Φωνές από… άλλο κείμενο

Το ουσιαστικότερο μέρος μιας βιβλιοπαρουσίασης φθάνει όταν έρχεται η ώρα να ακούσεις αποσπάσματα από το βιβλίο και να σχηματίσεις άμεσα προσωπική γνώμη για το κείμενο. Οι εκδότες το κατανοούν και αναθέτουν συχνά τις αναγνώσεις σε επαγγελματίες: σε ηθοποιούς. Στις περισσότερες περιπτώσεις το αποτέλεσμα είναι απογοητευτικό: καλλιτέχνες απροετοίμαστοι, χωρίς επαφή με το κείμενο, αναγνώσεις πλαδαρές ή ναρκισσευόμενες, γεμάτες θεατρικούς ακκισμούς και εν τέλει ποικιλοτρόπως παράφωνες. Δεν φταίνε εντελώς οι ηθοποιοί, τίθεται κατ’ αρχάς θέμα σωστού κάστινγκ. Τα κείμενα τα ίδια υποβάλλουν το καθένα μια «φωνή», αρσενική ή θηλυκή. Υποβάλλουν έναν τρόπο απόδοσης: ειρωνικό, ψυχρό, ερωτικό, συγκρατημένο, οργισμένο… Η «φωνή» του Ανδρέα Εμπειρίκου (φωτογραφία), λόγου χάριν, διαφέρει από εκείνη της Τζέιν Οστιν. Αυτά οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη όσοι επιλέγουν έναν ηθοποιό για τη βιβλιοπαρουσίασή τους. Παρευρίσκεσαι σε μια ανάγνωση και αισθάνεσαι ότι το κάστινγκ ήταν σοφό όταν η φωνή του αφηγητή στο κείμενο ταυτίζεται μέσα σου με τη φωνή του ηθοποιού. Οταν πια δεν μπορείς να διαβάσεις το «Κάντο Χενεράλ» του Νερούδα χωρίς να ακούς στο κεφάλι σου τη φωνή του Μάνου Κατράκη ή του Τάσου Νούσια. Αν δεν μπορούν να εξασφαλιστούν αυτές οι συνθήκες για την πρώτη γνωριμία του αναγνωστικού κοινού με κάποιο κείμενο, ας