Στο νοτιοανατολικό κομμάτι της Ουκρανίας, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, ζούσαν 91.500 Ελληνες την καταγωγή, των οποίων οι πρόγονοι το 1778 εγκατέλειψαν το Ταταρικό Χανάτο της Κριμαίας για να εγκατασταθούν στη χριστιανική Ρωσία, στην περιοχή της Μαριούπολης και σε 23 χωριά της περιφέρειας. Επρόκειτο για έναν πληθυσμό των οποίων οι πρόγονοι είχαν εγκατασταθεί στην Κριμαία από την αρχαιότητα και κατά τους Βυζαντινούς αιώνες. Στη διάρκεια της ταταρικής κατοχής αρκετές χιλιάδες έχασαν τη γλώσσα τους χωρίς να εξισλαμισθούν, παρ’ όλο που και περιπτώσεις αυτού του είδους δεν έλειψαν. Αυτός ήταν και ο κύριος λόγος που το 1778/1779 πραγματοποιήθηκε μια μεγάλη έξοδος του ελληνικού στοιχείου από την Κριμαία προς την επαρχία της Αζοφικής στη χριστιανική Ρωσία. Τον ρόλο του Μωυσή διαδραμάτισε ένας έλληνας ιερέας από την Κέα, ο Ιγνάτιος Γοζαδίνος, μετέπειτα μητροπολίτης Γοτθίας και Καφά. Η έξοδος επετράπη με διάταγμα που υπέγραψε η αυτοκράτειρα Αικατερίνη Β’ στις 21 Μαΐου του 1779. Οταν η έξοδος ολοκληρώθηκε, υπολογίζεται ότι περί τα 31.000 άτομα είχαν εγκαταλείψει τις πατρογονικές τους εστίες στην Κριμαία.
Οι πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν στα παράλια και την ενδοχώρα της Αζοφικής, σε περιοχές πρόσφορες για τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Το αυτοκρατορικό διάταγμα προέβλεπε μεταξύ άλλων προνομίων την απαλλαγή τους από τη φορολογία και τη στράτευση. Ο κύριος όγκος τους συγκεντρώθηκε δίπλα στον ποταμό Κάλμιους, στα παράλια της Αζοφικής, όπου έκτισαν την πόλη Μαριούπολη. Αλλοι στράφηκαν στον Βορρά προς το Ντονιέτσκ και εκεί ίδρυσαν τα πρώτα είκοσι χωριά μετά την εγκατάστασή τους, όπου ακόμη και σήμερα συνεχίζουν να υπάρχουν ελληνόφωνοι πληθυσμοί, απόγονοι αυτών των ίδιων μεταναστών που με υπερηφάνεια καυχιόνται ότι είναι «Ρουμέγιοι» και ότι μιλούν το «Ρουμέικου γλώσσα».
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
