ΠΟΣΟ πιο αποκαρδιωτική μπορεί να γίνει η κατάσταση στην τηλεοπτική αγορά;Στην παρούσα φάση μάλλον είναι δύσκολο να απαντηθεί το συγκεκριμένο ερώτημα. Δεδομένου ότι η διαφημιστική πτώση συνεχίζεται με έντονους ρυθμούς,οι προβλέψεις όλων είναι δυσοίωνες.Τα περισσότερα κανάλια βρίσκονται εδώ και καιρό σε θέση άμυνας απέναντι στην επιθετική οικονομική κρίση μειώνοντας τα μπάτζετ, απολύοντας προσωπικό και περιορίζοντας τις δαπάνες, αλλά και τα ακριβά τηλεοπτικά προϊόντα. Και αν κάποτε τα σίριαλ ήταν ο κατ΄ εξοχήν χώρος υψηλών απολαβών για τους ηθοποιούς, αυτό ανήκει, πλέον, οριστικά στο παρελθόν.
Ηδη ο Αlpha αποσύρεται από την αρένα της μυθοπλασίας επενδύοντας σε άλλου είδους προγράμματα, και το Star και το Αlter έχουν διαχωρίσει από καιρό τη θέση τους απέναντι στις ελληνικές σειρές, με αποτέλεσμα το παιχνίδι να παίζεται μόνο με δύο παίκτες, το Μega και τον ΑΝΤ1. Ο τελευταίος ωστόσο την εβδομάδα που μας πέρασε αναγκάστηκε να προχωρήσει σε περαιτέρω μειώσεις και σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες να καταλήξει σε περιορισμό της παραγωγής ελληνικών σίριαλ. Ετσι λοιπόν αν και έχουν αποφασιστεί και παραγγελθεί πέντε συνολικά σειρές και ένα τηλεπαιχνίδι, εν τούτοις στην αρχή της επόμενης σεζόν θα προβληθούν δύο νέες σειρές, μία καθημερινή, δύο σειρές από την περασμένη σεζόν, η «Εργαζόμενη γυναίκα» και το «Litsa.com», ενώ το υπόλοιπο πρόγραμμα στη ζώνη prime time θα καλυφθεί με ταινίες, ξένες σειρές, αθλητικά γεγονότα, το «Αmerica΄s next top model», αλλά και το «Χ Factor 2». ▅ Τα κοστογόνα σίριαλ
Είναι πάντως γεγονός ότι τα ποσά που αφορούν το κόστος παραγωγής των σειρών, καθημερινών και εβδομαδιαίων, είναι ή τουλάχιστον ήταν ιδιαιτέρως υψηλά. Χαρακτηριστικά, το κόστος ενός επεισοδίου καθημερινής σειράς, των «Μυστικών της Εδέμ» για το Μega, αγγίζει τα 34.000
με 35.000 ευρώ. Στον ΑΝΤ1το ποσό για την αντίστοιχη καθημερινή σειρά είναι 10.000 ευρώ το επεισόδιο. Σε αυτό συμπεριλαμβάνονται τα συγγραφικά δικαιώματα, τα συνεργεία, οι ηθοποιοί, τα έξοδα παραγωγής. Σε ό,τι αφορά το κόστος εβδομαδιαίας σειράς, τότε μιλάμε για ποσά που αγγίζουν τις 100.000 αλλά και τις 150.000 ευρώ το επεισόδιο, ειδικά στις «σύνθετες» παραγωγές με πολλούς και ακριβοπληρωμένους (μερικοί εξ αυτών) ηθοποιούς. Φυσικά υπάρχουν και χαμηλότερα κόστη με πιο οικονομική παραγωγή που μπορεί να φτάσει τα 75.000 ως και 90.000 ευρώ το επεισόδιο, αλλά όχι χαμηλότερα. Οταν πρόκειται για σειρές βασισμένες σε σενάρια από σειρές του εξωτερικού θα πρέπει να προστεθούν και τα σεναριακά δικαιώματα τα οποία ποικίλλουν.
▅ Reality και lifestyle
Χαμηλότερα εμφανίζονται τα κόστη στα πρωινά ψυχαγωγικά προγράμματα. Για παράδειγμα ένα επεισόδιο του «Πρωινού Καφέ» κοστολογείται συνολικά στις 12.000 με 15.000 ευρώ, ενώ και οι υπόλοιποι, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τα μεγάλα ιδιωτικά κανάλια, κινούνται περίπου στο ίδιο μπάτζετ. Αρκετά μειωμένα είναι τα ποσά που αφορούν τα πρωινά ψυχαγωγικά προγράμματα στο Star και στο Αlter. Ενα από τα ακριβότερα τηλεοπτικά προϊόντα της περασμένης σεζόν ήταν το «Χ Factor». Κάθε live επεισόδιο στοίχιζε 250.000 ευρώ(!), ενώ για τα επεισόδια τα οποία αφορούσαν τις οντισιόν για το σόου το κόστος ήταν αρκετά πιο χαμηλό. Για το «Ελλάδα έχεις ταλέντο» το ποσό για κάθε επεισόδιο ανέρχεται στις 100.000 ευρώ, ενώ η πλέον οικονομική καισυμφέρουσα λύση για τα κανάλια είναι τα τηλεπαιχνίδια των οποίων το κόστος ανά επεισόδιο είναι περίπου 15.000 ευρώ, αλλά και οι εκπομπές που βασίζονται σε θέματα lifestyle, στις οποίες οι αμοιβές παρουσιαστών και πάνελ είναι εξαιρετικά χαμηλές.
▅ Οι αποδοχές των σταρ
Συμφέρουσα οικονομικά αποδεικνύεται η επένδυση των καναλιών στις ξένες σειρές με 10.000 ως 12.000 ευρώ το επεισόδιο στις δημοφιλέστερες, όπως για παράδειγμα το «Grey΄s Αnatomy». Το κόστος προσγειώνεται όταν οι σειρές έχουν προβληθεί πριν από αρκετό χρονικό διάστημα στο εξωτερικό ή δεν έτυχαν υψηλής τηλεθέασης. Σε όλα τα παραπάνω θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το γεγονός πως το μπάτζετ κάποιων εκπομπών επιβαρύνεται ανά περίπτωση και κατ΄ αναλογία με την αμοιβή του κεντρικού παρουσιαστή. Για παράδειγμα, ονόματα όπως η Ελένη Μενεγάκη, ο Λάκης Λαζόπουλος , η Τατιάνα Στεφανίδου ή ηθοποιοί με πολυετή πείρα και αναγνωρισιμότητα λαμβάνουν υψηλές αποδοχές με αποτέλεσμα τα δεδομένα να αλλάζουν.
▅ Αλλαγή… σκηνικού
Οι παραπάνω αριθμοί αφορούν μια σεζόν που δοκιμάστηκε από την οικονομική κρίση, αλλά κατά το ήμισυ. Η επόμενη ωστόσο που ξεκινά τον Σεπτέμβριο του 2009 θα είναι πολύ διαφορετική τόσο σε περιεχόμενο όσο και σε αριθμούς. Εξαιρείται το Μega, το οποίο έχοντας διανύσει μια χρονιά επιτυχημένη συνεχίζει να επενδύει σε ακριβές παραγωγές, μεταξύ των οποίων η σειρά «4» του Χριστόφορου Παπακαλιάτη, αλλά και το ριάλιτι δράσης «Παταγονία- Η άκρη του κόσμου» του οποίου το κόστος αγγίζει τα 3.000.000 ευρώ. Το παράδειγμα του Αlpha που ενέταξε στο πρόγραμμά του το ριάλιτι μαγειρικής «Κάτι ψήνεται» με χαμηλό κόστος προβλημάτισε τους υπευθύνους κάποιων ανταγωνιστικών σταθμών. Ούτως ή άλλως οι μειώσεις που ζητήθηκαν από τις εταιρείες παραγωγής είναι της τάξης του 30% προς το παρόν, ενώ δεν αποκλείεται να αυξηθεί το ποσό σε περίπτωση που συνεχιστούν να μειώνονται τα διαφημιστικά έσοδα. Ηδη κάποιες εταιρείες παραγωγής αρνήθηκαν να αναλάβουν να φέρουν σε πέρας projects με το επιχείρημα ότι αδυνατούν με τόσο χαμηλά ποσά να εκτελέσουν παραγωγές.
Οι σειρές κρίνονται πλέον προϊόντα πολυτελείας και μάλιστα με αμφίβολα αποτελέσματα. Εξ ου και ο ΑΝΤ1ήδη κρατά στο συρτάρι κάποιες σειρές που έχουν γυριστεί και σκοπεύει να πράξει το ίδιο και στο άμεσο μέλλον. Τα ριάλιτι νέας γενιάς που φέρνει το RΤL κοστίζουν λίγο και φέρνουν πολλά (νούμερα). Τα περιθώρια χρόνου στενεύουν και όσα προγράμματα δεν φέρνουν την προσδοκώμενη τηλεθέαση θα κόβονται άμεσα. Ηδη ο Αlpha μετά τα απογοητευτικά νούμερα τηλεθέασης, αλλά και το αισθητικό αποτέλεσμα του νέου σόου του «Τen», προχώρησε σε άμεση αντικατάστασή του και αναβολή για την επόμενη σεζόν, αφού προηγηθεί μια σειρά διορθωτικών κινήσεων. Η ψυχαγωγία παραμένει δυνατό χαρτί, αλλά με αλλαγή φυσιογνωμίας. «Τέλος» στις ακριβές παραγωγές, «ναι» στις εκπομπές που βασίζονται σε κόνσεπτ δοκιμασμένα από το εξωτερικό και που κοστίζουν ελάχιστα. Εξάλλου ο ψυχαγωγικός αέρας που φύσηξε στην πρωινή ζώνη του Star φαίνεται ότι θα φυσήξει και στην Κάντζα, καθώς ένα νέο μοντέλο συνδυασμού ψυχαγωγίας και ενημέρωσης υιοθετείται και το πρωί, πείραμα που ξεκίνησε από τον ΑΝΤ1 πολύ νωρίτερα. Η ενημέρωση υποχωρεί πλήρως και στην απογευματινή ζώνη, καθώς οι προθέσεις πλέον είναι ξεκαθαρισμένες και προβλέπεται επιμήκυνση των πάνελ και των εκπομπών που θα βασίζονται σε βίντεο από το Ιnternet ή από αποσπάσματα άλλων εκπομπών. Δύσκολοι καιροί για σίριαλ…
