Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της Ευρώπης, στον οποίο θα παίξουν καίριο ρόλο οι κλάδοι του πολιτισμού και της δημιουργικότητας, έχει ξεκινήσει. Το 1896 η εφεύρεση του κινηματογράφου από τους αδελφούς Lumière έθεσε τη Γαλλία και την Ευρώπη στην πρώτη γραμμή της τεχνολογικής επανάστασης ανοίγοντας μια νέα σελίδα της Ιστορίας. Ζούμε σήμερα σε μια εποχή γόνιμη σε καινοτομίες, οι οποίες ευνοούνται από τις ψηφιακές τεχνολογίες και στηρίζονται σε αυτές. Είναι δική μας ευθύνη να αξιοποιήσουμε αποτελεσματικά αυτές τις ευκαιρίες, ώστε η νέα αυτή επανάσταση να υπηρετεί τα συμφέροντα των πολιτών.
Οσον αφορά την πρόσβαση στα ευρωπαϊκά οπτικοακουστικά έργα, η σημερινή κατάσταση δεν είναι ευνοϊκή. Ενώ το βίντεο κατά παραγγελία είναι ένα μέσο ενίσχυσης της θεαματικότητας των ταινιών, μόνο το 47% των ευρωπαϊκών ταινιών που προβάλλονται στις αίθουσες στην Ευρώπη είναι διαθέσιμο με αυτόν τον τρόπο, έναντι του 87% των αμερικανικών ταινιών. Το γεγονός αυτό αποκαλύπτει τα περιθώρια βελτίωσης της κυκλοφορίας των έργων, καθώς, παραδόξως, η Ευρώπη διαθέτει θησαυρούς δημιουργικότητας, όπως φαίνεται, για παράδειγμα, από την παραγωγή 2.124 ταινιών μεγάλου μήκους το 2016.
Επειδή αναγνωρίζουμε τη δημιουργικότητα του ανθρώπινου δυναμικού μας και είμαστε υπερήφανοι για αυτήν, αποτελεί καθήκον μας να καταβάλουμε κάθε προσπάθεια ώστε τα ευρωπαϊκά έργα να φθάνουν στο κοινό που τους αξίζει. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός έχει καθοριστικές δυνατότητες για την ενίσχυση των θετικών αποτελεσμάτων του πολιτισμού, τόσο σε οικονομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Αυτή ακριβώς είναι η πρόκληση για τη στρατηγική μας # Digital4Culture: να αξιοποιήσει τον γόνιμο συνδυασμό των ψηφιακών τεχνολογιών και του πολιτισμού. Για τον σκοπό αυτόν, καθορίζεται μια σειρά ευρωπαϊκών δράσεων που θα εξασφαλίσουν μια ευρεία και περισσότερο δημοκρατική πρόσβαση στον πολιτισμό, πρόσβαση στη χρηματοδότηση, ανάπτυξη ικανοτήτων, αλλά και την προώθηση, την εμπορία και την αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Με αυτή την προοπτική, θα δρομολογηθεί στη Λυών, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Lumière, το πρωτότυπο του Ευρετηρίου των ευρωπαϊκών ταινιών, ένα εργαλείο διαφάνειας, το οποίο θα παρέχει σε κάθε παράγοντα του οπτικοακουστικού τομέα πρόσβαση σε δεδομένα σχετικά με τη διαθεσιμότητα των ταινιών στο Διαδίκτυο, μέσω των υπηρεσιών βίντεο κατά παραγγελία στα κράτη-μέλη. Οι στόχοι του Ευρετηρίου είναι σαφείς: διευκόλυνση της πρόσβασης σε κινηματογραφικά έργα, ενίσχυση της διαφάνειας και της προβολής των ευρωπαϊκών ταινιών στην αγορά των υπηρεσιών βίντεο κατά παραγγελία· εντοπισμός νέων επιχειρηματικών ευκαιριών για τις ευρωπαϊκές ταινίες· διευκόλυνση της εμφάνισης νέων επιχειρηματικών μοντέλων και εργαλείων για την επέκταση της διαδικτυακής αγοράς. Η κατάρτιση μιας σαφούς και ποσοτικοποιημένης αποτίμησης είναι το πρώτο καθοριστικό βήμα, το οποίο αναμένεται ότι θα επιτρέψει, εν προκειμένω, στους επαγγελματίες, παραγωγούς, διανομείς ή παρόχους υπηρεσιών βίντεο κατά παραγγελία να προσαρμόσουν τις δραστηριότητές τους και να βελτιώσουν τη διαδικτυακή διάθεση ευρωπαϊκών έργων.
Εκτός από αυτή την πρωτοβουλία, αποτελεί ευρωπαϊκή φιλοδοξία η δημιουργία ενός οικοσυστήματος ευνοϊκού για τους δημιουργούς, το οποίο θα γεννά, θα συντηρεί, θα αυξάνει και θα προσελκύει τα ταλέντα. Για ένα τέτοιο φιλόδοξο πλαίσιο απαιτείται η αναθεώρηση των υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων, η οποία ολοκληρώθηκε το φθινόπωρο του 2018, καθώς και η μεταρρύθμιση των δικαιωμάτων δημιουργού, που θα διευκολύνει, ως κινητήρια δύναμη, την απόκτηση αδειών για ευρύτερη πρόσβαση σε περιεχόμενο.
Επιπλέον, η νομοθετική πρόταση σχετικά με τα καλωδιακά ή δορυφορικά μέσα θα διευκολύνει τη διασυνοριακή πρόσβαση σε ραδιοτηλεοπτικά προγράμματα μέσω του Διαδικτύου, κάτι που αποτελεί ένα πολύ συγκεκριμένο ευνοϊκό μέτρο για τους ευρωπαίους πολίτες.
Με τον τρόπο αυτόν, όλες οι δράσεις σε επίπεδο ΕΕ συγκλίνουν, συμπληρώνουν και ενισχύουν τις δράσεις που αναλαμβάνονται για τον συγκεκριμένο τομέα σε εθνικό επίπεδο. Η πολυμορφία, η δημιουργικότητα, η διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά και η ανταγωνιστικότητα των διαφόρων κλάδων αποτελούν πτυχές της ακτινοβολίας μιας Ευρώπης του πολιτισμού, η οποία ελπίζω ότι θα ενισχυθεί περισσότερο στην ψηφιακή εποχή εξυπηρετώντας τα συμφέροντα των πολιτών της.
H κυρία Μαρίγια Γκαμπριέλ είναι επίτροπος για θέματα Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας.
