προς τα κάτω αναπροσαρμογής του.
Το γεγονός αυτό θα έχει άμεση επίπτωση στα εφετινά αποτελέσματα, τα οποία θα ληφθούν υπ’ όψιν από την ΕΚΤ για τα πανευρωπαϊκά stress tests που θα διεξαχθούν το 2018. «Θα πρέπει να υπάρχει καταγεγραμμένη δυναμική αποκλιμάκωσης των δεικτών στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι πιθανότητες νέων κεφαλαιακών αναγκών του χρόνου» σημειώνει κορυφαία τραπεζική πηγή. Οπως εξηγεί, με την πρόσβαση στις διεθνείς αγορές αβέβαιη και με δεδομένη την απογοήτευση των επενδυτών λόγω των απωλειών που καταγράφουν μετά τη συμμετοχή τους σε τρεις γύρους ανακεφαλαιοποίησης, ο κίνδυνος του bail-in παραμονεύει.

Ο εξωδικαστικός
Σε εκκρεμότητα παραμένει και η ψήφιση του εξωδικαστικού συμβιβασμού. Οι τράπεζες θέλουν να περιορίσουν την περίμετρο εφαρμογής του νόμου κατά 70.000 επιχειρήσεις, αυξάνοντας την ελάχιστη οφειλή για ένταξη στο ευνοϊκό καθεστώς στα 50.000 ευρώ από τα 20.000 ευρώ που προβλέπει το αρχικό σχέδιο.
Με τον τρόπο αυτό θα αποσυμφορηθεί το σύστημα και θα επιταχυνθεί το έργο των ρυθμίσεων.
Το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης ότι από το «κούρεμα» οφειλών θα εξαιρούνται χρέη για ΦΠΑ και ΦΜΥ. Οι θεσμοί θέλουν να μπορούν να «κουρεύονται» και αυτά τα χρέη, ώστε να προωθούνται λύσεις αναδιάρθρωσης που θα είναι και οριστικές.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ