Πισώπλατα

Είναι απίστευτο, βρισκόμαστε ήδη στο 2019, έχουμε ήδη διανύσει το 20% του 21ου αιώνα και, αν εξαιρέσουμε κάτι μικροχρεοκοπίες ασημάντων χωρών, είναι σε πολύ καλή κατάσταση η Γηραιά Ηπειρός μας: τέτοιες ημέρες, 100 χρόνια πριν μόλις είχε τελειώσει ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος – «πηγαίνετε στα στρατιωτικά νεκροταφεία για να καταλάβετε την αξία της ΕΕ» είπε ο σοφός Γιούνκερ, για να συνετίσει τους ευρωσκεπτικιστές.

• Σε κάποιο νησί του Ειρηνικού που δεν θυμάμαι το όνομά του οι αυτόχθονες δεν πιστεύουν σαν εμάς ότι το μέλλον είναι μπροστά μας: πιστεύουν ότι μπροστά μας έχουμε το παρελθόν, που το βλέπουμε και το ξέρουμε, το μέλλον είναι πίσω μας, πίσω από την πλάτη μας – πισώπλατα μας χτυπά το βέλος του χρόνου.

Εχουν δίκιο μου φαίνεται, άρα πρέπει να μπορούμε να λέμε και για πράγματα που βρίσκονται πίσω από την πλάτη μας για να γινόμαστε πειστικοί, είτε για την Ευρώπη πρόκειται είτε για την Ελλάδα.

• Πώς να ξέρεις όμως τι σκαρώνει πίσω από την πλάτη σου ο χρόνος; Θεοί μεν γαρ μελλόντων, άνθρωποι δε γιγνομένων, σοφοί δε προσιόντων αισθάνονται – μόνο οι θεοί που έχουν μάτια και στην πλάτη γνωρίζουν τα μέλλοντα. Για τούτο και η ιστορία ούτε διδάσκει τους ανθρώπους ούτε επαναλαμβάνεται.

Εσχάτη Θούλη

Μερικές φορές μοιάζει να επαναλαμβάνεται όμως: Για να με κάνουν να ζηλεύω, εμένα που πάντα ήθελα να είμαι αστρική σκόνη, οι Αμερικανοί έστειλαν διαστημόπλοιο στην Ultima Thule, την Εσχάτη Θούλη, και οι Κινέζοι στη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού – αφήνοντάς με να «κάνω αθροίσεις σε χοντρά λογιστικά βιβλία»· για την ακρίβεια, να γράφω ορνιθοσκαλίσματα στις σελίδες σου, ημερολόγιό μου.

Θούλη – τι ωραίο όνομα! Ηταν νησί, έξι ημέρες ταξίδι βόρεια της Βρετανίας, έγραφε ο Πυθέας ο Μασαλιώτης που την επισκέφθηκε πριν από 23 αιώνες. Ισως ήταν η Ισλανδία, λένε οι σημερινοί χαρτογράφοι, ο έσχατος γνωστός κατοικημένος τόπος στην εποχή του. Οπως ο αστεροειδής MU69, στη Ζώνη του Κούιπερ – στις εσχατιές του ηλιακού συστήματος, πίσω από τον Ποσειδώνα εδώ, από τον Πλούτωνα πέρα – είναι η πιο απομακρυσμένη περιοχή που έχει φθάσει ανθρώπινο κατασκεύασμα, το διαστημόπλοιο New Horizons.

Ταξιδεύει 13 χρόνια, από το 2006, και θα ξεφύγει τελικά από το ηλιακό σύστημα το New Horizons – κάπως σαν αυτούς που δραπέτευσαν πρωτοχρονιάτικα από τον Κορυδαλλό. Εγώ αδύνατον να δραπετεύσω από το Αρχιπέλαγος, την Ιζαμπώ, τη Φημονόη, τον Μπούφο.

• Είδαμε και φωτογραφία της Εσχάτης Θούλης: μοιάζει με χιονάνθρωπο, δύο άνισες μπάλες, η πιο μικρή κάθεται πάνω στη μεγαλύτερη – θέλει να μας χαιρετίσει μου φαίνεται η Εσχάτη Θούλη, πήρε λόγω «Σοφίας» και λοιπών ακραίων χειμωνιάτικων κακοκαιριών με ονοματεπώνυμο αυτό το σχήμα, να δείξει στους ανθρώπους ότι χαίρεται που επιτέλους κάποιοι την επισκέπτονται έπειτα από 4,6 δισεκατομμύρια γήινα χρόνια – γιατί υπάρχει από κτίσεως ηλιακού συστήματος ο ελάχιστος πλανήτης, λένε οι αρχαιολόγοι του διαστήματος, οι αστροφυσικοί.

Ετος καλικαντζάρων

• Η ανθρωπότητα στα βήματα του Πυθέα, η Ελλάδα στα βήματα του Ορφέα όταν κατέβαινε στον Αδη: κόλαση προβλέπεται η εκλογική χρονιά που έχουμε μπροστά μας, ημερολόγιό μου, λένε οι σοφοί που ακούν «τη μυστική βοή των πλησιαζόντων γεγονότων». Που θα πει, αδίκως θα κουνάει την αγιαστούρα του ο αρχιεπίσκοπος, αδίκως θα αμολάει περιστέρια ο πρωθυπουργός: οι καλικάντζαροι δεν θα φύγουν φέτος. Προεκλογική χρονιά και αυτοί να απουσιάζουν; Δεν γίνεται.

• Και μάλλον δίκιο έχουν οι σοφοί περί των προσιόντων αν κρίνουμε από το ότι το νέο έτος ξεκίνησε με Novartis, με «προστατευόμενο» και κανακευόμενο μάρτυρα να καταλήγει κατηγορούμενος.

Ο παραλίγο μάρτυρας ισχυρίζεται ότι έγινε κατηγορούμενος επειδή δεν είπε στους εισαγγελείς αυτά που ήθελαν να ακούσουν, δηλαδή ότι χρηματίστηκαν από τη Novartis Σαμαράς, Στουρνάρας, Γεωργιάδης – αν έτσι έχουν τα πράγματα, το βρίσκω απολύτως σωστό να του απαγγελθεί κατηγορία: αν δεν ξέρουν οι εισαγγελείς ποιοι είναι ένοχοι, ποιος θα ξέρει; Ο κάθε ξεροκέφαλος και μη συμμορφούμενος προς τας υποδείξεις μάρτυρας;

• Ενώ ο Παύλος Πολάκης που είναι υπουργός προφανώς ξέρει πολλά και δικαίως κατονομάζει και κατηγορεί εισαγγελείς και ανακριτές ότι δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους: καθυστερούν να απαγγείλουν κατηγορίες και να προφυλακίσουν διάφορους που τους έκρινε ήδη ο ίδιος ενόχους.

Βέβαια, καταγγέλλει άλλους εισαγγελείς και ανακριτές από αυτούς που καταγγέλλει ο πρώην μάρτυς· και εικάζει κανείς ότι η λύση στα προβλήματα του τόπου θα είναι να αναλάβουν εισαγγελείς και ανακριτές στις υποθέσεις που ενδιαφέρουν τον Παύλο Πολάκη αυτοί που καταγγέλλει ο μάρτυρας.

Τα μπαομπάμπ της Θούλης

Και τότε επεμβαίνει με απόλυτα θεσμικό τρόπο ο Μιχάλης Καλογήρου, ο επί της Δικαιοσύνης υπουργός: έβαλε στη θέση της την αντιπολίτευση που ανέλαβε την υπεράσπιση του πρώην «κουκουλοφόρου μάρτυρα» και νυν κατηγορούμενου, αλλά τσιμουδιά για τον συνάδελφό του, τον Δίκαιο Παύλο, όπως θα μείνει στην ιστορία.

• Εντάξει, χώρα που έχει υπουργούς σαν τον Παύλο Πολάκη δεν θα την έλεγες δημοκρατική, ευνομούμενη, πολιτισμένη. Οταν άλλοι υπουργοί τείνουν να γίνουν σαν αυτόν και άλλοι τον υπερασπίζονται, δεν χρειάζεται σοφία για να διαγνώσεις ότι δεν θα πάνε καλά τα πράγματα, γιατί η βοή δεν είναι καθόλου μυστική – ξεκουφαίνει.

• Σκέφτομαι πως η μικροσκοπική, μόλις 30 χιλιόμετρα μήκος και 20 πλάτος, Εσχάτη Θούλη που μας χαιρετά με χιονανθρώπους πρέπει να είναι ο πλανήτης του Μικρού Πρίγκιπα, αυτός που φύτρωναν μπαομπάμπ και απειλούσαν να τον διαλύσουν με τις ρίζες τους.

Ο μικρός πρίγκιπας έπρεπε κάθε πρωί να βοτανίζει τον πλανήτη του, να ξεριζώνει τα μπαομπάμπ όσο ήσαν μικρά για να τον σώσει. Μέθοδος βοτανίσματος για τους πολιτικούς, δυστυχώς, δεν υπάρχει. Θέριεψαν τα κρητικά αγρίμια, δεν είναι πια γραφικά «αγριμάκια» – μπορεί και να μην ήσαν ποτέ, να μας κορόιδεψε ο Νίκος Ξυλούρης.

ΓΡΑΜΜΑΤΟΚΙΒΩΤΙΟ – diodorus@tovima.gr

Διόδωρε, ο καινούργιος χρόνος σε σένα και τους αναγνώστες σου χαρές να φέρει μόνο!

Γ.ΚΟΚ., ΑΘΗΝΑ

■■■

Την εσχάτη του χρόνου ενεφάνη το κυρίως στοιχείο του κυβερνήτη μας. Το α-ΜΕΤΡΟ και η εξ αυτού Α-μετροέπειά του.

ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ, ΕΚ ΚΑΛΑΜΩΝ

■■■

Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής θα μπορούσε να υπερηφανευθεί για την είσοδο της χώρας στην ΕΟΚ, ο Κώστας Σημίτης για την είσοδο της Ελλάδας στην ΟΝΕ και της Κύπρου στην ΕΕ – ο Αλέξης Τσίπρας περηφανεύεται για τη δική του είσοδο στον Λευκό Οίκο και στο Κρεμλίνο χωρίς γραβάτα.

SO.SΧΟΛΑΣΤΙΚΟΣ

■■■

Ο κ. Τσίπρας και η παρέα του δεν μας άφησαν να πλήξουμε εδώ στη Σαλονίκη. Τα εγκαίνια του μετρό, ο κρατικός ΟΑΣΘ στις δόξες του και φυσικά η ιστορική συμφωνία των Πρεσπών που είχε προηγηθεί…

ΑΙΓΑΙΑΚΟΣ ΜΑΚΕΔΩΝ

■■■

Πιθανολογείται ότι οι εκλογές θα γίνουν μέσα Μαρτίου – στις ειδούς του Μαρτίου! Καίσαρ, φοβού τας ειδούς του Μαρτίου.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΗΤΑΚΟΣ, ΛΑΡΙΣΑ

■■■

Καλή χρονιά με υγεία σε όλους μας!

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ, ΓΑΣΤΟΥΝΗ

■■■

Εύχομαι το 2019 μετά τη Σοφία να φέρει Αγάπη, Πίστη και Ελπίδα. Κυριολεκτικά, όχι ως καιρικά φαινόμενα.

ΔΕΣΠΩ ΦΡΑΓΚΑΚΗ, ΑΘΗΝΑ

■■■

Και τώρα, μετά τα εορταστικά, επανερχόμαστε αμελλητί στα  ελληνοελληνικά, τα ελληνοσκοπιανά, τα ελληνοτουρκικά. Katrougalosou akbar!

ΑΒΑΔΑΙΟΣ, AΙΣΙΟΝ κ.λπ.

■■■

Τι κυλιόμενες σκάλες, τι κοιλιόδουλες εξουσίες· χαρακτηριστικό και των δύο η περιοδικότητα.

Γ. Κ., ΚΥΜΗ

■■■

Λάθος Μανιαδάκη διάλεξαν. Τον άλλον χρειάζονταν, τον Κωνσταντίνο (του Ιωάννη Μεταξά), που είχε και εμπειρία στο κυνήγι αντικαθεστωτικών. Αλλά πέθανε το 1972.

ΠΑΝΟΣ ΑΡΓΥΡΗΣ, ΕΝΤΑΥΘΑ

■■■

Εχω ευαισθησία στα φάρμακα ως αλλεργικός και δεν ξέρω αν θα αντέξω ως τις εκλογές την αφόρητη λόγω Novartis μπόχα.

ΔΑΣΚΑΛΟΣ, ΑΘΗΝΑ

■■■

Δημήτρης Τζανακόπουλος: «Ακόμα και με 150 βουλευτές θα συνεχίσουμε να κυβερνούμε με ψήφο ανοχής». Και ο Οίκος της Δημοκρατίας…

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΕΧΙΑΣ