Το πιστοποιητικό θανάτου με ημερομηνία 8 Ιανουαρίου 1856, αιτία θανάτου δυσεντερία και Αρχή έκδοσης το ληξιαρχείο της αποικίας τότε (και πολιτείας σήμερα) της Βικτώριας της Αυστραλίας, αφορά έλληνα χρυσοθήρα Δημήτριο Βαλιάνο ο οποίος ήταν γεννημένος στην Κεφαλλονιά και είχε φτάσει στη Βικτώρια τον Απρίλιο του 1855. Το όνομα του ατόμου που κοινοποίησε στις Αρχές τον θάνατο του άτυχου 28χρονου ήταν Ιωάννης Πατρουνάκος, από την Αρεόπολη. Στο έγγραφο, ο Πατρουνάκος αναφέρεται με την ιδιότητα του mate. Σε ελεύθερη ελληνική μετάφραση, λαμβάνοντας σε αυτόν τον όρο, η λέξη mate υπονοεί κάτι παραπάνω από φίλος ή «κολλητός». Η λέξη mate ιστορικά και κοινωνιολογικά χρησιμοποιείται στην Αυστραλία για να περιγράψει μια σχέση ανδρών με κοινά βιώματα, αμοιβαίο σεβασμό και χωρίς όρους αλληλοϋποστήριξη και αλληλοβοήθεια.

Κοινότητα ανδρών

Οπως αναφέρουν οι ιστορικοί, αυτό είναι μοναδικό στο επίσημο πιστοποιητικό θανάτου του Βαλιάνου, μέρος του οποίου είναι συμπληρωμένο στα ελληνικά!

Για παράδειγμα, όλα τα ονόματα των μαρτύρων είναι γραμμένα (και) στα ελληνικά, καθώς και ο τόπος γέννησης του θανόντος! Δηλαδή: Nicholas Korantinos & K. Clathatos (Κοραντίνος & Κλαθάτος) και Κεφαλονιά. Στα χρυσωρυχεία της Βικτώριας εκείνης της εποχής, είχε δημιουργηθεί μια ελληνική κοινότητα περίπου 200 ανδρών, που σχεδόν όλοι τους προηγουμένως ήταν ναυτικοί σε εμπορικά πλοία.

Αυτή η κοινότητα διαφέρει από οποιαδήποτε άλλη κοινότητα της ελληνικής διασποράς, γιατί συνδετικός ιστός της ήταν πρωτίστως η αρχή του mateship, δηλαδή της αδελφοσύνης (ή του fraternité του τριπτύχου της Γαλλικής Επανάστασης του 1789).

Πολλοί από αυτούς τους χρυσοθήρες πέθαναν από ατυχήματα ή από ασθένειες που σχετίζονταν με τη δραστηριότητά τους.