Το Δεσποτικό είναι το ακατοίκητο νησάκι όπου πριν από περίπου 20 χρόνια σε ένα ταπεινό μαντρί βρέθηκαν ενσωματωμένα τα αρχιτεκτονικά μέλη ενός λαμπρού αρχαίου ιερού αφιερωμένου στον Απόλλωνα. Στη θέση Μάντρα οι Πάριοι ίδρυσαν αυτό το πλούσιο αρχαϊκό ιερό, το οποίο γνώρισε την ακμή του τον 6ο αιώνα π.Χ., απολαμβάνοντας μάλιστα πανελλήνια ακτινοβολία στον αρχαίο κόσμο, συγκρινόμενη ακόμη και με αυτή της Δήλου. Τα τελευταία 20 χρόνια, το αδικημένο Δεσποτικό, εξαφανισμένο από τις γραπτές πηγές – η ισχυρή Αθήνα της κλασικής εποχής φρόντισε να το «σβήσει» – δεν σταματά να μας εντυπωσιάζει με τα ευρήματα που φέρνει στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη. Και την ίδια στιγμή, πέρα από τη συστηματική έρευνα, πραγματοποιούνται αναστηλωτικές εργασίες με στόχο να δοθεί η τρίτη διάσταση των μνημείων του. Αφανείς ήρωες πίσω από αυτή την προσπάθεια είναι μια ομάδα μαρμαρογλυπτών, οι οποίοι «ενώνουν» αρχαία κομμάτια με νέα «ανασταίνοντας» το ιερό. Τις μορφές αυτών των ανθρώπων, που δουλεύουν ακούραστα, αποτύπωσε με τον φακό της η Μαίρη Χατζάκη, η οποία τα τελευταία 17 χρόνια ζει ανάμεσα στην Αντίπαρο και στην Αθήνα. Οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες της παρουσιάστηκαν στην έκθεση «Οι άνθρωποι του Δεσποτικού» στην Ελληνοαμερικανική Ενωση – συνοδεύτηκε από ομώνυμο δίγλωσσο λεύκωμα – κατάλογο των εκδόσεων Μέλισσα με την ευγενική αρωγή του Κοινωφελούς Ιδρύματος Κοινωνικού και Πολιτιστικού Εργου (ΚΙΚΠΕ) – και πλέον η έκθεση που διοργανώθηκε από το Διεθνές Σωματείο Φωτογραφίας & Τέχνης Αντιπάρου ετοιμάζεται να ταξιδέψει στις ΗΠΑ, για να παρουσιαστεί στο ελληνικό προξενείο της Νέας Υόρκης στις 10 Οκτωβρίου.
Η Μαίρη Χατζάκη, υπεύθυνη της Αίθουσας Τέχνης «Αντί» στην Αντίπαρο, από το 2015 επισκέπτεται το Δεσποτικό και το φωτογραφίζει. «Δεν με ενδιέφερε να αποτυπώσω όμως τόσο τις ανασκαφές» αναφέρει στο «Βήμα». «Υπάρχουν καλύτεροι από εμένα σε αυτό το κομμάτι. Με γοήτευσαν οι βιβλικές μορφές των μαρμαρογλυπτών. Απόλυτα προσηλωμένοι στη δουλειά τους. Με τα χέρια τους ξαναφτιάχνουν τον ναό. Είναι συγκινητικό. Πρόκειται για μια δύσκολη εργασία που πραγματοποιείται με την καθοδήγηση του αρχιτέκτονα Γουλιέλμου Ορεστίδη. Πολλές φορές μιλούσαν μόνο με τα μάτια. Είχα την τύχη να βρεθώ κοντά τους σε δύσκολες στιγμές. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη φορά που χρειάστηκε να κάνουν πέντε προσπάθειες για να τοποθετήσουν έναν κίονα στη βάση του. Να παλεύουν με τον ιμάντα, με το βάρος. Να δοκιμάζουν. Και ξανά από την αρχή. Μέσα από αυτές τις φωτογραφίες αισθάνομαι και εγώ ότι διαδίδω κάτι μεγάλο. Ο ναός του Απόλλωνα αναγεννιέται μετά από τόσους αιώνες». Η ίδια κατά τη διάρκεια του Ιουνίου και του Σεπτεμβρίου του 2017 και του 2018 αντίστοιχα τράβηξε πάνω από 4.000 φωτογραφίες. Επελέγησαν περίπου 60 (δύο ανήκουν στον αρχιτέκτονα Γιώργο Καβάλλη) με την ιστορικό τέχνης Λουίζα Καραπιδάκη να επιμελείται την οργάνωση του υλικού. «Τα φωτογραφικά τεκμήρια, παρά τις δυσκολίες του πονήματος της «ζωντανής» φωτογραφίας, έχουν μια μοναδική ποιότητα» αναφέρει η ίδια στο «Βήμα» χαρακτηριστικά. «Ισως η επιτυχία τους έγκειται στο γεγονός ότι οι μαρμαρογλύπτες ήταν εξοικειωμένοι με την παρουσία της Μαίρης Χατζάκη γύρω τους. Δούλευαν σαν να μην αντιλαμβάνονταν ότι ο φακός της ήταν στραμμένος επάνω τους».
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
