Την ώρα που αποτυπώνεται στη χώρα μας νέα μείωση των μεταναστευτικών ροών, σύμφωνα με στοιχεία του Μαρτίου, ένα νέο μεταναστευτικό μέτωπο άνοιξε κάνοντας δύο μυστικές υπηρεσίες, την ΕΥΠ και την ΚΥΠ (Κυπριακή Υπηρεσία Πληροφοριών), να θέσουν τις δυνάμεις τους σε κόκκινο συναγερμό. Πρόκειται για τη μαζική φυγή σύρων προσφύγων μέσω Λιβάνου προς την Ελλάδα και κυρίως προς την Κύπρο. Το επικίνδυνο της υπόθεσης αυτής είναι ότι η πλειοψηφία των σύρων προσφύγων που «δραπετεύουν» προς την Ευρώπη είναι πρώην στρατιωτικοί του σύρου προέδρου Ασαντ ή στρατιώτες του που έχουν λιποτακτήσει. Το ακόμα πιο περίεργο στην υπόθεση των σύρων στρατιωτών είναι ότι δεν περιλαμβάνονται στα αρχεία των προσφύγων, ουδείς γνωρίζει την πραγματική τους ταυτότητα, με αποτέλεσμα να υπάρχει ο κίνδυνος να παρεισφρήσουν ανάμεσά τους και εν δυνάμει τρομοκράτες.

Πρόβλημα στην Κρήτη

Επιπλέον όλο αυτό το διάστημα, δηλαδή μετά τη συμφωνία Καΐρου και Ευρωπαϊκής Ενωσης για την αναχαίτιση των μεταναστευτικών ροών (προς Κρήτη, Λαμπεντούζα και εν συνεχεία Κεντρική Ευρώπη), μια συμφωνία που κατέληξε στη χορήγηση 7,4 δισ. ευρώ από ευρωπαϊκά κονδύλια στην Αίγυπτο, οι ροές συνεχίζονται. Μάλιστα στην Κρήτη αναζητούνται χώροι μακριά από τουριστικούς προορισμούς για προσωρινή φιλοξενία τους, αφού τα γήπεδα θεωρήθηκαν ανεπαρκή και έτσι, έως ότου καταγραφούν και μεταφερθούν σε δομές, όπως της Μαλακάσας, φιλοξενούνται αναγκαστικά σε… αποθήκες μακριά από τα βλέμματα των τουριστών.

Μαζί με τους αιγύπτιους μετανάστες, έρχονται στη χώρα μας και πολλά παιδιά. Οι ανήλικοι μετανάστες, βλέπετε, δεν πληρώνουν τους διακινητές και πολλοί από αυτούς έρχονται εδώ χωρίς καταγραφή. Βεβαίως η ελληνική πολιτεία ξοδεύει ένα σωρό λεφτά για φιλοξενία τους σε δομές ανηλίκων, αλλά ο κίνδυνος ριζοσπαστικοποίησής τους από επιτήδειους που καραδοκούν (όπως αναφέρουν οι ελληνικές μυστικές υπηρεσίες) είναι υπαρκτός.

Υπό πίεση η Κύπρος

Και όμως, την ώρα που εδώ τα πράγματα βρίσκονται έως τώρα υπό έλεγχο, η Κύπρος ζει μια μεγάλη μεταναστευτική κρίση. Εκεί το πρόβλημα είναι οι Σύροι, καθώς οι αφίξεις Σύρων από τον Λίβανο έχουν αυξηθεί πάνω από 3.000% το πρώτο τρίμηνο του 2024 σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023. Πρόκειται κυρίως για νέους άνδρες, πολλοί εκ των οποίων συμμετείχαν στις πολεμικές επιχειρήσεις του εκεί εμφυλίου πολέμου και κάποιοι δεν έχουν και το λευκότερο ποινικό μητρώο, θέτοντας εκτός των άλλων και ένα ζήτημα δημόσιας ασφάλειας στο νησί.

Ο κύπριος Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης μαζί με τον αρχηγό της ΚΥΠ και τον αρχηγό της κυπριακής Εθνοφρουράς, καθώς και τον σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας, βρέθηκαν στη Βηρυτό πιέζοντας την ΕΕ για μια ευρύτερη συμφωνία με τον Λίβανο, στα πρότυπα αυτής που έγινε με την Αίγυπτο. Το πρόβλημα είναι ότι ο Λίβανος σήμερα τελεί υπό κατάρρευση και αναζητείται ο αξιόπιστος συνομιλητής με τον οποίο θα επισυναφθεί μια συμφωνία ελέγχου των χωρικών υδάτων του Λιβάνου. Αυτή τη στιγμή υπολογίζεται ότι στη μικρή αυτή χώρα φιλοξενούνται πάνω από 2,5 εκατομμύρια σύροι πρόσφυγες, με κάποιους από αυτούς να μη διστάζουν να κάνουν το σύντομο ταξίδι των 7-8 ωρών από τη λιβανέζικη στην κυπριακή ακτή. Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι ο κύπριος Πρόεδρος παρουσίασε στους Λιβανέζους στοιχεία που καταδεικνύουν ότι η Βηρυτός δεν κάνει όσα έχει δεσμευτεί να κάνει. Το ζήτημα συζητήθηκε και στη διμερή συνάντηση που είχε ο κύπριος υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Ιωάννου με τον έλληνα ομόλογό του Δημήτρη Καιρίδη στο περιθώριο της διεθνούς συνάντησης των Δελφών την περασμένη Παρασκευή, με τον κ. Καιρίδη να διαβεβαιώνει τον κύπριο συνομιλητή του ότι η Ελλάδα στηρίζει απόλυτα την Κύπρο και θα κάνει καθετί σε ευρωπαϊκό επίπεδο για να επιτευχθεί μια λειτουργική συμφωνία με τον Λίβανο, που να μπορεί να δώσει μια αδιέξοδο στο συνολικό πρόβλημα.

«Λυγίζει» ο Λίβανος

Την ίδια ώρα υπήρξαν και επαφές του υπουργείου Εξωτερικών με τον Λίβανο για τον περιορισμό των ροών. Τη στιγμή που υπάρχουν και στη χώρα μας σύροι πρόσφυγες, το πρόβλημα είναι υπαρκτό και κάπως επικίνδυνο με τους πρώην στρατιώτες του Ασαντ. Εκείνο που επιδιώκει κυρίως η ελληνική πλευρά είναι ναι μεν να υπάρξει οικονομική στήριξη του Λιβάνου, αλλά όχι μόνο από την ΕΕ, η οποία προσφάτως έδωσε 7,4 δισ. ευρώ στην Αίγυπτο. Το «κάν’ το όπως στην Αίγυπτο» ισχύει εν μέρει, αφού γίνεται προσπάθεια από την Ευρώπη να υπάρξει οικονομική βοήθεια για τον Λίβανο και από πλούσιες αραβικές χώρες, όπως η Σαουδική Αραβία, το Κατάρ, το Κουβέιτ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Για τον Λίβανο, η παρουσία 2,5 εκατομμυρίων προσφύγων από τη γειτονική Συρία ισοδυναμεί με κάτι παραπάνω από το ήμισυ του πληθυσμού της χώρας, που ανέρχεται στα 4 εκατομμύρια, και κάθε δυνατή βοήθεια, ιδιαίτερα από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ενωσης, έχει μεγάλη σημασία. Από την άλλη, για την Κύπρο δεν μπορεί να συνεχιστεί η ανεξέλεγκτη ροή μεταναστών από τον Λίβανο, με τη Λευκωσία να ξεκαθαρίζει πως εάν δεν ληφθούν μέτρα αποτροπής, τότε δεν μπορούν να περιμένουν περαιτέρω βοήθεια από την ΕΕ.

Στην Αθήνα, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, παρατηρείται, σε σχέση με τον Φεβρουάριο, μια πτώση 41,7% στις παράνομες αφίξεις και μια πτώση 15,6% στον αριθμό διαμενόντων στις δομές του εθνικού συστήματος ταυτοποίησης, καταγραφής και φιλοξενίας. Σε σχέση με τον Σεπτέμβριο, οπότε και ξεκίνησε η προσπάθεια συνεργασίας με την Τουρκία από τον υπουργό Δημήτρη Καιρίδη, οι ροές καταγράφουν πτώση 80,3%. Η συνεχής προσπάθεια για την πάταξη των κυκλωμάτων διακίνησης δυσκολεύει τους διακινητές, καθώς πλέον, ειδικά στο Ανατολικό Αιγαίο, δεν φαίνεται να ισχύει η εποχικότητα, με τη μεταναστευτική πίεση να αυξάνεται τις ημέρες της κακοκαιρίας και των ισχυρών ανέμων, με τα κυκλώματα να εκμεταλλεύονται τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες στην προσπάθειά τους να μην εντοπιστούν από το Λιμενικό Σώμα. Ισως γι’ αυτό, εν όψει ευρωεκλογών, το Μεταναστευτικό δεν φιγουράρει στις πρώτες θέσεις των ανησυχιών των ελλήνων ψηφοφόρων σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Το ευρωπαϊκό Σύμφωνο

Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι ύστερα από σχεδόν μια δεκαετία αδιεξόδου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε υπέρ της υιοθέτησης του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Ασυλο – την πλήρη αναθεώρηση της νομοθεσίας της ΕΕ για τη μετανάστευση. Η Ευρώπη θα διαχειριστεί τη μετανάστευση με ομαλό τρόπο. Ηδη η επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Ιλβα Γιόχανσον έσπευσε να δηλώσει ότι η ψήφος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι ένα μεγάλο επίτευγμα. «Θα μπορέσουμε να προστατεύσουμε καλύτερα τα εξωτερικά μας σύνορα, τους ευάλωτους και τους πρόσφυγες, θα επιστρέφονται γρήγορα όσοι δεν δικαιούνται παραμονή, με υποχρεωτική αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών-μελών».