Το φιλόδοξο σχέδιο της για πανευρωπαϊκό δίκτυο σιδηροδρόμων υψηλής ταχύτητας παρουσίασε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το οποίο ενώνει τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και ξαναβάζει την Ελλάδα στον ευρωπαϊκό σιδηροδρομικό χάρτη μέσω της σύνδεσής της με τη Βουλγαρία.
Το σχέδιο, το οποίο παρουσιάστηκε από τον Επίτροπο Μεταφορών και Τουρισμού, Απόστολο Τζιτζικώστα και τον Εκτελεστικό Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Συνοχή και τις Μεταρρυθμίσεις Ραφαέλε Φίτο.
Κατά την παρουσίαση του σχεδίου για το δίκτυο σιδηροδρόμων υψηλών ταχυτήτων ο Απόστολος Τζιτζικώστας τόνισε ότι στόχος είναι «περισσότερες συνδέσεις υψηλής ταχύτητας, ώστε να ενισχυθούν οι τοπικές κοινωνίες και η οικονομία», ενώ για το STIP υπογράμμισε ότι «θα βοηθήσει την Ευρώπη ώστε να μεταβεί πιο γρήγορα στη βιώσιμη ενέργεια για τις αερομεταφορές και τη ναυτιλία, δημιουργώντας έτσι μια νέα αγορά».
Οι νέες σιδηροδρομικές συνδέσεις
Ο Επίτροπος έδωσε το παράδειγμα της σιδηροδρομικής σύνδεσης Βερολίνου – Κοπεγχάγης, που μέχρι το 2030 θα γίνεται σε τέσσερις αντί επτά ωρών και της σύνδεσης Αθήνας – Σόφιας που μέχρι το 2035 θα γίνεται σε έξι ώρες αντί 14 σήμερα.
Με το σιδηροδρομικό σχέδιο που φτάνει μέχρι το 2040 και απαιτεί περίπου 550 δισ. ευρώ η Ρώμη θα συνδέεται με το Παρίσι σε 8.45 ώρες και με το Βερολίνο σε 10 ώρες, το Άμστερνταμ με τη Βαρσοβία σε κάτι λιγότερο από 10 ώρες και το Παρίσι με τη Μαδρίτη σε μόλις 6 ώρες.
Ενδιαφέρον έχει και πως η μακρινή Στοκχόλμη θα συνδέεται με το Βερολίνο σε μόλις 8 ώρες και σε 15 ώρες με το Παρίσι. Επίσης στον χάρτη μπαίνουν και οι βαλτικές χώρες και για παράδειγμα το Ταλίν που είναι η πιο βόρεια πρωτεύουσα από τις τρεις θα συνδέεται σε λιγότερες από 8 ώρες με τη Βαρσοβία και σε 12 ώρες με το Βερολίνο που ουσιαστικά στον νέο χάρτη αποτελεί το μεγαλύτερο σιδηροδρομικό hub της Ευρώπης.

Οι τέσσερις πυλώνες του Δικτύου υψηλής ταχύτητας
Το Σχέδιο για το Ευρωπαϊκό Σιδηροδρομικό Δίκτυο Υψηλής Ταχύτητας έχει χρονικό ορίζοντα το 2040 και βασίζεται σε τέσσερις πυλώνες τους οποίους περιέγραψε ο κ. Τζιτζικώστας:
Υποδομές: «Τα 12.000 χιλιόμετρα σιδηροδρόμων υψηλής ταχύτητας της Ευρώπης εξακολουθούν σήμερα να είναι συγκεντρωμένα σε λίγα μόνο κράτη μέλη, στην Ισπανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και τη Γερμανία, ενώ η Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη παραμένουν ελάχιστα συνδεδεμένες. Η ολοκλήρωση του δικτύου απαιτεί τεράστιους οικονομικούς πόρους, ύψους 550 δισ. ευρώ.
Ωστόσο, θα αποφέρει 200 δισ. ευρώ σε πρόσθετα κοινωνικά οφέλη. Θα ακολουθήσουμε μια ειδική στρατηγική χρηματοδότησης. Τα τρένα υψηλής ταχύτητας πρέπει επίσης να λειτουργούν με κοινή ψηφιακή υποδομή, το Ευρωπαϊκό Σύστημα Διαχείρισης της Σιδηροδρομικής Κυκλοφορίας (ERTMS). Η πλήρης ανάπτυξή του δεν θα ενισχύσει μόνο την ανταγωνιστικότητα και τη διαλειτουργικότητα αλλά πάνω απ’ όλα την ασφάλεια».
Λογισμικό: «Προτείνουμε νομοθεσία για τη βελτίωση των διασυνοριακών συστημάτων έκδοσης εισιτηρίων και κρατήσεων σιδηροδρομικών μεταφορών, διευκολύνοντας τους επιβάτες να προγραμματίζουν και να κάνουν κράτηση απρόσκοπτων διασυνοριακών ταξιδιών με ένα κλικ στο κινητό ή τον υπολογιστή τους».
Προμήθειες υλικού: «Πρέπει να στηρίξουμε τη βιομηχανία σιδηροδρομικού υλικού. Είμαστε παγκόσμιοι ηγέτες στην τεχνολογία των σιδηροδρόμων αλλά η παραγωγή δεν συμβαδίζει σήμερα με τη ζήτηση. Σήμερα η παραγγελία ενός νέου τρένου σημαίνει αναμονή για 4 έως 6 χρόνια. Εν τω μεταξύ, οι παγκόσμιοι ανταγωνιστές βελτιώνονται γρήγορα και δεν έχουμε την πολυτέλεια να χάσουμε άλλη μια στρατηγική βιομηχανία από την Ασία. Ως εκ τούτου, θα επανεξετάσουμε τους κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις το επόμενο έτος και θα ενθαρρύνουμε την ευρωπαϊκή βιομηχανία να παράγει πιο τυποποιημένα τρένα υψηλής ταχύτητας, επιτρέποντας ταχύτερη, φθηνότερη παραγωγή με χαμηλότερο κόστος συντήρησης».
Διακυβέρνηση: «Πρέπει να ενισχύσουμε τον συντονιστικό ρόλο της ΕΕ, προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα και να αναβαθμιστεί ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Αρχής Σιδηροδρόμων (ERA).
Η σύνδεση Ελλάδας – Βουλγαρίας
Όσον αφορά τη χώρα μας, όπως προαναφέρθηκε, η διαδρομή που την περιλαμβάνει είναι εκείνη μεταξύ Σόφιας και Αθήνας, η οποία θα γίνεται σε έξι ώρες μέχρι το 2035. Θα είναι η πρώτη φορά που οι δύο βαλκανικές πρωτεύουσες θα συνδεθούν και μάλιστα με σύγχρονους όρους, δηλαδή με ηλεκτροκίνητα τρένα που θα διαθέτουν όλα τα σύγχρονα χαρακτηριστικά. Σήμερα αν γινόταν το δρομολόγιο αυτό -καθώς δεν υφίσταται- θα χρειάζονταν περισσότερες από 14 ώρες για να πραγματοποιηθεί.
Φυσικά με αυτή τη σύνδεση επωφελείται και το δρομολόγιο Θεσσαλονίκη-Σόφια το οποίο θα μπορεί να διεξάγεται σε μόλις 3 ώρες από σχεδόν 7 ώρες που θα απαιτούνταν σήμερα αν γινόταν.
Αθήνα και Θεσσαλονίκη θα μπορούν επίσης να δέχονται και να διεξάγουν διεθνή δρομολόγια με νυχτερινά δρομολόγια τα οποία παρουσιάζουν πολύ μεγάλη αύξηση δημοφιλίας, την ώρα που τα νυχτερινά τρένα στη Δυτική και Βόρεια Ευρώπη ολοένα και διευρύνουν τα δρομολόγια τους.
Τι θα ισχύει για τις εμπορικές αμαξοστοιχίες
Αυτό που έχει μεγάλο ενδιαφέρον για τη χώρα μας όσον αφορά τις εμπορευματικές μεταφορές είναι ότι με τους ενοποιημένους σιδηροδρομικούς διαδρόμους θα αποκτήσει πολύ πιο εύκολη σύνδεση με την Τσεχία, τη Βόρεια Γερμανία, ακόμα και με την Κοπεγχάγη. Εδώ αξίζει να αναφέρουμε το μεγάλο έργο που είναι σε εξέλιξη εδώ και αρκετά χρόνια που θα μειώσει από το 2030 την σιδηροδρομική σύνδεση Βερολίνου-Κοπεγχάγης σε 4 ώρες από 7 που είναι σήμερα.
