Mε τη συνεργασία του στην τελευταία ταινία του Μάρτιν Σκορσέζε «Killers of the Flower Moon», που έκανε πρεμιέρα στο εφετινό Φεστιβάλ των Καννών και θα δούμε στη μεγάλη οθόνη το προσεχές φθινόπωρο, ο αμερικανός ηθοποιός Λεονάρντο Ντι Κάπριο γίνεται αυτομάτως ένα από τα πρόσωπα του 2023, καθώς εδώ και αρκετά χρόνια οι κινηματογραφικές εμφανίσεις του είναι σποραδικές και οι επιλογές του πολύ συγκεκριμένες: μετά το «Κάποτε στο Χόλιγουντ» (Once Upon a Time in… Hollywood) του Κουέντιν Ταραντίνο το 2019, είχε παίξει σε μόνο μία ακόμη ταινία, το «Μην κοιτάτε πάνω» (Don’t Look Up), το 2021.

Ωστόσο, υπάρχουν περισσότεροι από ένας λόγοι για να αγαπήσει κανείς τον βραβευμένο με Οσκαρ Α’ ρόλου για την «Επιστροφή» (The Revenant, 2015) Ντι Κάπριο. Εκτός από την εξαιρετική του καριέρα ως ηθοποιός, η δουλειά που έδωσε ένα άλλο νόημα στη ζωή του είναι εστιασμένη στην οικολογία και σε αυτόν τον τομέα η επιρροή που ο Ντι Κάπριο ασκεί είναι επίσης τεράστια, αφού έχει τραβήξει επάνω του (και κατ’ επέκταση σε θέματα της λεγόμενης «πράσινης» ατζέντας) την προσοχή εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλον τον κόσμο.

Αυτή τη στιγμή είναι η μεγαλύτερη διασημότητα της οποίας το όνομα έχει συνδεθεί με ζητήματα περιβάλλοντος. Αρκεί να θυμίσουμε ότι στον παθιασμένο ευχαριστήριο λόγο του, την ώρα που παραλάμβανε το Οσκαρ το 2016 για την «Επιστροφή», ο Ντι Κάπριο χρησιμοποίησε το βήμα της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών για να μιλήσει για την κλιματική κρίση και για το χρέος μας απέναντι στο περιβάλλον. Η ίδια η ταινία του Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιαρίτου ήταν εξάλλου η ιδανική αφορμή για να το κάνει, καθώς στην «Επιστροφή» μαζί με τον Ντι Κάπριο πρωταγωνιστεί η άγρια ομορφιά και η δύναμη της Μητέρας Φύσης, όπως επίσης η μαγεία της υπαίθρου. «Ας μη θεωρήσουμε τον πλανήτη μας δεδομένο» είπε μεταξύ πολλών άλλων κλείνοντας εν μέσω χειροκροτημάτων.

7 Ιουλίου 2007. Ο Λεονάρτνο Ντι Κάπριο χαιρετίζει τον πρώην αντιπρόεδρο των ΗΠΑ και γνωστό οικολόγο Αλ Γκορ κατά τη διάρκεια μιας Live Earth συναυλίας στο Giants Stadium του Νιου Τζέρσεϊ/ Φωτ.: EPA/JUSTIN LANE

Το οικολογικό… εισιτήριο του «Τιτανικού»

Η σχέση του 48χρονου σήμερα (γεννημένου στις 11 Νοεμβρίου του 1974) Λεονάρντο Ντι Κάπριο με θέματα οικολογίας και κλιματικής αλλαγής δεν δημιουργήθηκε πρόσφατα. Για την ακρίβεια, το 1998, μία μόλις χρονιά μετά τη μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία του, τον «Τιτανικό» (Titanic) του Τζέιμς Κάμερον, ο δημοφιλής ηθοποιός, 24 ετών τότε, έκανε για πρώτη φορά γνωστή την αφοσίωσή του στην αποστολή προστασίας των τελευταίων εναπομεινασών «νησίδων» της άγριας φύσης της Γης με την εφαρμογή λύσεων για την οικοδόμηση μιας πιο αρμονικής σχέσης μεταξύ των ανθρώπων και του κόσμου που τους περιβάλλει.

Στην πραγματικότητα, ο «Τιτανικός», που τον έκανε παγκοσμίως γνωστό, υπήρξε το κλειδί που τον βοήθησε να ανοίξει αυτή την πόρτα στον κόσμο, συστήνοντας το δικό του ίδρυμα για να βοηθήσει στην προστασία των απειλούμενων ειδών. Η αγάπη του Ντι Κάπριο για τα ζώα χρονολογείται από την παιδική του ηλικία, μια εποχή που, όπως και εκατομμύρια άλλα παιδιά, έτσι και εκείνος είχε εμμονή με τους δεινόσαυρους, τη βιολογία και την άγρια πανίδα.

«Ο κώδωνας του κινδύνου χτυπά σε ολόκληρη την υφήλιο» τόνισε πριν από παραπάνω από 20 χρόνια ο νεαρός τότε καρδιοκατακτητής αναφερόμενος στις οικολογικές καταστροφές που πλήττουν καθημερινά τον πλανήτη. Οι δηλώσεις του αυτές συμπληρώνονταν πάντα από εκκλήσεις προς τους αμερικανούς πολίτες για κινητοποίηση στο καυτό ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, ασκώντας μάλιστα πιέσεις στην κυβέρνηση της χώρας του για τη λήψη μέτρων.

Σε πρόσφατο μήνυμά του στο Instagram (όπου μετρά σχεδόν 60 εκατομμύρια ακολούθους) ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο απένειμε τα εύσημα στη χώρα μας: «Η Ελλάδα προσφάτως έγινε η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που αναγνωρίζει Βασικές Περιοχές Βιοποικιλότητας (ΚΒΑs) στους νόμους και τις πολιτικές της»

Ολα αυτά γίνονταν τότε για λογαριασμό του οικολογικού δικτύου Earth Action, αν και θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο ίδιος ο Ντι Κάπριο είχε βρεθεί στο επίκεντρο κριτικής από οικολογικά κινήματα λόγω της συμμετοχής του στην ταινία του Ντάνι Μπόιλ «Η παραλία» (The Βeach, 2000). Η ταινία γυρίστηκε σε αυθεντικές τοποθεσίες της Ταϊλάνδης που ως φαίνεται έχασαν τον εξωτισμό τους λόγω της αθρόας τουριστικοποίησης όταν τα κινηματογραφικά συνεργεία τα μάζεψαν και έφυγαν. Σε κάθε περίπτωση, εν μέσω χορηγιών, δημόσιων εκστρατειών και δράσεων, οι οποίες προβάλλονται κατά κόρον από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ο Ντι Κάπριο έχει εργαστεί σκληρά, επενδύοντας υπέρογκα χρηματικά ποσά ώστε να επιστήσει την προσοχή και να πριμοδοτήσει τη χρηματοδότηση για την προστασία της βιοποικιλότητας, τη διατήρηση των ωκεανών και των δασών και τη μάχη ενάντια στην κλιματική αλλαγή.

Ιnstagram, Ελλάδα και επενδύσεις

Ανάμεσα στις προβεβλημένες εμφανίσεις του σε διεθνή fora και στα αμερικανικά δίκτυα, ο Ντι Κάπριο βρίσκει τον χρόνο ώστε να κάνει χρήση και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης προκειμένου να μιλήσει για πιεστικά ζητήματα που επηρεάζουν τον πλανήτη μας και τους δισεκατομμύρια ενοίκους του. Δεν πρέπει εξάλλου να ξεχνάμε το πρόσφατο μήνυμα του διάσημου σταρ στο Instagram (όπου μετρά σχεδόν 60 εκατομμύρια ακολούθους), μέσω του οποίου απένειμε τα εύσημα στη χώρα μας: «Η Ελλάδα προσφάτως έγινε η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που αναγνωρίζει Βασικές Περιοχές Βιοποικιλότητας (KBAs) στους νόμους και στις πολιτικές της. Οι KBA είναι τα πιο σημαντικά μέρη στον κόσμο για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη συνολική υγεία του πλανήτη. Αξίζουν συγχαρητήρια στην ελληνική κυβέρνηση που αποφάσισε να πρωτοστατήσει αναδεικνύοντας το #KeyBiodiversityAreas ως βασικό εργαλείο για την επέκταση ενός δικτύου προστατευόμενων περιοχών και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας στη Γη».

Ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο έχει χρηματοδοτήσει ή έχει βρεθεί στο διοικητικό συμβούλιο πολλών οργανισμών προστασίας του περιβάλλοντος. Ανάμεσά τους τα World Wildlife Fund, Natural Resources Defense Council, International Fund for Animal Welfare, Pristine Seas και Oceans 5. Είναι επίσης υποστηρικτής του The Solutions Project, ενός οργανισμού αφιερωμένου στην κλιμάκωση της υιοθέτησης καθαρής, ανανεώσιμης ενέργειας. Το 2014 ο Ντι Κάπριο τιμήθηκε με το διάσημο βραβείο Clinton Global Citizen Award για το φιλανθρωπικό του έργο, ενώ την ίδια χρονιά, πριν από τη Διάσκεψη του Παρισιού για το Κλίμα (COP21), ο τότε Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών Μπαν Κι Μουν τον όρισε Αγγελιοφόρο της Ειρήνης με ιδιαίτερη έμφαση στην κλιματική αλλαγή και στόχο να κινητοποιήσει τους πολίτες ανά τον κόσμο προς την ανάληψη δράσης.

Πέρα δε από τις δωρεές σε μια σειρά από φιλανθρωπικές οργανώσεις και μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς που στοχεύουν στη σωτηρία του πλανήτη, ο Ντι Κάπριο επενδύει τον πλούτο του σε brands τα οποία προωθούν φυτά που πρωτοστατούν σε ένα πιο βιώσιμο μέλλον. Eχει διαφοροποιήσει τις επενδύσεις του μεταξύ εταιρειών όπως οι Beyond Meat, Hippeas, Califia Farms κ.ά., ενώ το 2021 έγινε μέλος του Sustainability & Health Advisory Council της Perfect Day, μιας startup τεχνολογίας τροφίμων με εναλλακτικά γαλακτοκομικά. Σε ό,τι αφορά τα τρόφιμα και δη το κρέας, ενδιαφέρον έχει ότι ο Ντι Κάπριο επενδύει και σε πραγματικό κρέας που παράγεται με καλλιέργειες ζωικών κυττάρων και δεν προϋποθέτει σφαγή ζώων: είναι επενδυτής και σύμβουλος σε δύο πρωτοποριακές εταιρείες κρέατος κυτταροκαλλιέργειας, την Aleph Farms και τη Mosa Meat.

Στο πλευρό των διαδηλωτών στην πορεία για την κλιματική αλλαγή που έλαβε χώρα στην Ουάσινγκτον τον Απρίλιο του 2017, με διαδρομή από το Καπιτώλιο προς τον Λευκό Οίκο/ Φωτ.: EPA/TASOS KATOPODIS

Το διεθνές βήμα του κινηματογράφου

Βεβαίως, ένα εργαλείο που έχει αποδειχθεί πολύ χρήσιμο στις καμπάνιες του Λεονάρντο Ντι Κάπριο πάνω σε αυτά τα ζητήματα είναι κάτι που ο ίδιος γνωρίζει πολύ καλά: ο κινηματογράφος. Ο ρόλος του ως παραγωγού ή εκτελεστικού παραγωγού σε ντοκιμαντέρ που άπτονται της κλιματικής αλλαγής και της οικολογίας είναι πολύ σημαντικός. Το «Cowspiracy: The Sustainability Secret» (ο τίτλος είναι ένα λογοπαίγνιο ανάμεσα στις λέξεις conspiracy/συνωμοσία και αγελάδα/cow) αποτελεί ένα πρωτοποριακό ντοκιμαντέρ που συγκλόνισε τον κόσμο το 2014, καθότι εξέταζε τα ζητήματα της κτηνοτροφίας και τις καταστροφικές επιπτώσεις της στον πλανήτη.

Ενας από τους executive producers είναι ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο, o oποίος χρησιμοποιεί συχνά το όνομά του (όπως και δικά του κεφάλαια) για τη δημιουργία ντοκιμαντέρ οικολογικού περιεχομένου σε θέματα που τον αγγίζουν. Το διασημότερο ίσως φιλμ όπου έχει αναλάβει την εκτέλεση παραγωγής, είναι το «The 11th Hour (2007) των Λέιλα και Νάντια Κόνερς. Στην έξαρση της δημοφιλίας των ντοκιμαντέρ οικολογικού περιεχομένου που είχε ήδη αρχίσει με την εμβληματική οσκαρική ταινία «Μια άβολη αλήθεια» (2006) των Ντέιβις Γκούγκενχαϊμ – Αλ Γκορ, η «11η ώρα», με αφηγητή τον ίδιο τον Λεονάρντο Ντι Κάπριο, περιέχει μια σειρά αποκαλυπτικών συνεντεύξεων με παραπάνω από 70 περιβαλλοντολόγους, ιστορικούς, στοχαστές και άλλους επιστήμονες, οι οποίοι, κάνοντας μια αναδρομή στην ιστορία του πλανήτη μας, περιγράφουν πώς έφτασε στο σημείο κινδύνου όπου βρίσκεται σήμερα.

Τρανό παράδειγμα σωστής χρήσης του διάσημου ονόματός του, το ντοκιμαντέρ αυτό καλό θα ήταν να το έχει καθένας υπ’ όψιν του και ακόμα καλύτερα να ακολουθούσε τις συμβουλές που ακούγονται. Υπήρξε επίσης παραγωγός τού «Before the Flood» (2016), μιας ταινίας τεκμηρίωσης με θέμα το πώς η κλιματική αλλαγή επηρεάζει το περιβάλλον μας και το τι μπορεί να κάνει η κοινωνία για να αποτρέψει την εξαφάνιση απειλούμενων ειδών, οικοσυστημάτων και γηγενών κοινοτήτων ανά τον πλανήτη.